Ιστορικό υψηλό αναμένεται να πλησιάσουν ή να και να ξεπεράσουν τα έσοδα από τον τουρισμό φέτος, φθάνοντας τα €3 δισ., δήλωσε τη Δευτέρα ο Υφυπουργός Τουρισμού, Κώστας Κουμής, κατά τη συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών για τον προϋπολογισμό του Υφυπουργείου του για το 2024.
Συγκεκριμένα, ο κ. Κουμής ανέφερε ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις ροές τουριστών για τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, είναι πολύ πιθανό να καταγραφεί ρεκόρ εσόδων, εφόσον τα έσοδα για το σύνολο του 2023 αναμένεται να πλησιάσουν ή και να ξεπεράσουν τα €3 δισεκατομμύρια. Σημείωσε ότι το ιστορικό υψηλό σε τουριστικές εισπράξεις είχε επιτευχθεί το 2018 με €2,71 δισ.
Ανέφερε ακόμη ότι η Πάφος θα πετύχει πολύ σύντομα να έχει ολόχρονα τουρισμό, αλλά και ότι η Κύπρος μπορεί να αντέξει περίπου 4 εκατομμύρια αφίξεις, σημειώνοντας ότι πέραν από αυτό τον αριθμό τον ανησυχεί το θέμα των φυσικών πόρων.
Παρουσιάζοντας τον προϋπολογισμό του Υφυπουργείου του, ο κ. Κουμής ανέφερε ότι για το 2024 ανέρχεται στα €65 εκατομμύρια και ότι είναι προϋπολογισμός τριετίας. Επεσήμανε ότι για το 2024 είναι αυξημένος κατά €12 εκατομμύρια για κάλυψη των αναγκών σε σχέση με παροχή προστασίας στους Ουκρανούς πρόσφυγες, ενώ στα €53 εκ. θα είναι ο προϋπολογισμός για το 2024, και το 2025 και το 2026.
Όσον αφορά στις πιστώσεις, ποσοστό 50% αφορά δράσεις για προβολή του προορισμού και τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος (όπως οι ενημερωτικές εκστρατείες, η συμμετοχή σε εκθέσεις και τα σχέδια επιχορηγήσεων).
Σημείωσε ότι «σκοπός και στόχος είναι οι δράσεις αυτές να διευρυνθούν περαιτέρω, με απώτερο σκοπό την ενίσχυση της εικόνας της χώρας μας ως τουριστικού προορισμού».
Ο κ. Κουμής απάντησε σε ερωτήσεις των Βουλευτών για τα θέματα που χειρίζεται το Υφυπουργείο του.
Αεροπορική Συνδεσιμότητα
Σε ερωτήσεις βουλευτών για το θέμα της συνδεσιμότητα της χώρας, ο κ. Κουμής είπε ότι ο τουρισμός μας σήμερα μέχρι τον Οκτώβριο καταγράφει άνοδο της τάξης 21% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας ότι, «θεωρητικά και πρακτικά» έχει καλυφθεί το επίπεδο της αγοράς. «Είμαστε σε επίπεδα του 2019, αν δεν ήταν και τα δυσάρεστα στην περιοχή μας ίσως να είμασταν σε καλύτερα επίπεδα», είπε.
Για την αεροπορική σύνδεση της χώρας, τη θερινή περίοδο εκτελούσαν δρομολόγια προς τη χώρα 55 αεροπορικές εταιρείες και κατά τη χειμερινή υπάρχουν 31, πρόσθεσε. Σημείωσε ότι στο Υφυπουργείο κάνουν προσπάθειες βελτίωσης. Είπε ακόμη ότι τους ανησυχεί το ενδεχόμενο λόγω της δέσμης μέτρων της ΕΕ, Fit for 55, και διαφόρων άλλων γεγονότων, ότι τα επόμενα χρόνια «ίσως χρειαστεί να καταβάλουμε μεγαλύτερη προσπάθεια για να διατηρήσει η χώρα μας μια καλή αεροπορική σύνδεση».
