Συνέντευξη στην Ευδοκία Παπαδοπούλου
Τον ολικό μετασχηματισμό του τρόπου με τον οποίο πολίτες και επιχειρήσεις συναλλάσσονται με το κράτος επιδιώκει ο Υφυπουργός Καινοτομίας, Έρευνας και Ψηφιακής Πολιτικής, θέτοντας ως στόχο η Δημόσια Υπηρεσία να προσφέρει όσα και ο Ιδιωτικός τομέας. Ο Δρ Νικόδημος Δαμιανού μιλά στο Economy Today για τα όσα δρομολογούνται προς αυτή την κατεύθυνση και εξηγεί, έχοντας στη φαρέτρα του την πολυετή επαγγελματική του πείρα στον κλάδο των Ηλεκτρονικών Πληρωμών*, πώς σταδιακά το κυπριακό Δημόσιο θα προσφέρει στους πολίτες μία «πλήρως ηλεκτρονική εμπειρία».
Επιπρόσθετα, περιγράφει τα οφέλη που προκύπτουν από την ενίσχυση της συνεργασίας Κύπρου – Ελλάδας στον τομέα του Ψηφιακού Μετασχηματισμού και μάς δίνει μία γεύση για το τι να αναμένουμε. «Πρώτο βήμα η υλοποίηση της εφαρμογής Ψηφιακός Πολίτης», σημειώνει, ενώ παράλληλα, θέτει στο κάδρο τον παράγοντα «Τεχνητή Νοημοσύνη», κάνοντας λόγο για «χαρτογράφηση των αναγκών» και «υιοθέτησης λύσεων στο Δημόσιο» με «θετικό και μετρήσιμο αντίκτυπο για τον πολίτη, το Κράτος και την Οικονομία».
Σε ποιο βαθμό πραγματοποιούνται σήμερα ηλεκτρονικά οι συναλλαγές των πολιτών με τις κρατικές / Κυβερνητικές Υπηρεσίες;
Είναι γεγονός πως εδώ και χρόνια στον Ιδιωτικό τομέα, η πλειοψηφία των Πληρωμών και των μεταφορών χρημάτων εκτελούνται άμεσα, είτε μέσω κάρτας είτε, μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Θα πρέπει λοιπόν και ως Δημόσιο να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των πολιτών και να δώσουμε τις ίδιες δυνατότητες που δίνει και ο Ιδιωτικός τομέας, παρότι εδώ και αρκετά χρόνια, η χρήση κάρτας και μεταφορών μέσω τραπεζικών λογαριασμών βρίσκεται σε εφαρμογή για ολοκλήρωση Πληρωμών στο Δημόσιο.
Η αναβάθμιση του κεντρικού μηχανισμού/πύλης Ηλεκτρονικών Πληρωμών του Κράτους – το ονομάζουμε cyPay – είναι αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος για εκσυγχρονισμό των κρατικών υποδομών. Εργαζόμαστε, λοιπόν για την ενίσχυση του μηχανισμού αυτού, ούτως ώστε, να επεκταθεί η δυνατότητα για άμεσες Πληρωμές προς το Δημόσιο μέσα από προηγμένες δυνατότητες βασιζόμενες στη λύση του tokenization, που να επιτρέπει στον χρήστη (payer)να αποθηκεύσει τα στοιχεία της κάρτας ή του λογαριασμού του, με σκοπό αυτά να μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, επιτρέποντας πολύ καλύτερη και εύκολη διαδικασία διεκπεραίωσης των συναλλαγών του με το Δημόσιο.
Σήμερα και σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεων του Κράτους -περί του 75% - σε αξία, γίνεται μέσω τραπεζικών μεταφορών. Αυτό αφορά το σύνολο των Πληρωμών που δέχεται το Κράτος και καλύπτει Πληρωμές τόσο από πολίτες όσο και εταιρείες. Σημαντικό είναι να σημειώσουμε ότι μόλις το 1% των Πληρωμών γίνεται πλέον με μετρητά, ενώ 14% των συναλλαγών γίνεται μέσω Τραπεζικών Καρτών.
