Της Βάσιας Καττή
Παραμένουν στα ύψη οι τιμές των ενοικίων στην Κύπρο, με τις συνεχιζόμενες αυξήσεις να προκαλούν «πονοκέφαλο» στους πολίτες. Το Economy Today επικοινώνησε με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων, κ. Πόλυ Κουρουσίδη και τον οικονομολόγο κ. Τάσο Γιασεμίδη, οι οποίοι μοιράζονται τις προβλέψεις τους για την εξέλιξη του κόστους των ενοικίων στη χώρα μας.
Παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των ενοικίων
Ο κ. Τάσος Γιασεμίδης επισημαίνει ότι υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των ενοικίων, ενώ θα πρέπει να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη τα στοιχεία που αφορούν την κάθε περιοχή ξεχωριστά. «Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης, η ελαστικότητα της αγοράς, δηλαδή πόσο γρήγορα προσαρμόζεται σε στις αλλαγές στο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, η εισοδηματική τάξη των κατοίκων και πόσο έχει επηρεαστεί από τον πληθωρισμό, οι ευκαιρίες εργοδότησης, τα επιτόκια και κατ’ επέκταση οι αποφάσεις μεταξύ αγοράς ή ενοικίασης ακινήτου είναι παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των ενοικίων».
Η ζήτηση από φοιτητές εκτοξεύει τις τιμές των ενοικίων σε Λευκωσία και Πάφο
Η έλευση φοιτητών συνιστά καθοριστικό παράγοντα στην αύξηση των τιμών των ενοικίων, ιδίως στις επαρχίες Λευκωσίας και Πάφου. Κατά τον κ. Κουρουσίδη, η έναρξη του ακαδημαϊκού έτους προκαλεί σταθερά αύξηση της ζήτησης κατά τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο στη Λευκωσία. Αντίστοιχη εικόνα προβλέπεται και στην Πάφο, λόγω των νέων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, τα οποία αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω τη ζήτηση από φοιτητές στην περιοχή.
Προς σταθεροποίηση οι τιμές των ενοικίων στη Λεμεσό
Ο κ. Κουρουσίδης προέβλεψε σταθεροποίηση ή και μείωση των τιμών ενοικίων στη Λεμεσό μέσα στον επόμενο ένα χρόνο. «Ήδη σε κάποιες περιοχές, κυρίως στη Λεμεσό που ήταν πάρα πολύ ψηλά τα ενοίκια, βλέπουμε πλέον να υπάρχει μια ‘συγκράτηση’ και μια ελαφριά μείωση και ο κυριότερος λόγος είναι ότι αυξήθηκε η προσφορά. Πολλές οικοδομές αναμένονται να ολοκληρωθούν τον επόμενο χρόνο και δεν προβλέπεται να υπάρχει ταυτόχρονη αυξημένη ζήτηση».
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων υπενθύμισε ότι «είχαμε μια αυξημένη ζήτηση με τον πόλεμο που ήρθε άμεσα πάρα πολύς ξένος πληθυσμός και αυξήθηκαν απότομα οι τιμές. Αλλά επειδή υπό κανονικές συνθήκες δεν αναμένεται να έρθει μια αυξημένη ζήτηση και επειδή θα μπουν αρκετά διαμερίσματα στην αγορά, θεωρώ ότι θα υπάρχει μια σταθεροποίηση και σε κάποιες περιοχές μείωση των ενοικίων». Και συμπλήρωσε: «Θεωρώ ότι εξισορροπήθηκε πλέον η ζήτηση με την προσφορά στη Λεμεσό, άρα δεν αναμένω να υπάρξει περαιτέρω αύξηση των ενοικίων».
Συνέχιση της αυξητικής τάσης στη Λάρνακα
Όσο για τη Λάρνακα, ο κ. Κουρουσίδης επισήμανε ότι υπάρχει έλλειψη διαθεσιμότητας. Ενώ βλέπουμε ότι τώρα μπαίνουν καινούριες οικοδομές στη Λάρνακα, οι περισσότερες είναι προς πώληση. «Δεν βλέπουμε αρκετά διαμερίσματα προς ενοικίαση, άρα εδώ αναμένεται ότι θα υπάρχει μια συνέχιση της αυξητικής τάσης», είπε χαρακτηριστικά.
Οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις εκτοπίζουν την μακροχρόνια ενοικίαση
«Πολλά ακίνητα χρησιμοποιούνται για βραχυπρόθεσμες/τουριστικές μισθώσεις λόγω των υψηλότερων αποδόσεων, κάτι που «βγάζει» εκτός αγοράς πολλά ακίνητα όσον αφορά την μακροχρόνια ενοικίαση», επισημαίνει ο Τάσος Γιασεμίδης, με τον Πόλυ Κουρουσίδη να σημειώνει ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο ιδιαιτέρως έντονο στην Πάφο. «Πολλοί ιδιοκτήτες προσφέρουν τα ακίνητά τους σε βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις -μέσω Airbnb κτλ.- οι οποίες είναι πιο κερδοφόρες. Άρα ίσως στην Πάφο να δούμε μια αύξηση τον επόμενο καιρό στα ενοίκια».
Ο ρόλος των ξένων εργαζομένων
Τα κίνητρα που δόθηκαν για μετεγκατάσταση ξένων εταιρειών στην Κύπρο μαζί με τους υπαλλήλους τους ενισχύουν το ΑΕΠ της χώρας, μας λέει ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης, αλλά δημιουργούν και κάποια προβλήματα τα οποία πρέπει να τύχουν διαχείρισης, όπως είναι η αυξημένη ζήτηση σε ακίνητα προς ενοικίαση. «Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, λόγω του φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο, ένας εργοδοτούμενος για παράδειγμα στην Κεντρική Ευρώπη θα έχει πολύ μεγαλύτερο καθαρό μισθό στην Κύπρο ακόμα κι αν ο μεικτός του παραμείνει ο ίδιος. Αυτό του δίνει τη δυνατότητα να ξοδεύει περισσότερο και να προχωρεί σε ενοικιάσεις σε υψηλότερες τιμές».
Μειώνεται ο πληθωρισμός, αλλά η ακρίβεια παραμένει
Ερωτηθείς πώς έχει αλλάξει η αγοραστική δύναμη των Κυπρίων σε σχέση με την ικανότητα ανταπόκρισης στις τιμές ενοικίων, ο κ. Γιασεμίδης απαντά: «Στην Κύπρο οι πολίτες έχουν να αντιμετωπίσουν ένα πλέγμα δυσκολιών. Ακρίβεια, υψηλά επιτόκια και υψηλό κόστος στέγασης, οπότε η καθημερινότητα τους γίνεται ακόμη δυσκολότερη». Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, «μπορεί το ποσοστό του πληθωρισμού να έχει μειωθεί σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, όμως παραμένει θετικό και προστίθεται στην ήδη υψηλή βάση. Οπότε η ακρίβεια, η οποία είναι διαφορετική έννοια από τον πληθωρισμό, παραμένει. Υπενθυμίζεται ότι ο πληθωρισμός καταγράφει την ποσοστιαία αύξηση του δείκτη τιμών μεταξύ δύο χρονικών σημείων».
Δεν είναι μόνο οι ευάλωτοι – Δοκιμάζεται και η μεσαία τάξη
Πέραν των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, λέει ο κ. Γιασεμίδης, η λεγόμενη μεσαία τάξη επίσης δοκιμάζεται χωρίς να έχει πρόσβαση σε κάποια στήριξη. «Είναι για αυτόν τον λόγο που πρέπει να επιταχυνθεί η ολοκλήρωση της φορολογικής μεταρρύθμισης εφόσον η φορολογία μπορεί να αποτελέσει εργαλείο μείωσης των βαρών μέσω της παραχώρησης φορολογικών πιστώσεων και αφαιρέσεων. Για παράδειγμα θα μπορούσαμε να επαναφέρουμε την αφαίρεση από το φορολογητέο εισόδημα των τόκων εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων μέχρι ενός ποσού».
Διαβάστε επίσης: Γιατί τα ενοίκια θα υποχωρήσουν τελευταία στη μάχη με τον πληθωρισμό