*Του Γιάννη Μισιρλή
Μπορεί ο πληθωρισμός και η αύξηση των τιμών της ενέργειας και των κατασκευαστικών υλικών, να προκαλούν ανησυχίες για την επόμενη ημέρα στο real estate, όμως η ευρύτερη εικόνα στον τομέα ακινήτων δεν είναι τόσο ζοφερή. Είναι γεγονός ότι οι κατακόρυφες αυξήσεις των τιμών των πρώτων υλών, των κατοικιών αλλά και των ενοικίων επηρεάζουν δυσμενώς τον κλάδο. Όμως, όπως πολλές φορές έχει λεχθεί, μέσα από τις προκλήσεις και την αβεβαιότητα, προκύπτουν και ευκαιρίες, τις οποίες οι επιχειρήσεις και του δικού μας τομέα θα πρέπει να αδράξουν και να αξιοποιήσουν, άμεσα και αποτελεσματικά.
Μελετώντας με μια προσεκτική ματιά τα σημερινά δεδομένα στον τομέα των ακινήτων στην Κύπρο, διαπιστώνεται ότι το real estate βρίσκεται αντιμέτωπο με μια εικόνα, την οποία συνθέτουν η σημαντική έλλειψη ακινήτων από την αγορά και οι αυξημένες τιμές. Όπως πολλάκις έχουμε επισημάνει (βλέπε Economy Today ημερ. 09/08/2022), οι αυξήσεις σε ενοίκια και αγορά κατοικιών, προκαλούνται από τις παρούσες συνθήκες υψηλής ζήτησης και χαμηλής προσφοράς ακινήτων στη χώρα μας, και ενισχύονται από την πρόσφατη έλευση αρκετών Ουκρανών και Ρώσων που θέλουν να ξεφύγουν από την εμπόλεμη ζώνη. Πλέον, καθώς αρκετοί εν δυνάμει αγοραστές δεν καταφέρνουν να βρουν το κατάλληλο γι’ αυτούς ακίνητο για αγορά, καταφεύγουν στο ενοίκιο. Τα διαθέσιμα προς ενοικίαση ακίνητα είναι όμως, επίσης, περιορισμένα. Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι η εκτόξευση και των τιμών των ενοικίων.
Μοναδική λύση στο πρόβλημα συνιστά η αύξηση της προσφοράς των ακινήτων για τα οποία υπάρχει μεγάλη ζήτηση, όπως για παράδειγμα τα διαμερίσματα. Είναι εδώ που πρέπει να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης. Αξίζει να αναφέρουμε ό,τι το φαινόμενο της μειωμένης προσφοράς κατάλληλων ακινήτων δεν είναι μόνο κυπριακό, αλλά το τελευταίο διάστημα παρατηρείται σε ευρωπαϊκές και άλλες χώρες. Το αυξανόμενο κόστος ζωής στις ΗΠΑ, οι εκεί διογκωμένες τιμές των κατοικιών και η άνοδος του δολαρίου ωθούν πολλούς Αμερικανούς πολίτες να εγκαταλείψουν τη χώρα τους και να μετακομίσουν στην Ευρώπη, ενισχύοντας τη ζήτηση για διαθέσιμα ακίνητα. Από την Σουηδία μέχρι την Αυστραλία και τον Καναδά, υποψήφιοι αγοραστές ακινήτων «αλλάζουν γνώμη» και αναβάλουν την απόφαση αγοράς λόγω των αυξημένων επιτοκίων, και μετατρέπονται σε ενοικιαστές, αμβλύνοντας έτσι το γνωστό πρόβλημα.
Παράλληλα, η κυπριακή αγορά ακινήτων μπορεί να επωφεληθεί αρκετά από τους επενδυτές που επιδιώκουν να «εξαργυρώσουν» την αύξηση των ενοικίων. Ήδη οι ενυπόθηκες πωλήσεις ακινήτων με σκοπό την ενοικίαση (επενδύσεις τύπου Buy-to-let) βρίσκονται σε υψηλότερα επίπεδα συγκριτικά με την περίοδο πριν από την πανδημία, γεγονός που φαίνεται να οφείλεται στη διατήρηση της μεγάλης ζήτησης για ενοίκιο. Η νέα, αυτή, τάξη πραγμάτων ενθαρρύνει εν δυνάμει επενδυτές να εισέλθουν στη συγκεκριμένη αγορά, ιδιαίτερα εάν θεωρούν ότι η ιδιοκτησία ενός ακινήτου υψηλής ζήτησης, αποτελεί αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού.
Συνοψίζοντας, το κυπριακό real estate αντιμετωπίζει σήμερα μια σειρά από προκλήσεις. Εναπόκειται στην κάθε εταιρεία το πως θα διαχειριστεί τα νέα δεδομένα. Θα πρέπει όμως να έχουμε υπόψη ότι οι προκλήσεις «γεννούν» και ευκαιρίες, οι οποίες πολλές φορές καθοδηγούν την πορεία των εξελίξεων προς το μέλλον. Αρκεί να αντιμετωπίζει κανείς τέτοιες καταστάσεις με αισιοδοξία και διορατικότητα.
*Διευθυντής της Imperio Group και Αναπληρωτής Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης, πρόεδρος της Επιτροπής Ακινήτων του ΚΕΒΕ και μέλος του ΔΣ του ΕΒΕΛ Λεμεσού