Σε νέες νουθεσίες για αποκλιμάκωση των δανειστικών επιτοκίων και για μείωση της ψαλίδας μεταξύ καταθετικών επιτοκίων των τραπεζών προέβησαν πολιτειακοί αξιωματούχοι από το βήμα της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου.
Η φετινή συνέλευση λαμβάνει χώρα με τον κυπριακό τραπεζικό τομέα να βρίσκεται στο καλύτερο επίπεδο από την οικονομική κρίση του 2013, με υψηλούς κεφαλαιακούς δείκτες και υψηλή κερδοφορία στο απόηχο των υψηλών επιτοκίων, κάτι που επεσήμαναν όλοι οι ομιλητές.
Σε χαιρετισμό της στη συνέλευση, η Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου αναφέρθηκε στα υψηλά επίπεδα των επιτοκίων στο συνακόλουθο αυξημένο κόστος χρηματοδότησης, σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος παραγωγής και το συμπιεσμένο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, κάτι που «αποτελεί επιπρόσθετη κρίσιμη παράμετρο για την τρέχουσα χρηματοοικονομική κατάσταση νοικοκυριών και επιχειρήσεων».
«Υπό το πρίσμα αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντικό να εξεταστούν επιπρόσθετες λύσεις, ιδιαίτερα όσον αφορά το ζήτημα των υψηλών επιτοκίων, για την υποστήριξη συγκεκριμένων ομάδων φερέγγυων δανειοληπτών για την αποφυγή αφενός, της δημιουργίας νέας αλυσίδας μη εξυπηρετούμενων δανείων και για την ανακούφιση σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά μέσα στο παρόν πλαίσιο γενικευμένης ακρίβειας αφετέρου», ανέφερε η κ. Δημητρίου, στην ομιλία της την οποία διάβασε η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου.
Επεσήμανε ωστόσο πως «σύσσωμος ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου έχει επιδείξει τα τελευταία χρόνια, αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στις κρίσεις και προκλήσεις, αλλά και εντυπωσιακή ικανότητα προσαρμογής σε ολοένα και πιο απαιτητικές κανονιστικές και νομοθετικές ρυθμίσεις ειδικότερα στο πλαίσιο των υποχρεώσεων που προκύπτουν σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο».
Αναφέρθηκε τέλος σε νεοφανείς προκλήσεις, όπως την πράσινη μετάβαση και την ψηφιοποίηση, για να τονίσει πως «καθίσταται συνεπώς σαφές, ότι προκλήσεις και κίνδυνοι για τις κυπριακές τράπεζες αλλά και την κυπριακή οικονομία στο σύνολο της εξακολουθούν να υφίστανται, γεγονός που όχι μόνο δεν επιτρέπει εφησυχασμό, αλλά απαιτεί αντιθέτως προσεκτικές και οικονομικά ορθολογιστικές κινήσεις».
ΥΠΟΙΚ: Μείωση ψαλίδας και αποκλιμάκωση δανειστικών επιτοκίων
Στον δικό του χαιρετισμό, ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος, αφού απουσιάζει στο Λουξεμβούργο, χαιρέτισε το γεγονός ότι ο τραπεζικός τομέας στην Κύπρο βρίσκεται στην ισχυρότερη θέση εδώ και μια δεκαετία με ισχυρούς κεφαλαιακούς δείκτες, αφού, όπως είπε, «η άνοδος των επιτοκίων έχει ενισχύσει την κερδοφορία και την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών παρόλο που το ύψος των επιτοκίων δημιουργεί προκλήσεις για την πραγματική οικονομία και τα νοικοκυριά».
Χωρίς να παραγνωρίζει το γεγονός ότι η άνοδος των επιτοκίων δημιουργεί δυνητικούς κινδύνους για τα τραπεζικά ιδρύματα αφού πλέον νοικοκυριά και επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωποι με υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης των δανείων τους, ο κ. Κεραυνός, υπενθύμισε ότι «στα πλαίσια αυτά ως Υπουργός Οικονομικών σεβόμενος την ανεξαρτησίας της ΚΤΚ έχω προβεί πολλές φορές σε συστάσεις προς τα τραπεζικά ιδρύματα για επαναξιολόγηση της επιτοκιακής του πολιτικής».
