H. Blomme: Η εφαρµογή της CSRD θα είναι ένα µακρύ ταξίδι

Η εφαρµογή των νέων οδηγιών γύρω από τα κριτήρια ESG είναι ένα ταξίδι που σίγουρα θα είναι µακρύ, ενώ η µεγαλύτερη πρόκληση των εταιρειών για τη συµµόρφωσή τους στα νέα δεδοµένα είναι η µάχη που έχουν να δώσουν µε τον χρόνο, δηλώνει η Hilde Blomme, Αναπληρωτής ∆ιευθύνων Σύµβουλος της Accountancy Europe.

Συνέντευξη στον Ξένιο Μεσαρίτη

Οι επαγγελµατίες λογιστές έχουν καθοριστικό ρόλο να διαδραµατίσουν στην εφαρµογή των απαιτήσεων της Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), ως µέρος της Πράσινης Συµφωνίας της Ε.Ε. και στη µετατροπή των εταιρειών της Ε.Ε. σε βιώσιµα επιχειρηµατικά µοντέλα, τονίζει η Hilde Blomme. Η Deputy CEO της Accountancy Europe, που αντιπροσωπεύει περίπου 1 εκατοµµύριο Ευρωπαίους επαγγελµατίες λογιστές, ελεγκτές και συµβούλους, υπογραµµίζει στη συνέντευξή της, στο Economy Today, ότι η µετάβαση των εταιρειών στη βιωσιµότητα είναι µονόδροµος, επισηµαίνοντας ότι «χωρίς άµεσες δράσεις σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, πολλές από αυτές τις εταιρείες ενδέχεται να χάσουν το σκάφος». Εξηγεί πώς οι µεγάλες εταιρείες µπορούν να προετοιµαστούν για την υποβολή εκθέσεων ESRS µέχρι τα τέλη του 2024, καταγράφει τα «συµπτώµατα» µεγάλων εταιρειών που βρίσκονται ακόµη σε κατάσταση άρνησης και αναφέρει ενδελεχώς το πώς επηρεάζονται άµεσα ή έµµεσα οι Μικρο-Μεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης από τη νέα τάξη πραγµάτων των νέων ευρωπαϊκών οδηγιών. Ανάµεσα σε άλλα, η κ. Blomme κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά µε την «ελλιπή ή επιλεκτική εταιρική αναφορά της βιωσιµότητας κινδύνων», αφού πέραν του ότι ενδεχοµένως να οδηγήσει σε greenwashing και απώλεια εµπιστοσύνης των καταναλωτών, ζηµιά στη φήµη της εταιρείας, δικαστικές διαφορές, πρόστιµα και δικηγορικά έξοδα, σαφέστατα θα επηρεάσει και τα οικονοµικά αποτελέσµατα της εταιρείας.

 

Η Accountancy Europe είναι η Οµοσπονδία των Επαγγελµατικών Λογιστικών Φορέων στην Ευρώπη. Ποιος είναι ο κύριος σκοπός του και ποιοι είναι οι στρατηγικοί του στόχοι;

Η Accountancy Europe είναι ο Οργανισµός-οµπρέλα που ενώνει 50 επαγγελµατικές οργανώσεις από 35 χώρες και αντιπροσωπεύει περίπου 1 εκατοµµύριο ειδικευµένους λογιστές, ελεγκτές και συµβούλους. Είµαστε η φωνή του επαγγέλµατος στην Ευρώπη και «µεταφράζουµε» την καθηµερινή επαγγελµατική εµπειρία µεταφέροντας την στον καθηµερινό, δηµόσιο, πολιτικό διάλογο. Η αποστολή µας είναι να διευκολύνουµε τη συνεργασία των µελών, τον διάλογο µε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και να βοηθούµε στη διαµόρφωση του επαγγέλµατός µας για το µέλλον.

Οι τρέχουσες προτεραιότητές µας διαµορφώνονται από τις πιεστικές παγκόσµιες προκλήσεις, όπως η κλιµατική κρίση και οι γεωπολιτικές εντάσεις, που επηρεάζουν όλες τις πτυχές της δουλειάς µας. Για το 2023-24 έχουµε αναπτύξει µια ευέλικτη και φιλόδοξη στρατηγική για την αντιµετώπιση αυτών των προκλήσεων. Οι βασικές µας προτεραιότητες περιλαµβάνουν:

• Υποστήριξη µιας βιώσιµης και δίκαιης µετάβασης, συµπεριλαµβανοµένων των µικρών επιχειρήσεων και του δηµόσιου τοµέα.

