Του Ανδρέα Ρούσσου*
Το κατώφλι της αγοράς των βιώσιμων ομολόγων πέρασε για πρώτη φορά την περασμένη Τρίτη η Κύπρος, αντλώντας 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, το δεκαετές ομόλογο διαμόρφωσε απόδοση 4.21% με ετήσιο ονομαστικό επιτόκιο 4,12%, καθώς η ζήτηση ανήλθε στα 12,1 δισεκατομμύρια ευρώ από τους διάφορους επενδυτές.
Τι είναι όμως το βιώσιμο ομόλογο και ποια οφέλη μπορεί να προκύψουν στην κυπριακή οικονομία και στην ευρύτερη κοινωνία;
Τα βιώσιμα ή “πράσινα” ομόλογα είναι χρεόγραφα που εκδίδονται με στόχο την άντληση κεφαλαίων, τα οποία θα επενδυθούν σε έργα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας με απώτερο σκοπό την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής. Τα κεφάλαια αυτά, επενδύονται για παράδειγμα, σε έργα που αφορούν στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, στην πρόληψη της ρύπανσης του περιβάλλοντος, στη διαχείριση φυσικών πόρων, όπως επίσης και στη διαχείριση λυμάτων των υδάτων.
Πολλαπλά οφέλη προκύπτουν τόσο για τον εκδότη όσο και για τον επενδυτή ενός τέτοιου ομολόγου. Από την πλευρά του εκδότη και στην προκειμένη περίπτωση της Κύπρου, το ομόλογο είναι ένα βασικό μέσο άντλησης μεγάλων ποσών κεφαλαίων με σκοπό την ανέγερση πράσινων έργων, το αρχικό κόστος των οποίων να είναι ενδεχομένως ψηλό. Πρέπει να σημειωθεί ότι το επιτόκιο έκδοσης επηρεάζεται και από το γενικότερο κλίμα στις αγορές ομολόγων. Ένα επιπρόσθετο όφελος για τον εκδότη είναι το λεγόμενο “Greenium”, η διαφορά, δηλαδή, της τιμής μεταξύ ενός βιώσιμου και μη βιώσιμου ομολόγου. Το Greenium, υποδηλώνει την προθυμία ενός επενδυτή να πληρώσει υψηλότερη τιμή και να κερδίσει χαμηλότερη απόδοση, επενδύοντας σε ένα βιώσιμο ομόλογο. Παράλληλα, το διεθνές προφίλ της χώρας βελτιώνεται, καθώς μέσα από ένα πράσινο επενδυτικό προσανατολισμό μπορεί να προσελκύσει περισσότερους και νέου τύπου επενδυτές στο νησί. Την ίδια στιγμή, ο επενδυτής εφαρμόζει πολιτικές ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση).
Μέσα από την ορθή αξιοποίηση πόρων και την κατασκευή φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα της χώρας θα μειωθούν σημαντικά, οδηγώντας στην αποφυγή προστίμων από την ΕυρωπαΪκή ‘Ενωση. Οι τυχών συμφωνίες με ξένες ή ακόμη και με νεοσύστατες εταιρείες στην Κύπρο που θα συμβάλουν σ αυτά τα έργα, θα δημιουργήσει ένα υγιές ανταγωνισμό στον τομέα της ενέργειας, καθώς θα υπάρξει αύξηση στην προσφορά και μεταφορά τεχνογνωσίας. Λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχείς μεταβαλλόμενες συνθήκες στην οικονομική σκακιέρα, όπως τα υψηλά επιτόκια και την αύξηση των τιμών των αγαθών πρώτης ανάγκης ως αποτέλεσμα του πληθωρισμού, μια μείωση στο κόστος της ενέργειας θα ανακουφίσει το ήδη βεβαρημένο πορτοφόλι των νοικοκυριών. Σαφώς και αυτά τα οφέλη δεν θα προκύψουν μέσα σε μια νύχτα, αλλά σε βάθος χρόνου, μετατρέποντας την Κύπρο σε μια πιο φιλική προς το περιβάλλον χώρα.
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε τις φυσικές καταστροφές να αυξάνονται όλο και περισσότερο ως αποτέλεσμα των κλιματικών αλλαγών, αναγκάζοντας τους επενδυτές να επαναξιολογήσουν το συστημικό ρίσκο, καθώς σε τέτοιες περιπτώσεις η αξία των επενδύσεων τους επηρεάζεται αρνητικά. Ουσιαστικά, οι επενδυτές προσπαθούν να μετριάσουν τους κινδύνους των χαρτοφυλακίων τους, επενδύοντας σε βιώσιμα ομόλογα. Τα βιώσιμα ομόλογα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως εργαλείο μάρκετινγκ για το προφίλ των επενδυτών, αφού η άποψη της κοινωνίας σε τέτοιου είδους επενδύσεις είναι θετική. Τέλος, ακόμα ένας ελκυστικός παράγοντας για να επενδύσει κάποιος σε ένα πράσινο ομόλογο είναι η διαφάνεια που υπάρχει σε όλη την διαδικασία έκδοσης μιας και ο εκδότης καλείται να καθορίσει με σαφήνεια σε ποια πράσινα έργα θα επενδυθούν τα κεφάλαια του ομολόγου και να ενημερώνει σε ετήσια βάση τους επενδυτές για την πρόοδο των έργων, ενώ υπάρχουν ανεξάρτητοι οίκοι για την αξιολόγηση τους.
*Bsc Accounting and Finance