Αναγνώρισε επίσης πως «οι παρεμβάσεις μας έχουν επιφέρει κάποια οριακά αποτελέσματα αφού οι τράπεζες έχουν υιοθετήσει κάποια θετικά μέτρα όσον αφορά την απορρόφηση του αυξημένου κόστους από την αύξηση των επιτοκίων καθώς επίσης και όσον αφορά την διαμόρφωση των καταθετικών επιτοκίων».
Απευθυνόμενος στα τα τραπεζικά ιδρύματα, ο Υπουργός Οικονομικών τόνισε πως «αναμένω ότι θα δούμε δραστικές κινήσεις προς δύο κατευθύνσεις: πρώτον η μείωση του ανοίγματος μεταξύ καταθετικών και δανειστικών επιτοκίων και δεύτερον μη επανάληψη αύξησης επιτοκίων αλλά μια ουσιαστική πορεία αποκλιμάκωσης των δανειστικών επιτοκίων ιδιαίτερα μετά και την οριακή μείωση των επιτοκίων κατά 0,25 μονάδες από την ΕΚΤ».
«Θέλω να μεταφέρω προς τις τράπεζες μας με τον πιο έντονο τρόπο τις κραυγές αγωνίας των νοικοκυριών, των επιχειρήσεών μας και την κοινή συνισταμένη της πολιτικής αντίληψης για το ύψος των δανειστικών επιτοκίων το οποίο αποτελεί ένα από τους πιο σοβαρούς ανασταλτικούς παράγοντες στην ανάπτυξη της οικονομίας και στην αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων όπως το στεγαστικό.
Ο κ. Κεραυνός αναφέρθηκε στα ΜΕΔ, διαπιστώνοντας μεν σημαντική μείωση τους στους ισολογισμούς των τραπεζών για να επισημάνει δε ότι «παραμένει όμως το γεγονός ότι τα ΜΕΔ στην πραγματική οικονομία διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, δημιουργώντας προβλήματα στην ομαλή λειτουργία της οικονομίας και ειδικά των επιχειρήσεων».
Καταλήγοντας, ο Υπουργός Οικονομικών κάλεσε τράπεζες, εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων «να συνεχίσουν τις προσπάθειες και τις θετικές προσεγγίσεις για να υπάρξει κάθετη μείωση των ΜΕΔ στην πραγματική οικονομία γεγονός που θα αποβεί προς αμοιβαίο όφελος όλων αφού έτσι θα δοθεί σημαντική ώθηση της οικονομικής ανάπτυξης».
Διοικητής ΚΤΚ: Ενσωματώστε κοινωνική ευαισθησία στην τιμολόγηση
Στην δική του ομιλία, ο Διοικητής της ΚΤΚ, Χριστόδουλος Πατσαλίδης επανέλαβε αυτό που είχε επισημάνει και στην πρώτη συνέντευξη Τύπου, την οποία παραχώρησε μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, όσον αφορά τον κίνδυνο φήμης που σχετίζεται με τον μετριασμό της δυσαρέσκειας της κοινωνίας που προκύπτει από τιμολογιακή πολιτική των τραπεζών.
«Μια τελευταία πτυχή αναφορικά με τους κινδύνους, στην οποία θα ήθελα να αναφερθώ είναι ο κίνδυνος φήμης. Η τιμολόγηση και η επιχειρηματική δραστηριότητα των τραπεζών θα πρέπει να ενσωματώνουν το στοιχείο της κοινωνικής ευαισθησίας, προς μετριασμό της δυσαρέσκειας της κοινωνίας», τόνισε.