• Προώθηση του οικοσυστήµατος εταιρικής διακυβέρνησης, µε ιδιαίτερη έµφαση στο ελεγκτικό κοµµάτι.

• ∆ιαµόρφωση του µέλλοντος των επαγγελµάτων µας και ενίσχυση της ελκυστικότητάς τους.

 

Η νέα τεράστια πρόκληση για την Ευρώπη είναι η «αειφορία». Ποιος είναι ο ρόλος του επαγγελµατία λογιστή στην ανάπτυξη ικανοτήτων και στην προσαρµογή των εταιρειών στις νέες απαιτήσεις της οδηγίας CSRD;

Οι επαγγελµατίες λογιστές µπορούν και πρέπει να διαδραµατίσουν καθοριστικό ρόλο στην εφαρµογή των απαιτήσεων της Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), ως µέρος της Πράσινης Συµφωνίας της Ε.Ε. και στη µετατροπή των εταιρειών της Ε.Ε. σε βιώσιµα επιχειρηµατικά µοντέλα. Θα πρέπει να επενδύσουν χρόνο και προσπάθεια για την απόκτηση των απαραίτητων ικανοτήτων και εµπειρία σχετικά µε τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Προτύπων Αναφοράς Αειφορίας (ESRS) που εισάγονται από το CSRD. Αυτό θα τους επιτρέψει να βοηθήσουν τις εταιρείες να συµµορφωθούν στην εφαρµογή αυτών των νέων προτύπων βιωσιµότητας που επιβάλλονται στην Ε.Ε. από το 2024.

Επιπλέον, οι ελεγκτές θα πρέπει να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες και την εµπειρία για να παρέχουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις στις εταιρείες για θέµατα βιωσιµότητας, καθώς και να είναι σε θέση να υποβάλλουν τις εκθέσεις βιωσιµότητας τις οποίες η Ε.Ε. εφαρµόζει από φέτος. Το ISAE 3000 µπορεί να χρησιµοποιηθεί ώστε να µπορούν να αντεπεξέλθουν στις νέες απαιτήσεις, ενώ εάν όλα πάνε καλά, αυτό τον µήνα, θα είναι διαθέσιµο το νέο ISSA 5000. Η χρήση του θα απαιτήσει επίσης τη συµµόρφωση µε τις σχετικές απαιτήσεις διαχείρισης ποιότητας, ηθικής και ανεξαρτησίας.

Τα ESRS είναι πολύπλοκα και απαιτητικά πρότυπα, εποµένως η πλήρης εφαρµογή τους αναµένεται να είναι ένα ταξίδι που µπορεί να διαρκέσει µερικά χρόνια. Η συνεργασία µεταξύ εταιρειών, ελεγκτών, φορέων επιβολής και χρηστών για τα ζητήµατα που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια της εφαρµογής θα είναι ζωτικής σηµασίας, για να καταστεί αυτή η εφαρµογή όσον το δυνατόν πιο οµαλή.

 

Πώς οι νέοι κανονισµοί µεταµορφώνουν τις επιχειρήσεις; Σε ποιο βαθµό και πώς επηρεάζουν τις επιχειρήσεις που δεν εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της CSRD;

Όπως ήδη αναφέραµε, η βιωσιµότητα αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα της Ε.Ε.. Αυτό φαίνεται από µια ποικιλία νοµοθετικών πρωτοβουλιών της Ε.Ε., µε βασική την Πράσινη Συµφωνία της Ε.Ε.. Φιλοδοξεί η Ε.Ε. να είναι η πρώτη κλιµατικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050, να µειώσει τις καθαρές εκποµπές αερίων θερµοκηπίου της Ε.Ε. κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση µε τα επίπεδα του 1990 και να φυτέψει 3 δισεκατοµµύρια επιπλέον δέντρα στην Ε.Ε. έως το 2030.

Η CSRD είναι θεµελιώδης για την επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συµφωνίας της Ε.Ε. για τη µετατροπή των εταιρειών σε βιώσιµα επιχειρηµατικά µοντέλα. Ως µέρος της CSRD, το ESRS θα πρέπει να επιτρέπει στις εταιρείες να µετρούν τη µετάβασή τους και να αναφέρουν σχετικά µε αυτήν.