Ο Υφυπουργός εξέφρασε ικανοποίηση γιατί όπως είπε, πέτυχαν περαιτέρω βελτίωση της αεροπορικής σύνδεσης και συγκεκριμένα, ότι επιστρέφουν οι Ιρλανδοί και στο αεροδρόμιο Λάρνακας, που απουσίαζαν από το 2018, ενώ έχουν προστεθεί πτήσεις και από Σκωτία. Είπε ακόμη ότι αναμένεται αύξηση αφίξεων κατά 10% σε σχέση και με τη σκανδιναβική αγορά και ότι είναι σε διαβουλεύσεις με αρκετές εταιρίες για σειρά άλλων αγορών.
Εξέφρασε αισιοδοξία ότι το επόμενο έτος η Κύπρος θα έχει μια καλή αεροπορική σύνδεση.
Ζήτημα εποχικότητας- επιμήκυνσης τουριστικής περιόδου
Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με το θέμα της εποχικότητας και της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι απασχολεί τη χώρα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και ότι μέχρι τότε η τουριστική περίοδος ήταν μεγαλύτερη από σήμερα, και ο λόγος ήταν ότι σε επίπεδο διεθνούς ανταγωνισμού ήταν πολύ πιο λίγες οι αγορές. Είπε ότι έχει αλλάξει πολύ το ανταγωνιστικό περιβάλλον τα τελευταία χρόνια και η Κύπρος δεν έχει καταφέρει να απαλλαγεί από τις αδυναμίες που παρουσίαζε ως νησιώτικος προορισμός.
Σημείωσε ότι «είχαμε μια καλή χρονιά», σε επίπεδο αφίξεων και εσόδων. Στις αφίξεις καταγράφηκε αύξηση της τάξης του 21%, σε έσοδα καταγράφεται μια σημαντική αύξηση της τάξης του 25% μέχρι τον Αύγουστο, και ότι είμαστε μόνο €300 εκατομ. πίσω από 2019 και θεωρείται ότι «θα έχουμε ρεκόρ εσόδων, ρεκόρ όλων των εποχών».
Όσον αφορά στην επιμήκυνση της περιόδου, είπε ότι οι μεγάλοι διοργανωτές ταξιδιών θεωρούν ότι η Κύπρος δεν μπορεί να προσελκύσει πολύ υψηλούς αριθμούς ειδικά την περίοδο Δεκεμβρίου-Φεβρουαρίου και κάποιοι συμπεριλαμβάνουν και τον Νοέμβριο, και προτιμούν να εντατικοποιούν τις δράσεις τους σε άλλες αγορές. Μια σημαντική παράμετρος που αγνοούμε, πρόσθεσε, είναι ότι τον Δεκέμβριο η ζήτηση πέφτει δραματικά στην κεντρική Ευρώπη σε σύγκριση με τους θερινούς μήνες κατά 30-35%.
Πρόσθεσε ότι μετά από προσπάθειες του Υφυπουργείου, θεωρούν ότι το επόμενο έτος «θα κερδίσουμε 4 εβδομάδες, δύο τον Μάρτιο και δύο τον Νοέμβριο».
Ο κ. Κουμής είπε ακόμη ότι η εποχικότητα προκύπτει και μέσα από εργασιακά ζητήματα και σημείωσε ότι κάποιες συμφωνίες δεν προσφέρουν την ευελιξία στις τουριστικές επιχειρήσεις για να παραμείνουν ανοικτές περισσότερες μονάδες. Επίσης είπε ότι έχει εδραιωθεί και μια κουλτούρα εργασίας 6-7 μηνών σε πολλές τουριστικές περιοχές και ότι αυτό λειτουργεί αρνητικά για τον τουρισμό γενικότερα.