Ο κ. Πατσαλίδης χαιρέτισε την καθοριστική αναδόμηση, την ανθεκτικότητα και σταθερότητα που έχει επιδείξει ο τομέας τα τελευταία χρόνια, λέγοντας ότι «τα σημαντικά κεφαλαιακά αποθέματα καθώς και η πλεονάζουσα ρευστότητα παρέχουν τα εχέγγυα στον τραπεζικό τομέα να διαχειριστεί ενδεχόμενες μελλοντικές κρίσεις, ακόμη και μεγάλης κλίμακας».
Σημειώνοντας πως οι εμπορικοί πόλεμοι και το ενδεχόμενο του κατακερματισμού της διεθνούς οικονομίας δύνανται να έχουν αρνητικές επιπτώσεις για τη διεθνή οικονομία, ο κ. Πατσαλίδης υπογράμμισε: «Συνεπώς, η οχύρωση των τραπεζών και η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού περιβάλλοντος της χώρας που έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, πρέπει να συνεχιστεί».
Πάντως ο κ. Πατσαλίδης αναγνώρισε την «αυξημένη δυσκολία των δανειοληπών για αποπληρωμές δανείων» μετά την αύξηση των επιτοκίων από τα μέσα του 2022 από την ΕΕ, σημειώνοντας ωστόσο ότι η ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού του τραπεζικού τομέα δεν έχει επιδεινωθεί.
«Συνυπολογίζοντας όμως τις Μη Εξυπηρετούμενες Χορηγήσεις που διαχειρίζονται οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, ο όγκος των ΜΕΧ που παραμένει στην πραγματική οικονομία εξακολουθεί να είναι μεγάλος», είπε, επισημαίνοντας ότι σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές προβλέψεις αναμένεται χειροτέρευση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού κατά το 2024».
Σε αυτό το πλαίσιο, ο διοικητής της ΚΤΚ κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους να αξιοποιήσουν τις τροποποιήσεις που έγιναν στο πλαίσιο εκποιήσεων και στις αυξημένες αρμοδιότητες του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου.
Από πλευράς τραπεζών, πρόσθεσε, «είναι υψίστης σημασίας να επιτυγχάνεται εγκαίρως ο εντοπισμός των πελατών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες με στόχο την εξεύρεση ενός βιώσιμου πλάνου αποπληρωμής των δανείων. Κάτι τέτοιο, περιορίζει το κόστος τόσο για τις τράπεζες όσο και για τους δανειολήπτες ενώ αποφεύγεται η εφαρμογή δραστικότερων μέτρων».
Παράλληλα, ο κ. Πατσαλίδης αναφέρθηκε σε πρόσθετους κινδύνους, πέραν των παραδοσιακών κινδύνων όπως την κλιματική αλλαγή και τους κινδύνους που σχετίζονται με την τεχνολογία, όπως την κυβερνοασφάλεια.
Π. Νικολάου: Αναμένεται ταχύτερη μείωση επιτοκίων στην Κύπρο
Ο απερχόμενος Πρόεδρος το Συνδέσμου, Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου, Πανίκος Νικολάου αναφέρθηκε στις αποφάσεις της ΕΚΤ για μείωση των βασικών της επιτοκίων, λέγοντας ότι ο ρυθμός μείωσης των δανειστικών επιτοκίων στην Κύπρο θα είναι ταχύτερος, αφού τα περισσότερα δάνεια είναι σε κυμαινόμενα επιτόκια, κάτι που είναι πιο ευαίσθητα στις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής.
«Ο ρυθμός μείωσης των επιτοκίων στην χώρα μας θα είναι πιο γρήγορος από την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως είχε γίνει αντίστοιχα και στην άνοδό τους», είπε.
Ο κ. Νικολάου τόνισε πως σ’ ένα περιβάλλον εντεινόμενης γεωπολιτικής αστάθειας και αβεβαιότητας, οι κυπριακές τράπεζες στηρίζουν έμπρακτα την ανάπτυξη, την πρόοδο και την ομαλή μετάβαση της χώρας στη νέα πράσινη και ψηφιακή εποχή.
