της Σωτηρούλας Χαραλάμπους *
Και το 2021, ειδικότερα μέχρι το πρώτο εξάμηνο του χρόνου, καθορίστηκε από την πανδημία του κορωνοϊού και από τα μέτρα για προστασία της δημόσιας υγείας, τα οποία με τη σειρά τους οδήγησαν στον περιορισμό της λειτουργίας σημαντικών τομέων της οικονομίας.
Αυτό, αντικειμενικά και αναγκαστικά, επέβαλε και σε μας μεγάλο μέρος της προσοχής μας να στραφεί σε διεκδίκηση σχεδίων και μέτρων στήριξης των εργαζομένων με στόχο τη διατήρηση της εργασίας και την κάλυψη της απώλειας των εισοδημάτων που είχαν οι εργαζόμενοι λόγω των μέτρων.
Εκτιμούμε ότι με τις ενέργειες και τις συνεχείς παρεμβάσεις μας αναγκάσαμε να εφαρμοστούν σχέδια που στήριξαν σε ικανοποιητικό βαθμό τους εργαζόμενους. Πετύχαμε να αναγνωριστεί η περίοδος που οι εργαζόμενοι ήταν εκτός εργασίας με τα ειδικά επιδόματα ως περίοδος υπηρεσίας για σκοπούς πληρωμής της ετήσιας άδειας, όπως και ως περίοδος πραγματικών εισφορών για σκοπούς καταβολής επιδομάτων από το ΤΚΑ. Μπορεί ευρύτερα να μη γίνεται αντιληπτό τι σημαίνουν αυτές οι ρυθμίσεις, όμως για τους εργαζόμενους έχουν μεγάλη σημασία, αφού χωρίς αυτές είτε δεν θα μπορούσαν να πληρωθούν άδεια και επιδόματα είτε θα τα έπαιρναν πολύ μειωμένα.
Μεγάλη σημασία για το σήμερα και το αύριο των εργαζομένων και γενικότερα για το σύστημα εργασιακών σχέσεων του τόπου έχει η συζήτηση που άνοιξε για τον κατώτατο μισθό. Το ότι άνοιξε αυτή η συζήτηση είναι αποτέλεσμα των πιέσεων που ασκούμε εδώ και καιρό για να πείσουμε την κυβέρνηση ότι χρειάζεται να υπάρξουν κατώτατοι μισθοί και βασικοί όροι απασχόλησης για όλους τους εργαζομένους. Σημαντικό είναι επίσης το ότι άνοιξε ο διάλογος και για το συνταξιοδοτικό.
Στον απολογισμό του 2021 οπωσδήποτε πρέπει να περιλάβουμε και τη συμφωνία μεταξύ συντεχνιών και κυβέρνησης για εισαγωγή νέου σχεδίου συνταξιοδοτικών ωφελημάτων για τους εργαζόμενους στον ημιδημόσιο τομέα και την τοπική αυτοδιοίκηση. Με αυτόν τον τρόπο, σ’ έναν μεγάλο βαθμό παραμερίζεται ένα σημαντικό στοιχείο διάκρισης σε βάρος όσων προσλήφθηκαν μετά το 2011 και για τους εργαζόμενους αορίστου χρόνου.
Εν πολλοίς, οι προτεραιότητες και προκλήσεις για τη νέα χρονιά έχουν καθοριστεί από τα μεγάλα ανοικτά ζητήματα που έχουμε.
Το 28ο Παγκύπριο Συνέδριο της ΠΕΟ, που πραγματοποιήθηκε μόλις πριν από μερικές μέρες, επαναβεβαίωσε τις βασικές μας προτεραιότητες και τις ολοκλήρωσε, βάζοντας κάτω σημαντικούς στόχους που αφορούν σχεδόν όλο το πεδίο των εργασιακών και κοινωνικών ζητημάτων.
ΟΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΜΑΣ
Η ολοκλήρωση του διαλόγου για τον κατώτατο μισθό είναι μια από τις προκλήσεις της επόμενης περιόδου. Όπως έχουμε αναλύσει όλο αυτό το διάστημα, η ΠΕΟ προσεγγίζει το θέμα της εισαγωγής κατώτατου μισθού ως μέρος ενός συνόλου ρυθμίσεων που η πολιτεία οφείλει να εισαγάγει για επαναρρύθμιση της εργασίας και καταπολέμηση του εργασιακού ντάμπινγκ αλλά και του αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των εργοδοτών.