Αυτό ισχύει πρωτίστως για τις εταιρείες που εµπίπτουν στο άµεσο πεδίο εφαρµογής του CSRD, βασικά για όλες τις µεγάλες και εισηγµένες οντότητες στην Ε.Ε., καθώς και για εταιρείες εκτός Ε.Ε. µε υποκαταστήµατα ή θυγατρικές στην Ε.Ε. πάνω από το όριο καθαρού κύκλου εργασιών των 150 εκατ. ευρώ.

Θα πρέπει να αναφέρουν τις δικές τους δραστηριότητες και επίσης την αλυσίδα αξίας τους, συµπεριλαµβανοµένων των κυριότερων πραγµατικών και πιθανών δυσµενών επιπτώσεων που συνδέονται µε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, τις επιχειρηµατικές τους σχέσεις και την αλυσίδα εφοδιασµού τους. 

Οι εταιρείες στην αλυσίδα αξίας είναι επιχειρήσεις που επηρεάζονται έµµεσα και δεν εµπίπτουν στο (άµεσο) πεδίο εφαρµογής της CSRD. Πολλές από αυτές τις εταιρείες στην αλυσίδα αξίας µπορεί να είναι Μικρές και Μεσαίες Οντότητες (ΜΜΕ).

 

Σε επίπεδο Ε.Ε., ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις στη διαδικασία προετοιµασίας; Είναι έτοιµες οι εταιρείες; Τι δείχνει η εµπειρία µέχρι τώρα; Υπάρχει διαφορά µεταξύ της ετοιµότητας των εισηγµένων οντοτήτων και των µεγάλων οντοτήτων; Αυτές που έχουν χρησιµοποιήσει το GRI στο παρελθόν είναι «πιο έτοιµες»;

Η κύρια πρόκληση για τις εταιρείες είναι να προετοιµάσουν την έκθεση βιωσιµότητας της εταιρείας τους µε βάση τις απαιτήσεις ESRS. Αυτά τα πρότυπα είναι πολύ εκτεταµένα και πολύ πιο απαιτητικά από τα περισσότερα πρότυπα αναφοράς βιωσιµότητας που χρησιµοποιούνται εθελοντικά µέχρι τώρα.

Ως εκ τούτου, οι πρακτικές προκλήσεις για τις εταιρείες είναι η έλλειψη χρόνου για να προετοιµαστούν δεόντως για την εφαρµογή του ESRS. Επιπλέον, η έλλειψη ειδικευµένων και έµπειρων συνεργατών είναι µια άλλη πρόκληση που βρίσκουν συχνά οι εταιρείες στο ταξίδι τους, επειδή είναι ένα ταξίδι που µπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια, µέχρι την τελική υποβολή εκθέσεων βιωσιµότητας υψηλής ποιότητας στο πλαίσιο της CSRD.

Οι µεγάλες εισηγµένες εταιρείες ξεκίνησαν το ταξίδι εφαρµογής τους και πολλές κατέληξαν στο συµπέρασµα ότι το CSRD/ESRS απαιτεί τεράστιες προσπάθειες, ωστόσο οι περισσότερες πιστεύουν ότι θα καταφέρουν να έχουν έτοιµη την πρώτη τους έκθεση ESRS µέχρι το τέλος του 2024. Προηγούµενη εµπειρία µε την υποβολή εκθέσεων GRI, συµπεριλαµβανοµένης της διπλής αξιολόγησης σηµαντικότητας σίγουρα βοηθά.

Σαφώς, δεν θα είναι έτοιµες όλες οι µεγάλες εισηγµένες εταιρείες µε όλες τις εκθέσεις ESRS µέσα στο 2024, ωστόσο, υπάρχουν ήδη καλά παραδείγµατα: η ABN Amro, η Allianz, η Orsted, η Philips, η UCB κ.λπ. έχουν ήδη περιλάβει στην Ετήσια Έκθεσή τους για το 2023 τη δήλωση βιωσιµότητας που έχει δοµηθεί στο πλαίσιο προετοιµασίας για συµµόρφωση µε την Οδηγία CSRD και τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Αναφοράς Αειφορίας (ESRS).

Οι µεγάλες εισηγµένες εταιρείες συχνά ξεκινούν ως εξής για να προετοιµαστούν για την υποβολή εκθέσεων ESRS:

• Το ∆ιοικητικό Συµβούλιο πρέπει να δώσει την υποστήριξή του στην προσπάθεια αφού πρόκειται για ένα στρατηγικό θέµα.

