Του δρος Γιάννου Ρωσσίδη*
Εισερχόμαστε στην τρίτη εβδομάδα των διαταγμάτων που εκδίδονται για αντιμετώπιση της πρωτοφανούς κρίσης που αντιμετωπίζουμε λόγω του κορωνοϊού. Παράλληλα και βάσει σχετικού διατάγματος του Υπουργού Υγείας, μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων έχουν κατεβάσει ρολά από τις 16 Μαρτίου 2020. Το διάταγμα αυτό έχει ισχύ μέχρι τις 13 Απριλίου 2020 και όλοι ευχόμαστε να υπάρξει μέχρι τότε ουσιαστική βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης ούτως ώστε και οι επιχειρήσεις να επαναλειτουργήσουν το συντομότερο δυνατό, αλλά και οι εργαζόμενοι να επιστρέψουν στις εργασίες τους. Είναι γενικά παραδεκτό ότι όσο νωρίτερα ξεπεραστούν οι περιορισμοί, τόσο μικρότερη θα είναι και η αρνητική επίδραση στην οικονομία. Αντίθετα, αν η κατάσταση έκτακτης ανάγκης επιμηκυνθεί, οι αρνητικές συνέπειες τόσο για την οικονομία, όσο και για τις επιχειρήσεις αλλά και τους εργαζόμενους θα είναι αρκετά μεγαλύτερες.
Ένας αντικειμενικός κριτής που παρακολουθεί με νηφαλιότητα και ψυχραιμία τα γεγονότα αλλά και τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση, δεν μπορεί παρά να αναγνωρίσει τα ορθά και έγκαιρα αντανακλαστικά της κυβέρνησης τόσο αναφορικά με τα διατάγματα για περιορισμό της κυκλοφορίας όσο και τις νομοθεσίες που ψηφίστηκαν αλλά και αυτές που εκκρεμούν για στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των αυτοεργοδοτουμένων, των εργαζομένων αλλά και γενικά των πολιτών, μεταξύ άλλων με την αναστολή δόσεων δανείων σε όσους το έχουν ανάγκη και της αναστολής διαδικασιών εξώσεων σε όσους καθυστερούν ή δεν καταβάλλουν τα ενοίκιά τους. Οφείλουμε λοιπόν να αναγνωρίσουμε τις προσπάθειες της κυβέρνησης για αντιμετώπιση της πρωτοφανούς κρίσης και να σταθούμε στο πλευρό της εφαρμόζοντας ο καθένας και η καθεμία ευλαβικά τα περιοριστικά μέτρα και τα διατάγματα ούτως ώστε να εξέλθουμε από την κρίση όσο το δυνατό συντομότερα και με τις λιγότερες δυνατές απώλειες.
Ο στόχος των κυβερνητικών πολιτικών είναι διττός:
Από τη μία προσφέρει βοήθεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στους αυτοεργοδοτούμενους να αντέξουν τη δύσκολη αυτή περίοδο μέσω της νέας δανειοδότησης με κρατικές εγγυήσεις για να αποφύγουν έτσι την χρεωκοπία και
Από την άλλη υποστηρίζει τους εργαζόμενους μέσω της παροχής -μεταξύ άλλων- των επιδομάτων για ειδική άδεια και αναστολής εργασιών στοχεύοντας στην αναπλήρωση χαμένων ημερομισθίων και στη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Αυτές οι πολιτικές ήταν ανέφικτες το 2013 λόγω της δεινής κατάστασης των δημόσιων οικονομικών. Η κυβέρνηση γνωρίζει ότι αν αφεθούμε να περιπέσουμε σε καταστάσεις παρόμοιες με αυτές που ζήσαμε το 2013-2015, με τα υψηλά επίπεδα ανεργίας και τα μειωμένα εισοδήματα θα διακινδυνεύσουμε όσα με κόπο κτίσαμε ως κοινωνία τα τελευταία χρόνια. Και αυτή τη φορά δεν μπορεί να είμαστε σίγουροι ότι κάποιοι εξωγενείς παράγοντες π.χ. τουρισμός, ενδιαφέρον ξένων για ακίνητα και πολιτογραφήσεις, θα μας βοηθήσουν να ανταπεξέλθουμε γιατί αυτή τη φορά επηρεάζονται ταυτόχρονα και άλλες χώρες αφού πρόκειται περί παγκόσμιας πανδημίας.
Διαφαίνεται ξεκάθαρα ότι η κυβέρνηση στοχεύει στην υποστήριξη της οικονομίας σε όλα τα επίπεδα, ούτως ώστε να εξέλθουμε το συντομότερο δυνατό από την κρίση, που όπως αναφέρθηκε προηγουμένως η διάρκειά της έχει άμεση σχέση με το μέγεθος των συνεπειών της, αλλά και στο να μετριάσει τις αρνητικές συνέπειες για όλους στηρίζοντας στο μέτρο του δυνατού τα πιο ευαίσθητα στρώματα τις κοινωνίας.
Άξιες απορίας είναι κάποιες φωνές που ακούγονται για απολύσεις ή μειώσεις μισθών εν μέσω της κρίσης αλλά και της τεράστιας προσπάθειας που καταβάλλει το κράτος για μείωση των αρνητικών επιδράσεων της. Δεν είναι η ώρα για τέτοιες αναφορές που το μόνο που θα καταφέρουν είναι να πανικοβάλουν περαιτέρω την ήδη αναστατωμένη -από την πανδημία- κοινωνία. Αν η κρίση ξεπεραστεί σχετικά σύντομα οι όποιες τέτοιες αναφορές μπορεί να είναι και άνευ ουσίας. Αν από την άλλη η κρίση επιφέρει ουσιαστικά αρνητικές συνέπειες, τα όποια μέτρα χρειαστεί να ληφθούν για αντιμετώπιση τους μπορούν να συζητηθούν τότε. Στο παρόν στάδιο είναι θεμιτό και αυτό ζητά και η κοινωνία να υπάρξει ομοψυχία και να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο και όλοι μαζί τα πιο ευαίσθητα στρώματα της κοινωνίας να ανταπεξέλθουν της κρίσης όσο το δυνατό πιο ανώδυνα.
Συνεπώς, όλοι μαζί, επιχειρηματίες, εργοδότες, εργοδοτούμενοι, δημόσιοι, ημικρατικοί, αυτοεργοδοτούμενοι, νέοι, ηλικιωμένοι, η κοινωνία στο σύνολό της, οφείλουμε να επιδείξουμε συλλογική υπευθυνότητα, να πειθαρχήσουμε στα διατάγματα και στα μέτρα που εξαγγέλθηκαν, να περιοριστούμε στα σπίτια μας και να βάλουμε το εμείς και το καλό του συνόλου πάνω από το όποιο εγώ και το όποιο κοντόφθαλμο συμφέρον για να βγούμε όλοι μαζί νικητές από αυτήν την πανδημική κρίση το συντομότερο δυνατό.
*Ο Δρ. Γιάννος Ρωσσίδης είναι Προϊστάμενος Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού, Κοινωνικών Υποθέσεων, Εκπαίδευσης & Κατάρτισης του Συνδέσμου Τραπεζών.