Του Ξένιου Μεσαρίτη
Ο κεντρικός τραπεζίτης Χριστόδουλος Πατσαλίδης κατά την πρώτη του δημοσιογραφική διάσκεψη μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, κλείνει με «το γάντι» τον κύκλο συζητήσεων για επιβολή windfall tax στις τράπεζες.
Ο Διοικητής της ΚΤ χαρακτηρίζει την έκτακτη φορολόγηση των υπερκερδών των τραπεζών «ως όχι πολύ καλή ιδέα, όσο καλοπροαίρετη και να είναι» επικροτώντας το ΑΚΕΛ για την κοινωνική του ευαισθησία, ενώ από την άλλη σημείωσε ότι έχει γίνει έκκληση προς τις τράπεζες για να επιδείξουν κοινωνική ευαισθησία προβάλλοντας τον κίνδυνο φήμης που μπορεί να επιφέρει η κοινωνική δυσαρέσκεια.
Ευπρόσδεκτες οι προτάσεις αλλά χρειάζεται προσοχή
Ερωτηθείς ο κύριος Πατσαλίδης σχετικά με την επιβολή φόρου στα υπερκέρδη των τραπεζών υπογράμμισε την ανάγκη για μια προσεκτική προσέγγιση σε τέτοιες προτάσεις, τονίζοντας τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία.
Ο Χριστόδουλος Πατσαλίδης σχολίασε ότι δεν μπορεί να χαρακτηρίσει ως λαϊκισμό τις προτάσεις νόμου του ΑΚΕΛ. Εξήγησε ότι υπήρξε συνάντηση με το ΑΚΕΛ, και η πρόταση έχει μελετηθεί και απαντηθεί από την Κεντρική Τράπεζα. «Η κοινωνική ευαισθησία είναι ευπρόσδεκτη και δεν βρίσκω κάτι κακό όταν κάποιος εισηγείται διάφορους τρόπους να βοηθηθούν κοινωνικές ομάδες. Ωστόσο, θεωρώ ότι ένας τέτοιος φόρος θα ήταν λανθασμένος και δεν θα ήταν βοηθητικός για την οικονομία και τις επηρεαζόμενες κοινωνικές ομάδες».
Ο κύριος Πατσαλίδης εξήγησε ότι ένας τέτοιος φόρος δεν θα βοηθήσει στο στεγαστικό επιτόκιο ή το στεγαστικό πρόβλημα. Αντίθετα, χρειάζονται ειδικά μέτρα από το κράτος για την άμβλυνσή του.
«Όταν τα επιτόκια κινηθούν σε πιο φυσιολογικά επίπεδα, αυτό το "υπερκέρδος" θα πάψει να υφίσταται. Τέτοιες έκτακτες φορολογίες προκαλούν παρενέργειες στην οικονομία και όχι λύσεις».
Τόνισε ότι οι όποιες φορολογίες πρέπει να είναι προϊόν ολιστικής μελέτης και διαβούλευσης, έχοντας πάντα υπόψη τη συνολική εικόνα. «Η προσπάθεια του Υπουργείου Οικονομικών με το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Μόνο έτσι θα πετύχουμε ένα φορολογικό περιβάλλον ιδανικό για την κυπριακή οικονομία και όχι με ad-hoc φορολογίες».
Καλοπροαίρετη αλλά μπορεί αν προκαλέσει ζημιά
Ο κύριος Πατσαλίδης επεσήμανε ότι η κυπριακή οικονομία εξαρτάται από τις επενδύσεις, ιδιαίτερα από επενδύσεις του εξωτερικού, δεδομένου ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι αρνητικό. «Δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε τις σχέσεις μας με τους επενδυτές βάζοντας κάποιον απρόβλεπτο φόρο, ο οποίος έστω κι αν ισχύσει μόνο μια φορά, θα μπει στην εξίσωση των επενδυτών για το αν θα επενδύσουν στην Κύπρο ή όχι. Ένας ξαφνικός φόρος θα προκαλέσει επιπλέον κόστος στους επενδυτές, και αυτό το κόστος στο τέλος θα το πληρώσουν οι καταναλωτές και οι δανειζόμενοι».
Οι τράπεζες επίσης θα δυσκολευτούν να αντλήσουν κεφάλαια σε περίπτωση μιας κρίσης όταν το φορολογικό καθεστώς είναι άγνωστο προς τον επενδυτή. Η επιβολή έκτακτης φορολογίας, όσο καλοπροαίρετη και αν είναι, δημιουργεί στο τέλος ζημιά παρά όφελος.
«Σε κάποιες χώρες έχει όντως επιβληθεί έκτακτη φορολογία και στις πλείστες έχει αποσυρθεί, ενώ σε άλλες είχε παρενέργειες. Για παράδειγμα, στην Ισπανία, με ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θετικό, ισχύει αυτός ο έκτακτος φόρος, αλλά δεν εξαρτάται από ξένες επενδύσεις. Άρα, μιλούμε για ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο».
Έκκληση στις τράπεζες για κοινωνική ευαισθησία
Μέσα στα πλαίσια της διακυβέρνησης και του ρόλου της Κεντρικής Τράπεζας, ο κύριος Πατσαλίδης αναφέρθηκε στις ενέργειες που γίνονται για την αποκατάσταση των σχέσεων των τραπεζών με τους πελάτες τους και την δεοντολογία που πρέπει να διέπει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Επεσήμανε την έκκληση της Κεντρικής Τράπεζας προς τις τράπεζες να εξετάσουν τον κίνδυνο φήμης που μπορεί να προκύψει από την έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας.
«Ο κίνδυνος φήμης μπορεί να πηγάζει από πολλούς παράγοντες, με μία ουσιαστική πηγή να είναι η δυσαρέσκεια της κοινωνίας. Αυτό δεν μπορείς να το αγνοήσεις, αφού έχεις υποχρέωση να λαμβάνεις υπόψη όλους τους κινδύνους».
Ο κύριος Πατσαλίδης κάλεσε τις τράπεζες να έχουν καλύτερη και πιο σφαιρική στρατηγική στις χρεώσεις, τις συναλλαγές και τις τιμολογήσεις τους, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές ευαισθησίες. «Έχουμε ήδη συναντηθεί με τον Σύνδεσμο Τραπεζών και τα έχουμε αναφέρει στις τράπεζες».