• Ξεκινήστε µε τη διπλή αξιολόγηση ουσιαστικότητας.

• Πραγµατοποιήστε µια αξιολόγηση εντοπίζοντας τα κενά, συµπεριλαµβανοµένης µιας αξιολόγησης ετοιµότητας για:

 1.Πόρους και χρονοδιάγραµµα.

 2.Το αρχιτεκτονικό οικοδόµηµα IT.

 3.∆ιαχείριση δεδοµένων.

• Αναπτύξτε έναν οδικό χάρτη για να γεφυρώσετε τα κενά.

• Ανάπτυξη εσωτερικών ελέγχων και διαδικασίας αναφοράς ESG.

• Εφαρµογή, συµπεριλαµβανοµένης της εκπαίδευσης και της δηµιουργίας λύσεων.

Όταν στρέφουµε την προσοχή µας σε άλλες µεγάλες εταιρείες που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της CSRD που πρέπει να υποβάλλουν αναφορά στο πλαίσιο του ESRS από το 2025, η ιστορία είναι αρκετά διαφορετική. Οι περισσότεροι από αυτούς µόλις πρόσφατα έχουν ευαισθητοποιηθεί σχετικά µε τις απαιτήσεις του CSRD και οι περισσότεροι δεν έχουν ακόµη εκπαιδευτεί στο ESRS, ενώ πολλοί από αυτούς αισθάνονται συγκλονισµένοι και ορισµένοι εξακολουθούν να βρίσκονται σε κατάσταση άρνησης. Τα πιο συχνά συµπτώµατα είναι:

• Να µην είναι εξοικειωµένοι µε τις απαιτήσεις.

• Αβεβαιότητα από πού να ξεκινήσουν.

• Να χρειάζεται υποστήριξη µε τη µορφή καθοδήγησης υλοποίησης, αλλά και υποστήριξη για ανάλυση κενών.

• Αγωνίζονται να βρουν την υποστήριξη που χρειάζονται, είτε αυτή είναι από κυβερνητικούς φορείς, ρυθµιστές προτύπων, συµβούλους ή επαγγελµατίες λογιστές.

Χωρίς άµεσες δράσεις σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, πολλές από αυτές τις εταιρείες ενδέχεται να «χάσουν το σκάφος».

 

Πώς προετοιµάζονται οι Μικρο-Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) για την υποβολή εκθέσεων βιωσιµότητας σύµφωνα µε τα πρότυπα αειφορίας; Θεωρείτε σκόπιµο να ξεκινήσουν βιώσιµες αναφορές, σύµφωνα µε τα πρότυπα;

Οι ΜΜΕ δεν εµπίπτουν άµεσα στο πεδίο εφαρµογής της CSRD. Ωστόσο, πολλές εµπλέκονται στην αλυσίδα αξίας των µεγάλων οντοτήτων στο πλαίσιο του CSRD και έτσι τελικά θα εµπίπτουν έµµεσα στο πεδίο εφαρµογής του CSRD.

Παρ’ όλα αυτά, το ESRS περιλαµβάνει ορισµένες σταδιακές εισαγωγές που θα βοηθήσουν τις ΜΜΕ. Για τα πρώτα 3 χρόνια που οι εταιρείες εφαρµόζουν το ESRS, δεν απαιτείται να αναφέρουν καµία µέτρηση της αλυσίδας αξίας, µε εξαίρεση τις εκποµπές αερίων θερµοκηπίου (GHG) του πεδίου 3. Σχετικά µε το Πεδίο 3, αφορά τις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου που εισάγονται σταδιακά κατά το πρώτο έτος υποβολής εκθέσεων για εταιρείες µε λιγότερους από 750 υπαλλήλους. Στη συνέχεια, αυτή είναι η µόνη µέτρηση της αλυσίδας αξίας στο ESRS για τα έτη 2 και 3, καθώς οι υπόλοιπες πληροφορίες για την αλυσίδα αξίας εισάγονται σταδιακά στα πρώτα 3 χρόνια εφαρµογής.