«Αν θέλουμε να επιτύχουμε πραγματική επιμήκυνση θα πρέπει να προστεθούν και αλλά στοιχεία», είπε, προσθέτοντας πως, η Κύπρος προσφέρει σταθερά το προϊόν του ήλιου και θάλασσας. «Δεν μπορούμε να επιμένουμε σε ένα προϊόν το οποίο δεν μπορεί να αποδίδει ολόχρονα», πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι η Πάφος θα πετύχει πολύ σύντομα τουρισμό ολόχρονα «και δεν είναι τυχαίο», αφού όπως είπε, η πόλη είναι συνδεδεμένη με το τουριστικό θέρετρο και έχουν προστεθεί και άλλα στοιχεία όπως πανεπιστήμια και άλλα που ενδυναμώνουν το προϊόν. Οι δράσεις που αφορούν την πόλη και επαρχία Πάφου προς την ψηφιακή αναβάθμιση έχουν εκτιμηθεί από διοργανωτές ταξιδιών, σημείωσε.
Σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Γιαννάκη Γαβριήλ, για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου στην επαρχία Αμμοχώστου, ο κ. Κουμής ανέφερε ότι το θέρετρο της Αγίας Νάπας, είναι «σε καλύτερη μοίρα», λόγω του ότι είναι συνδεμένο με την πόλη.
Ο Πρωτάρας, πρόσθεσε, επειδή είναι ξεχωριστή οντότητα από την πόλη του Παραλίμνιου, έχει μια πολύ μεγαλύτερη αδυναμία και αυτό λειτουργεί ανασταλτικά προς όσους σκέφτονται να υλοποιήσουν προγράμματα κατά τη χειμερινή περίοδο.
Είπε ακόμη ότι δεν υπάρχουν επιπρόσθετα στοιχεία, όπως πανεπιστήμια, και όλα αυτά δημιουργούν μια σειρά από αδυναμίες, σημειώνοντας πως, αν δεν κάνει λάθος, η ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου έχει απωλέσει 7% την τελευταία δεκαετία σε επίπεδο διανυκτερεύσεων.
Σημείωσε ακόμη ότι η περιοχή Περνέρα παρουσιάζει σειρά προβλημάτων και καταγράφεται διαχρονικά κλείσιμο ξενοδοχείων ενώ έχει μειωθεί πάρα πολύ η ανταγωνιστικότητα στην περιοχή και δεν έχουν εφαρμοστεί δράσεις για να αντιμετωπιστεί αυτό.
Είπε ότι το Υφυπουργείο του καταγράφει ξεχωριστά τα προβλήματα που παρουσιάζει ο κάθε προορισμός και σε επίπεδο υποδομών για να καταθέσουν εισηγήσεις και στα άλλα Υπουργεία. Πρόσθεσε ακόμη ότι προσπαθούν να δίνουν λύσεις σε όλες τις περιοχές μέσω διαφόρων Σχεδίων.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Σύκας, σημείωσε σε τοποθέτησή του ότι το κόμμα του θα παρακολουθεί στενά την υλοποίηση των χρονοδιαγραμμάτων, και ότι σε αυτή την παρούσα φάση οτιδήποτε έχει ως στόχο να αντικαθιστά τις απώλειες στον τουρισμό και δη τη ρωσική αγορά, θα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Απαντώντας σε ερώτηση του κ. Σύκα για τα σχέδια για κάμπιγκ, glamping και επισκέψιμα αγροκτήματα, ο κ. Κουμής είπε ότι απασχολούν το Υφυπουργείο του ως κεφάλαια και ότι είναι νομοσχέδια, τα οποία έχει δει η Βουλή. Είπε ότι θεωρούν ότι θα πρέπει να επανέλθει το θέμα για glamping για να προχωρήσει η συζήτηση και το ίδιο για τα επισκέψιμα αγροκτήματα. Σημείωσε ότι έχουν