«Πλήρως ηλεκτρονική εμπειρία»
Ποιες άλλες λύσεις προωθούνται σε σε σχέση με την Ψηφιοποίηση των Πληρωμών στα κυβερνητικά τμήματα;
Οι Πληρωμές εντάσσονται στο πλαίσιο μίας ευρύτερης προσπάθειας για μεταρρύθμιση των Πληρωμών και εσόδων του Κράτους, με έμφαση στην απλοποίηση και την Ψηφιοποίηση των διαφόρων διαδικασιών και πρακτικών. Συγκεκριμένα, πέραν της αναβάθμισης του μηχανισμού cyPay και όπως έχει αναφέρει πρόσφατα ο γενικός λογιστής, προωθείται η Ψηφιοποίηση των διαδικασιών Πληρωμής, η διεύρυνση της διαχείρισης εμβασμάτων Πληρωμών για Δημόσιες Συμβάσεις (B2G) και η διενέργεια άμεσων Πληρωμών στην κυβέρνηση μέσω του έργου των ηλεκτρονικών τιμολογίων.
Η διεύρυνση των δυνατοτήτων για Ηλεκτρονικές Πληρωμές στα συστήματα του Δημοσίου βρίσκεται βεβαίως σε πλήρη συνάρτηση με την Ψηφιοποίηση των Κρατικών Υπηρεσιών. Νέες υπηρεσίες που αναπτύσσονται, όπως για σκοπούς Πληρωμής Κοινωνικών Ασφαλίσεων, έκδοσης Πιστοποιητικών Ακίνητης Ιδιοκτησίας από το Κτηματολόγιο, ηλεκτρονικής εγγραφής μαθητών και πολλά άλλα, δίνουν τη δυνατότητα για διεκπεραίωση της όλης διαδικασίας και Πληρωμή του οφειλόμενου τέλους ηλεκτρονικά. Στοχεύουμε όπως σταδιακά μπορέσουμε να προσφέρουμε μία πλήρως ηλεκτρονική εμπειρία στους πολίτες, αυξάνοντας σημαντικά την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα και του ίδιου του Δημοσίου.
Ψηφιακός Πολίτης: Τι είναι και τι σηματοδοτεί
Προ ημερών Ελλάδα και Κύπρος υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας με στόχο την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα του Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Εξ όσων αντιλαμβανόμαστε, απώτερος σκοπός είναι η από κοινού ανάπτυξη λύσεων στον τομέα των Ψηφιακών Υπηρεσιών που θα βελτιώνουν σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των Δημόσιων Υπηρεσιών των δύο χωρών και κατ’ επέκταση την εξυπηρέτηση των πολιτών. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για το Μνημόνιο και τι ακριβώς περιλαμβάνει.
Το Μνημόνιο περιλαμβάνει μια σειρά ενεργειών που μας επιτρέπουν να αξιοποιήσουμε και να μοιραστούμε τη γνώση και την εμπειρία που η κάθε πλευρά έχει αναπτύξει όσον αφορά την Ψηφιακή εξυπηρέτηση του πολίτη. Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια και έχει εφαρμόσει πρακτικές και λύσεις από τις οποίες έχουμε να αντλήσουμε διδάγματα και να βοηθηθούμε, ούτως ώστε να επιταχύνουμε και τις δικές μας ενέργειες, προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων του τόπου.
Με την υπογραφή, λοιπόν, του Μνημονίου, θέτουμε σε πρακτική βάση τη μέχρι τώρα εξαιρετική συνεργασία που διατηρούμε με την Ελλάδα σε θέματα Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Πρώτο βήμα η υλοποίηση της εφαρμογής Ψηφιακός Πολίτης, ένα έργο που αποτελεί εξαγγελία του ίδιου του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη και η οποία θα αναπτυχθεί στη βάση του Gov.gr wallet που έχει ήδη υλοποιήσει η Ελληνική Κυβέρνηση. Η εφαρμογή θα δίνει στον πολίτη τη δυνατότητα δημιουργίας και αποθήκευσης επίσημων εγγράφων σε Ψηφιακή μορφή, η γνησιότητα των οποίων θα μπορεί να επαληθεύεται μέσω κωδικού QR.
Στη συνέχεια, σκοπεύουμε να εξετάσουμε την ανάπτυξη επιπλέον λειτουργικοτήτων στις δύο αυτές εφαρμογές προς όφελος των πολιτών και των δύο Κρατών. Προς αυτή την κατεύθυνση, θα αξιοποιήσουμε και το σημαντικό εργαλείο της ηλεκτρονικής ταυτότητας και ηλεκτρονικής υπογραφής, για να διευκολύνουμε ακόμη περισσότερο την αλληλεπίδραση και τις συναλλαγές των πολιτών και των επιχειρήσεων με το Κράτος, ειδικότερα στις περιπτώσεις που απαιτείται μέχρι σήμερα φυσική υπογραφή σε νομικής φύσης έγγραφα.