Έτσι, ορισµένες ΜΜΕ εντός της αλυσίδας αξίας µεγάλων εισηγµένων οντοτήτων ενδέχεται να ζητηθούν να «λογοδοτήσουν» για το εύρος 1 (άµεσες) και 2 (έµµεσες) εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου (που είναι το πεδίο εφαρµογής 3 µιας άλλης εταιρείας) από το 2025. Εποµένως, αυτές οι ΜΜΕ θα πρέπει να επικεντρωθούν ώστε να προετοιµαστούν για αυτήν τη µέτρηση της αλυσίδας αξίας, εάν αναµένουν ή τους ζητήθηκε από τις εταιρείες της αλυσίδας αξίας να παρέχουν τέτοιες πληροφορίες.

Εν τω µεταξύ, η EFRAG, ο Τεχνικός Σύµβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (EC) για το ESRS, έχει εργαστεί σε ένα λεγόµενο πρότυπο ESRS για τις εθελοντικές ΜΜΕ (VSME). Η διαβούλευση για το προσχέδιο VSME ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2024. Μόλις εγκριθεί, κάτι που αναµένεται να γίνει στα τέλη του 2024, θα είναι ένα µη δεσµευτικό πρότυπο.

Το VSME είναι ένα εθελοντικό, αρθρωτό, δοµικό πρότυπο ΜΜΕ µε 3 επίπεδα:

• Βασική ενότητα – 10 µετρήσεις «κατάλληλες για µικροοντότητες».

• Επόµενο µοντέλο - Ενότητα αφηγηµατικών πολιτικών και στόχων.

• Ενότητα επιχειρηµατικού εταίρου – 11 Μετρήσεις που προέρχονται σε µεγάλο βαθµό από ερωτηµατολόγια για τη βιώσιµη χρηµατοδότηση.

Αφού παρέλθει η περίοδος σταδιακής εισαγωγής των 3 ετών, ελπίζεται ότι το πρότυπο VSME θα χρησιµοποιηθεί ευρέως από µεγάλες και εισηγµένες εταιρείες στα αιτήµατά τους για πληροφορίες από ΜΜΕ στην αλυσίδα αξίας τους, αλλά ο χρόνος θα δείξει εάν αυτό θα συµβεί .

Πάντως, πολλές ΜΜΕ δεν θα έχουν επιλογή και θα πρέπει να παρέχουν ορισµένες πληροφορίες βιωσιµότητας στους µεγαλύτερους προµηθευτές ή πελάτες τους.

Γενικότερα, η βιωσιµότητα είναι ζωτικής σηµασίας για τις ΜΜΕ. Σηµειώνουµε 5 βασικές προκλήσεις/προσδοκίες βιωσιµότητας για τις ΜΜΕ:

• Σηµασία άµεσης (κλιµατικής) δράσης.

• Προσδοκίες από καταναλωτές, εργαζόµενους, νέες γενιές.

• Νοµοθεσία.

• Πρόσβαση στη χρηµατοδότηση.

• Απαιτήσεις αλυσίδας αξίας.

 

Ποιες είναι οι αρµοδιότητες της διοίκησης ή των επιτροπών ελέγχου των εταιρειών βάσει της νέας Οδηγίας;

Η κύρια ευθύνη για τις διοικήσεις των εταιρειών που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της CSRD είναι να διασφαλίζουν ότι η εταιρεία τους συµµορφώνεται µε τις απαιτήσεις CSRD, οι οποίες περιλαµβάνουν κυρίως την προετοιµασία της έκθεσης βιωσιµότητας της εταιρείας τους µε βάση τις απαιτήσεις ESRS, καθώς και την απόκτηση περιορισµένης διασφάλισης για Έκθεση ESRS.

Υπενθυµίζεται ότι όλες οι µεγάλες εταιρείες, άρα εταιρείες που υπερβαίνουν τα 2 από τα 3 παρακάτω κριτήρια για 2 συνεχή έτη (σύνολο ισολογισµού 25.000.000 ευρώ, καθαρός κύκλος εργασιών 50.000.000 ευρώ και η Πλήρης Απασχόληση 250 εργαζόµενων) βρίσκονται εντός του πεδίου εφαρµογής της CSRD. Πιο συγκεκριµένα αφορά όσες ήδη εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της ισχύουσας Οδηγίας περί Μη Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς από το 2024 (συµπεριλαµβανοµένων όλων των εισηγµένων οντοτήτων) και όλες τις άλλες µεγάλες εταιρείες από το 2025.