κάποιες επιμέρους σκέψεις σε σχέση με τα νομοσχέδια, όπως έχουν κατατεθεί και θα πρέπει να επανέλθουν στην αρμόδια επιτροπή για συζήτηση. Θεωρούμε, είπε, ότι τα έχει ανάγκη ο τουρισμός και τα δύο, για να συνεχίσει να προσφέρει η Κύπρος εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα, σημείωσε ότι το κόμμα του συνέβαλε θετικά στην Εθνική Στρατηγική για τον Τουρισμό 2030 και ότι θα πρέπει να δουν προβλήματα που προκλήθηκαν μετά την πανδημία λόγω των μέτρων κατά της Ρωσίας, σημειώνοντας ότι είναι επιτακτική ανάγκη, να υλοποιηθούν άμεσα οι σχεδιασμοί στη βάση πάντα της στρατηγικής και για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Σε ερώτηση του κ. Κώστα για τα γραφεία εξωτερικού, ο κ. Κουμής είπε ότι πλείστα είναι υποστελεχωμένα και ότι το Υφυπουργείο του θέλει να καλυφθούν τα κενά, αλλά λόγω του πλαισίου που χαρακτηρίζει την λειτουργία του Υφυπουργείου δεν είναι πλέον τόσο εύκολη η στελέχωσή τους, καθώς αυτό μπορεί να γίνεται μόνο εσωτερικά. Είπε ακόμη ότι η Κύπρος έχει πιο λίγα γραφεία από τους ανταγωνιστές της και πιο λίγο προϋπολογισμό.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, εξέφρασε τον προβληματισμό του κόμματός της, ότι η χώρα ασχολείται περισσότερο με την αύξηση του αριθμού των τουριστών, ενώ θα έπρεπε, όπως είπε, να ασχολούμαστε με τη μείωση του αριθμού, αλλά διαφοροποίηση της ποιότητας. Σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι η χώρα δεν έχει τους πόρους να στηρίξει εκατομμύρια τουριστών, προσθέτοντας πως είναι και αυτό ένα μέτρο όσον αφορά στην πράσινη αντίληψη για τον τουρισμό.
Ο κ. Κουμής είπε ότι συμφωνεί με την κ. Ερωτοκρίτου και ότι για πάρα πολλα χρόνια γινόταν μέτρηση σε σχέση με αφίξεις, αλλά και ότι οι πόροι είναι περιορισμένοι, ενώ είναι πάρα πολλοί προορισμοί ανά το παγκόσμιο, που πλέον που επικεντρώνονται μόνο στα έσοδα.
Επεσήμανε όμως ότι με την ταχύτητα που τρέχουν οι εγγραφές των αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων και με την ανάπτυξη των ξενοδοχείων δύσκολα θα μπουν φραγμοί, «άρα θα συνεχιστεί αυτή η αύξηση εάν και εφόσον υπάρχει ικανοποιητική αεροπορική σύνδεση». Στο παρελθόν, πρόσθεσε, για να περιοριστεί η αυξανομένη ζήτηση, η Βουλή είχε επιβάλει μορατόριουμ σε κάποιες γεωγραφικές περιοχές σε σχέση με την ανέγερση νέων ξενοδοχείων. «Είναι μια άσκηση, που και να την κάνουμε σήμερα θα έχουμε πρόβλημα για τον λόγο ότι την ίδια στιγμή θα τρέχουν τα αυτοεξυπηρετούμενα, εκτός εάν μπει και μορατόριουμ σε σχέση με τα αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα», είπε.
Το μόνο σίγουρο, πρόσθεσε, είναι ότι η Κύπρος μπορεί να αντέξει, περίπου 4 εκατομμύρια αφίξεις, «από κει και πέρα, προσωπικά με ανησυχεί το θέμα των φυσικών πόρων».
