Του Ανδρέα Αθανασιάδη
Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην εφημερίδα "Η Σημερινή" ο κ. Πέτρος Παντελίδης θέτει το ερώτημα «Υπάρχει πολυασφαλιστικό σχέδιο καθολικό όπως το μονοασφαλιστικό», για να επισημάνει στη συνέχεια ότι: «Σε ένα πολυασφαλιστικό σχέδιο θα χαθεί η ισότιμη καθολικότητα και, το σημαντικότερο, θα καταργηθεί η αλληλεγγύη, που τόσο την έχει ανάγκη η κοινωνία και η εποχή μας. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα καλοβλέπουν τους έχοντες υψηλά εισοδήματα και θα αποφεύγουν να ασφαλίσουν τους χαμηλά αμειβομένους, τους υποφέροντες από ασθένειες, τους χρόνιους ασθενείς. Θα βγάλουν από το πελατολόγιό τους τους ασθενείς και τους ηλικιωμένους. Αυτούς ποιος θα τους ασφαλίζει;»
Το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του ΓεΣΥ έχει ψηφιστεί ομόφωνα από όλα τα κόμματα στη Βουλή και η υλοποίησή του προχωρά κανονικά. Επιλέχθηκε ένα μονοασφαλιστικό σύστημα το οποίο η πολιτεία πιστεύει ότι θα μπορέσει να δώσει στους πολίτες τη δημόσια υγεία που τους αξίζει. Η περαιτέρω συζήτηση στο θέμα δεν έχει πρακτική σημασία.
Όμως, για σκοπούς ορθής πληροφόρησης πρέπει να σημειωθεί ότι, τα πράγματα δεν είναι όπως τα περιέγραψε ο κ. Παντελίδης. Απαντούμε στο ερώτημα του κ. Παντελίδη με ένα ξεκάθαρο ΝΑΙ: υπάρχει σχέδιο πολυασφαλιστικό που είναι καθολικό και βασισμένο στο στοιχείο της αλληλεγγύης, όπως το μονοασφαλιστικό. Οι προτάσεις τις οποίες είχε καταθέσει η ασφαλιστική βιομηχανία πριν τη ψήφιση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου μιλούσαν για ένα μεικτό/ πολυασφαλιστικό σύστημα που θα διασφαλίζει τόσο την καθολικότητα όσο και την αλληλεγγύη. Παράλληλα, όμως, θα παρείχε το δικαίωμα επιλογής σε όλα τα επίπεδα και θα στήριζε την πρόοδό του σε αξιοκρατικές διαδικασίες και δικλίδες ασφαλείας που θα ρυθμίζονται από μια πραγματική ανεξάρτητη εποπτεία.
Είναι γεγονός ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες σήμερα διατηρούν το δικαίωμα επιλογής των ασφαλισμένων τους, απλά και μόνο γιατί η ασφάλιση υγείας δεν είναι υποχρεωτική. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι ο μοναδικός τρόπος να λειτουργήσει η ασφαλιστική αγορά. Αλλιώς, πολύ απλά, θα επέλεγαν να ασφαλιστούν μόνο οι ασθενείς, με βέβαιο αποτέλεσμα τη χρεοκοπία των εταιρειών.
Πολύ διαφορετική θα ήταν η κατάσταση, όμως, αν η ασφάλιση ήταν υποχρεωτική. Εάν συμμετείχαν και οι ίδιες οι εταιρείες στο ΓεΣΥ ως ισότιμοι ασφαλιστικοί φορείς όπως ο ΟΑΥ, με τον πολίτη να μπορούσε να επιλέξει. Όπως προτείναμε, οι ασφαλιστικές εταιρείες τότε θα ήταν υποχρεωμένες να ασφαλίζουν όλους χωρίς διακρίσεις, ασθενείς ή μη, ηλικιωμένους ή όχι, χωρίς εξαιρέσεις. Στο πολυασφαλιστικό, οι έχοντες και κατέχοντες, για να χρησιμοποιήσουμε το χαρακτηρισμό του κ. Παντελίδη, θα συνεισφέρουν -όπως ακριβώς σήμερα γίνεται στο ΓεΣΥ- σε ένα κοινό κρατικό ταμείο ώστε να απολαμβάνουν της ιδίας περίθαλψης οι χαμηλά αμειβόμενοι, οι άνεργοι και γενικά οι ευάλωτες ομάδες που δεν καταβάλλουν εισφορές.
Το μεικτό/πολυασφαλιστικό σύστημα θα έφερνε ριζική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο ασφαλιστικός κλάδος σήμερα. Παράλληλα, όμως, θα διασφάλιζε και τα καλά του ιδιωτικού τομέα - δηλαδή την πλέον σύγχρονη φροντίδα, την ανθρώπινη εξυπηρέτηση, την απουσία ουρών και ταλαιπωρίας.
Γιατί το μεικτό/πολυασφαλιστικό σχέδιο συνδυάζει τα θετικά στοιχεία και των δύο, δημοσίων και ιδιωτικών συστημάτων γι’ αυτό και θα αποτελούσε την ιδανική επιλογή για την Κύπρο. Γιατί ο πολίτης θα εξασφάλιζε όλα αυτά χωρίς να αναγκάζεται να πληρώνει διπλά.
Η άποψη του κ. Παντελίδη ότι μέσα από ένα πολυασφαλιστικό σύστημα επιτυγχάνεται καλύτερη και φθηνότερη ιατρική περίθαλψη, μέσω του ανταγωνισμού, είναι σωστή. Και είναι παρήγορο το ότι γίνεται παραδεκτό αυτό, έστω και σήμερα, αυτό που εδώ και χρόνια λέγεται. Ο ανταγωνισμός είναι ο κοινός παρονομαστής για την επιτυχία των συστημάτων, σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ή επαγγελματικής ζωής.
Συνθέτοντας τα καλά του δημοσίου συστήματος, που είναι η αλληλεγγύη και η καθολικότητα, και του ιδιωτικού που ακολουθεί ευέλικτες διαδικασίες και λειτουργεί κάτω από την πίεση του ανταγωνισμού, τα πολυασφαλιστικά/μεικτά συστήματα είναι πιο δυναμικά, πιο ευέλικτα και πιο αποτελεσματικά στις συνεχείς εξελίξεις της τεχνολογίας και της ιατρικής επιστήμης, επιτρέποντας στους ασφαλισμένους να καλύψουν αποτελεσματικά τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες τους.
Μέσα από μια ειλικρινή και αμοιβαία επωφελή συνεργασία με την πολιτεία, ο ασφαλιστικός κλάδος θα άλλαζε το μοντέλο λειτουργίας του, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα τροποποιούσαν την προσέγγισή τους και μόνος κερδισμένος θα ήταν ο Κύπριος πολίτης.