Αναφέρθηκε στην στήριξη των συνεπών δανειοληπτών που αντιμετώπισαν την κρίση του πληθωρισμού και των αυξήσεων των επιτοκίων από την ΕΚΤ, λέγοντας ότι οι αναδιαρθρώσεις και η επαναδιαπραγμάτευση όρων μεγάλου αριθμού δανείων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, έφτασαν στο €4,5 δισ., μεταξύ 2022 – 2023 και συνεχίζεται. Είπε ακόμη ότι οι κυπριακές τράπεζες παραχώρησαν νέα δάνεια σχεδόν €3,3 δισ., το 2023 ενώ κατά τους πρώτους τέσσερεις μήνες του 2024 ο καθαρός νέος δανεισμός έχει φτάσει σχεδόν το €1,1 δισ.
Σε σχέση με τα κόκκινα δάνεια, ο κ. Νικολάου είπε πως ο δείκτης των ΜΕΔ υποχώρησε στο 7,3% έναντι των συνολικών δανείων στο πρώτο τρίμηνο του 2024, ενώ εξέφρασε την ελπίδα πως το νέο πλαίσιο για τις εκποιήσεις «επιτέλους θα αφεθεί να δουλέψει χωρίς νέες αναστολές».
«Ο τραπεζικός τομέας εμπνέει σιγουριά και σταθερότητα σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από αστάθεια», πρόσθεσε ο κ. Νικολάου για να προσθέσει ότι «ο Σύνδεσμος Τραπεζών αποτελεί συνετό, ψύχραιμο και εποικοδομητικό εταίρο της πολιτείας σε μια εποχή που οι φωνές και ενίοτε ο λαϊκισμός κερδίζουν έδαφος στο πολιτικό γίγνεσθαι και που αργά ή γρήγορα οδηγούν σε μη επιθυμητά αποτελέσματα».
Επεσήμανε ότι ο Σύνδεσμος είχε να διαχειριστεί «σενάρια επιζήμια για το προφίλ της χώρας μας όπως το ενδεχόμενο της φορολόγησης των λεγόμενων απροσδόκητων κερδών των τραπεζών».
«Δεν γίνεται να προωθείς τη χώρα σου σαν επενδυτικό προορισμό και ταυτόχρονα να φορολογείς τριπλά (πέραν του τέλους επί των καταθέσεων που ισχύει από το 2012) τους ξένους επενδυτές επειδή τυγχάνει να έχουν επενδύσει σε Τράπεζες στηρίζοντας τη χώρα σε δύσκολες εποχές», τόνισε.
Καμμάς: Μέρος της λύσης προβλημάτων οι τράπεζες
Ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Τραπεζών, Μιχάλης Καμμάς τόνισε από την πλευρά του πως κατά τα τελευταία χρόνια παρά τις διαδοχικές κρίσεις, κάποιες εκ των οποίων συνεχίζονται μέχρι σήμερα, ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου αποτελεί σημείο αναφοράς μέσα από τη σταθερότητα, την προσαρμοστικότητα, την ευελιξία και την αποφασιστικότητα που επιδεικνύει.
Αναφέρθηκε σε ένα «παζλ» προκλήσεων και κρίσεων όπως την πανδημία, τις πολεμικές συρράξεις, τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις, τις γεωπολιτικές αναταραχές που είχαν άμεσες συνέπειες στην οικονομία, τη διασάλευση του παγκόσμιου εμπορίου, καθώς και στις αυξήσεις επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες προς περιορισμό του πληθωρισμού.
«Σε αυτό το περιβάλλον, οι τράπεζές μας αποτελούν μέρος της λύσης των οποιωνδήποτε προβλημάτων και όχι μέρος αυτών», τόνισε, προσθέτοντας πως «οι τράπεζες προχώρησαν σε σειρά κινήσεων προς στήριξη και ανακούφιση της κοινωνίας από τις αυξήσεις των επιτοκίων, οι οποίες αποτέλεσαν το κύριο εργαλείο των Κεντρικών Τραπεζών προς χαλιναγώγηση του πληθωρισμού».
Διαβάστε επίσης: Οι τράπεζες αποτελούν μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος