του Παύλου Λοΐζου*
Αν και η κρίση του κορωνοϊού δεν ξεκίνησε ως χρηματοοικονομική, εξελίσσεται σε τέτοια και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020 αλλά και τις πρώτες βδομάδες του 2021 στην επικαιρότητα ακόμα κυριαρχεί η προέλαση της πανδημίας, η μεγάλη πτώση στην οικονομική παραγωγή, η αύξηση της ανεργίας και των νέων ανέργων (παρόλο που το τελευταίο ακόμα δεν είναι αυταπόδεικτο λόγω των διαφόρων κρατικών σχεδίων κάλυψης μέρους των μισθών). Πίσω από αυτές τις τάσεις φουντώνει σε πολλές χώρες μία αθόρυβη χρηματοοικονομική κρίση, η οποία αφορά στους ισολογισμούς επιχειρήσεων. Άλλωστε, είναι πλέον ξεκάθαρο πως οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας δεν ξεχωρίζουν γεωγραφικές ή εισοδηματικές διαφορές.
Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα αντιμετωπίσουν μία αξιοσημείωτη αύξηση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs). Καθώς η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται και εισερχόμαστε σε περιβάλλον ύφεσης, δάνεια τα οποία παραχωρήθηκαν κατά τις καλές εποχές, θα σταματήσουν να εξυπηρετούνται. Δυστυχώς, το έργο το έχουμε ξαναδεί με τις τράπεζες ακόμα να παλεύουν να ξεφορτωθούν τα παλιά NPLs. Παρόλο που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα ανέρχονται σε περίπου €6.32 δισ., είναι σημαντικό να σημειωθεί πως υπάρχουν ακόμα περίπου €13 δισ. εκτός τραπεζικού συστήματος μεν, τα οποία όμως επιβαρύνουν τη γενικότερη οικονομία. Από αυτά, περίπου €6.2 δισ. ανήκουν στο κράτος (και τυγχάνουν διαχείρισης από την Altamira), €3.5 δισ. ανήκουν στην Alpha Bank (και τυγχάνουν διαχείρισης από την Altamira), 2.7 δισ. βρίσκονται υπό την Gordian Holdings, 300 εκατ. στην Bain Capital (και τυγχάνουν διαχείρισης από την Altamira) και τα υπόλοιπα βρίσκονται στην B2Kapital Κύπρου και την APS Κύπρου. Μπορεί το τραπεζικό σύστημα να αντέξει ένα νέο κύμα NPLs; Να χρηματοδοτήσει την έξοδο τους από το τραπεζικό σύστημα και ταυτόχρονα να είναι σε θέση να βοηθήσει την υπόλοιπη οικονομία;
Με τον τραπεζικό, τον τουριστικό και τον τομέα ακινήτων να είναι υπό πίεση ταυτόχρονα, είναι αναμενόμενο να υπάρχουν αγοραστικές και επενδυτικές ευκαιρίες. Πιθανόν επίσης να υπάρξουν συγχωνεύσεις σε διάφορους τομείς οικονομικής δραστηριότητας με σκοπό τη μείωση των εξόδων και την επίτευξη οικονομιών κλίμακας. Είναι μήπως η ώρα κάποιος να αγοράσει μεγάλο αριθμό διαμερισμάτων πολυτελείας για να τα πωλήσει σταδιακά τα επόμενα δέκα χρόνια; Θα δούμε τη δημιουργία νέων εταιρειών στην εφοδιαστική αλυσίδα για να καλύψουν τη αυξημένη ζήτηση που δημιουργεί η στροφή στο διαδικτυακό εμπόριο; Θα δούμε τους υπεύθυνους μάρκετινγκ να δημιουργούν νέους τρόπους προώθησης ακινήτων μέσω ακόμα πιο εξελιγμένων τρισδιάστατων θεάσεων και εικονικών περιηγήσεων; Θα δούμε τις επιχειρήσεις να αυτοματοποιούν την προετοιμασία και την υπογραφή εγγράφων αξιοποιώντας την ηλεκτρονική υπογραφή; Σίγουρα ναι!
Βρισκόμαστε ενώπιον μεγάλων τομών στην εφοδιαστική αλυσίδα διαφόρων τομέων και γι’ αυτό οι απαντήσεις δεν είναι πλέον εύκολες. Μόνο με τη συγκέντρωση δεδομένων και τη μελέτη ιστορικών γεγονότων δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι. Οι εταιρείες πρέπει να προβλέψουν ορθά το μέλλον ώστε να βρουν εκείνο το σημείο που θα τις κάνει να ξεχωρίζουν από τον ανταγωνισμό σε ένα κόσμο που κινείται και μεταλλάσσεται διαρκώς και σε ένα περιβάλλον που λειτουργεί με περισσότερη διαφάνεια και ευκαιρίες για επί ίσοις όροις ανταγωνισμό λόγω των δυνατοτήτων που παρέχει η τεχνολογία. Οι επιχειρήσεις που θα πετύχουν αυτή τη διαφορετικότητα, θα έχουν τη δυνατότητα να θριαμβεύσουν τα επόμενα χρόνια.
*Διευθύνοντος Σύμβουλου, WiRE FS