Διεκδικούμε θεσμικές ρυθμίσεις έτσι ώστε οι κατώτατοι μισθοί που συμφωνούνται στις κλαδικές συμβάσεις να εφαρμόζονται για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου που καλύπτουν οι συμβάσεις και για εισαγωγή μηχανισμού όπου και πάλι μέσα από συλλογική διαπραγμάτευση θα συμφωνείται κατώτατος μισθός και βασικοί όροι απασχόλησης για όσους δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.
Ο τρόπος που θα εφαρμοστεί ο κατώτατος μισθός είναι σημαντικός και η ΠΕΟ θα επιμείνει μέχρι τέλους για αυτό το ζήτημα, δηλαδή της διασύνδεσης του κατώτατου με τους συμφωνημένους κατώτατους μισθούς στις συλλογικές συμβάσεις.
Το συνταξιοδοτικό είναι άλλο ένα μεγάλο ζήτημα το οποίο επίσης βρίσκεται στο τραπέζι του διαλόγου. Στον τίτλο «εκσυγχρονισμός του συνταξιοδοτικού» η ΠΕΟ έχει δώσει συγκεκριμένο περιεχόμενο: Η κατάργηση του άδικου και ισοπεδωτικού πέναλτι του 12% και της διασύνδεσης με το προσδόκιμο ζωής, η βελτίωση της επάρκειας των συντάξεων, η εισαγωγή διαδικασιών που θα οδηγούν σε έγκαιρη καταβολή των επιδομάτων και η καταπολέμηση της υποδήλωσης της εργασίας είναι μερικά από τα στοιχεία που θα αγωνιστούμε για να περιληφθούν στον εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού.
Το 2021 λήγει η μεταβατική συμφωνία για την ΑΤΑ. Ήδη οι εργοδότες ξεκίνησαν τα όργανα. Η υπεράσπιση της ΑΤΑ και ο στόχος να λειτουργεί ολοκληρωμένα και πλήρως ως μηχανισμός αναπλήρωσης της αγοραστικής αξίας των μισθών, τόσο σε ό,τι αφορά το ποσοστό αναπλήρωσης όσο και σε ό,τι αφορά τον αριθμό των εργαζομένων που λαμβάνουν ΑΤΑ, θα είναι σίγουρα ένα από τα άμεσα μεγάλα ζητήματα του 2022.
Ένα άλλο πεδίο που έχουμε μπροστά μας είναι και αυτό της ανανέωσης των συλλογικών συμβάσεων. Στη διαδικασία της ανανέωσης των συλλογικών συμβάσεων θα στοχεύσουμε σε βελτιώσεις στους μισθούς και σε άλλους όρους απασχόλησης που να βοηθούν στη βελτίωση της κατανομής του εισοδήματος προς όφελος των εργαζομένων.
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Διαφαίνεται επίσης από τις πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών ότι το 2022 θα ανοίξει και θέμα φορολογικής μεταρρύθμισης. Θα αναμένουμε να δούμε τι περιεχόμενο δίνει η κυβέρνηση στη φορολογική μεταρρύθμιση. Για μας μια φορολογική μεταρρύθμιση πρέπει να στοχεύει στο να αφαιρεί φορολογικά βάρη από τους πολλούς, από την εργασία, και στο να φορολογεί σωστά τα κέρδη και τον πλούτο και βεβαίως στο να μην επιβάλλει νέες, ισοπεδωτικές φορολογίες.
Βεβαίως, μιλώντας για τις προκλήσεις της νέας χρονιάς, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε σε μια μόνιμη πρόκληση, την ανάγκη να βρισκόμαστε συνεχώς σε εγρήγορση για να υπερασπιζόμαστε τις συλλογικές συμβάσεις και τη ρυθμισμένη με δικαιώματα εργασία και για να αντιστεκόμαστε στις παραβιάσεις.
*Γενικής Γραμματέως ΠΕΟ