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, είπε ότι ως κόμμα, εξαίρουν το σημαντικό έργο του Υφυπουργείου Τουρισμού, το οποίο, όπως είπε, συμβάλλει «σε σοβαρότατο βαθμό» στην οικονομία του τόπου. Ρώτησε, μεταξύ άλλων, για το τι μπορεί να γίνει για αύξηση τουρισμού στις ορεινές κοινότητες.
Ο κ. Κουμής, είπε ότι υπάρχουν Σχέδια που απευθύνονται στην ύπαιθρο και σε απομακρυσμένες περιοχές, που απευθύνονται και σε ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και σε τοπικές αρχές για να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Είπε ότι οι ορεινές περιοχές πρέπει να ανεβάσουν την ανταγωνιστικότητά τους και ότι πρέπει να γίνουν οριζόντιες δράσεις, για αναβάθμιση της περιοχής όπως πανεπιστήμια.
Σημείωσε ότι, διαχρονικά η Κύπρος ποτέ δεν ήταν ένας ιδιαίτερα χειμερινός προορισμός, που να προσελκύει το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων και ότι το Υφυπουργείο προγραμματίζει, μόλις εδραιωθεί το χιόνι στα ορεινά, να κάνουν μια εκστρατεία για προώθηση των περιοχών αυτών στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στο Ισραήλ. Είπε ότι είναι κάτι που προγραμμάτιζαν για καιρό, και ότι ο πόλεμος λειτουργεί κατασταλτικά σε σχέση με το συγκεκριμένο ζήτημα.
Ο Βουλευτής του κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Σταύρος Παπαδούρης, αναφέρθηκε σε αλλαγές τα τελευταία χρόνια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ξενοδοχειακών μονάδων στον τοπικό πληθυσμό και σε πωλήσεις μονάδων σε ξένους επενδυτές. Ρώτησε για το ποσοστό τουριστικών μονάδων, που ανήκουν σε Κύπριους και ξένους επενδυτές και σημείωσε ότι το τελικό κέρδος καλό είναι να μένει στον τόπο και όχι να καταλήγει στο εξωτερικό.
Στην ερώτηση του κ. Παπαδούρη, ο κ. Κουμής είπε ότι δεν υπάρχει κάτι τέτοιο καταγεγραμμένο στο Υφυπουργείο Τουρισμού. Είπε ότι «πολύ ευχαρίστως να γίνει καταγραφή και να ενημερωθεί η Βουλή».
Είπε ακόμη ότι η πώληση μονάδων σε ξένους επενδυτές είναι απόρροια της παγκοσμιοποίησης και λόγω του ότι η Κύπρος για αρκετά χρόνια έβγαζε προς τα έξω μια εικόνα προορισμού, ο οποίος ενδιαφερόταν για ξένους επενδυτές. Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη κακό, σημείωσε ο Υφυπουργός, προσθέτοντας ότι πολλές φορές βοηθά στην άνοδο της ανταγωνιστικότητας.
Στο μεταξύ, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία ο κ. Σύκας εξέφρασε την ικανοποίηση του ΔΗΣΥ, ότι οι δράσεις της προηγούμενης χρονιάς και εν μέσω προβλημάτων, αντικατέστησε την απώλεια με την εισροή νέων τουριστικών προορισμών.
Εξέφρασε ακόμη την ικανοποίησή του ότι δύο από τις προτάσεις νόμου του ΔΗΣΥ, που αναφέρονται στα επισκέψιμα αγροκτήματα και στο camping και το glamorous glamping, τα έχει αντιμετωπίσει θετικά το Υφυπουργείο. Ανέφερε ότι η παράκλησή του προς τον Υφυπουργό είναι να πείσει τα συγκυβερνώντα κόμματα για να ξανασυζητηθούν αυτές οι προτάσεις νόμου.
ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πάνω από €700 εκατ. ο προϋπολογισμός του ΥΠΕΣ - Πώς διοχετεύονται τα χρήματα