Εργαζόμαστε επίσης ούτως ώστε, μελλοντικά, μέσω της αμοιβαίας αναγνώρισης των εγγράφων των δύο εφαρμογών, να διευκολύνουμε περαιτέρω τόσο τις μετακινήσεις όσο και τις συναλλαγές των πολιτών στις δύο χώρες. Πρόκειται για σημαντικό εγχείρημα, λαμβάνοντας υπόψη πως χιλιάδες Κύπριοι και Έλληνες μετακινούνται, σπουδάζουν, ζουν και εργάζονται στη μία ή στην άλλη χώρα.
Πότε να αναμένουμε την εφαρμογή; Αν μπορείτε να μας δώσετε κάποια χρονοδιαγράμματα.
Στόχος είναι όπως ο Ψηφιακός Πολίτης τεθεί σε λειτουργία εντός του τέταρτου τριμήνου του παρόντος έτους, ενώ τα πρώτα έγγραφα τα οποία θα μπορεί ο πολίτης να εκδώσει και να διατηρεί στην εφαρμογή είναι η Ταυτότητα, η Άδεια Οδήγησης και το πιστοποιητικό καταλληλότητας οχήματος (MOT). Σταδιακά, θα προστίθενται βεβαίως επιπλέον λειτουργίες, Ψηφιακά έγγραφα και δυνατότητες μέσω της εφαρμογής, ούτως ώστε να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τον πολίτη και να διευκολύνει όσον το δυνατό περισσότερο την καθημερινότητά του.
AI και Δημόσιο: Αναζητείται φόρμουλα «σύζευξης»
Έχετε επίσης, πρόσφατα ανακοινώσει και τον Ψηφιακό Βοηθό, ο οποίος θα λειτουργεί στην πύλη gov.cy. Ποιος θα είναι ο ρόλος του;
Ο Ψηφιακός Βοηθός αποτελεί ένα πρώτο δείγμα εργαλείου με χρήση γενετικής Τεχνητής Νοημοσύνης που εφαρμόζεται στο κυπριακό Δημόσιο. Πρόκειται για μία λύση απλή, που όμως μπορεί να επιφέρει σημαντική αλλαγή στην καθημερινότητα του πολίτη, αφού θα παρέχει 24/7 εξυπηρέτηση σε θέματα που αφορούν άμεσα τον καθένα από εμάς. Αρχή γίνεται με θέματα εργασιακά και κοινωνικής πρόνοιας, δηλαδή επιδομάτων, βοηθημάτων και συντάξεων – όπου καταγράφεται και το μεγαλύτερο ποσοστό ερωτημάτων από πολίτες στις αρμόδιες υπηρεσίες – ενώ τα θέματα και ο αριθμός των ερωτήσεων θα διευρύνονται σταδιακά. Όσον αφορά το ευρύτερο κεφάλαιο της υιοθέτησης της Τεχνητής Νοημοσύνης, προχωρούμε παράλληλα, σε μία χαρτογράφηση των αναγκών και των δυνατοτήτων υιοθέτησης λύσεων Τεχνητής Νοημοσύνης στο Δημόσιο, με στόχο να εντοπιστούν οι λύσεις εκείνες που να είναι εύχρηστες, συμβατές με τις τεχνολογικές μας δυνατότητες και με θετικό και μετρήσιμο αντίκτυπο για τον πτολίτη, το Κράτος και την Οικονομία.
*Who is who
Ο Νικόδημος Δαμιανού είναι κάτοχος Πτυχίου Sc.B. Computer Science από το Brown University των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, Διδακτορικού Τίτλου (Ph.D) στον τομέα των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Διαχείρισης Ασφάλειας μεγάλων Επιχειρηματικών Δικτύων από το Imperial College του Ηνωμένου Βασιλείου, Πτυχίου DIC (Μεθοδολογίες Διαχείρισης Κινδύνων και Τεχνολογίες Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Diploma of Information Security) από το Imperial College, και MBA από το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Είναι επαγγελματίας σε θέματα τεχνολογιών πληροφορικής και ασφάλειας πληροφοριών με πολυετή εμπειρία σε Συστήματα Πληρωμών και Fintech, Διετέλεσε Διευθυντικό στέλεχος στην Τράπεζα Κύπρου, ενώ από τον Νοέμβριο του 2017 μέχρι τον Ιανουάριο του 2024 εκτελούσε καθήκοντα Γενικού Διευθυντή της εταιρείας JCC Payment Systems Ltd.
Διαβάστε επίσης: Η σημασία του μετασχηματισμού του Χρηματοπιστωτικού τομέα