Οι άλλες ειδικές απαιτήσεις της CSRD για τη διαχείριση περιλαµβάνονται στο άρθρο 19α (γ) και (ε) και απαιτούν οι εκθέσεις βιωσιµότητας των εταιρειών να περιλαµβάνουν:

• Περιγραφή του ρόλου των διοικητικών, διαχειριστικών και εποπτικών οργάνων σε σχέση µε ζητήµατα βιωσιµότητας, καθώς και της εµπειρογνωµοσύνης και των δεξιοτήτων τους σε σχέση µε την εκπλήρωση αυτού του ρόλου ή της πρόσβασης αυτών των φορέων σε αυτήν την εµπειρογνωµοσύνη και τις δεξιότητές τους.

• Πληροφορίες σχετικά µε την ύπαρξη προγραµµάτων κινήτρων που συνδέονται µε θέµατα βιωσιµότητας που προσφέρονται στα µέλη των διοικητικών, διαχειριστικών και εποπτικών οργάνων.

Οι αρµοδιότητες των επιτροπών ελέγχου, οι οποίες θα πρέπει να συσταθούν σε όλες τις οντότητες δηµοσίου συµφέροντος, διευρύνονται και περιλαµβάνουν πλέον την επιλογή του παρόχου διασφάλισης βιωσιµότητας, την υποχρέωση ενηµέρωσης του διοικητικού ή εποπτικού οργάνου της εταιρείας τους για το αποτέλεσµα της διασφάλισης της υποβολής εκθέσεων βιωσιµότητας και να εξηγήσουν πώς η επιτροπή ελέγχου συνέβαλε στην ακεραιότητα της αναφοράς βιωσιµότητας και ποιος ήταν ο ρόλος της επιτροπής ελέγχου σε αυτή τη διαδικασία.

 

Πώς διαµορφώνεται η αναφορά βιωσιµότητας και ποιες θα ήταν οι µεγαλύτερες προκλήσεις για τους συντάκτες της;

Εκτός από τις πολλές επιχειρησιακές προκλήσεις που έχουν ήδη περιγραφεί πιο πάνω, έγινε ήδη αναφορά στη µεγαλύτερη πρόκληση και δη την έλλειψη χρόνου για την εφαρµογή του ESRS. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε το ESRS τον Ιούλιο του 2023, οι συννοµοθέτες (το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο των κρατών µελών της Ε.Ε.) το επικύρωσαν τον ∆εκέµβριο του 2023 και τέθηκαν σε ισχύ την 1 Ιανουαρίου 2024.

Η επόµενη πρόκληση είναι ότι η εφαρµογή της νέας νοµοθεσίας θα είναι ένα µακρύ ταξίδι. Το πρώτο σύνολο 12 παραµέτρων του ESRS είναι 284 σελίδες, συµπεριλαµβανοµένων 83 απαιτήσεων γνωστοποίησης που αποτελούνται από 1.134 περισσότερα λεπτοµερή σηµεία δεδοµένων. Ακόµη και αν η υποβολή εκθέσεων για τα περισσότερα από αυτά υπόκειται σε διπλή αξιολόγηση σηµαντικότητας, οι µεγαλύτερες εταιρείες αναµένεται να πρέπει να υποβάλουν έκθεση για τα περισσότερα από αυτά. Η συλλογή όλων των απαιτούµενων πληροφοριών µπορεί να γίνει αγώνας ενάντια στον χρόνο.

Επιπλέον, τα ESRS δεν δοκιµάστηκαν ποτέ επί τόπου, εποµένως υπάρχουν πολύ λίγα πρακτικά παραδείγµατα αναφορών βιωσιµότητας που βασίζονται στο ESRS. Ενδέχεται να υπάρξουν κάποιες δοκιµές και σφάλµατα προτού καταστεί εµφανής η καλή ή η βέλτιστη πρακτική και προκύψει ένα επίπεδο συνέπειας στις αναφορές βιωσιµότητας. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σηµασίας οι διάφοροι φορείς που επηρεάζονται περισσότερο από το ESRS, οι ελεγκτές, οι φορείς επιβολής και οι χρήστες, να συνεργάζονται στενά για να ανταλλάσσουν πρακτικά ζητήµατα κατά την εφαρµογή του ESRS και µάλιστα να είναι έτοιµοι για την απόκτηση διασφάλισης βιωσιµότητας και να προσπαθήσουν να βρουν πρακτικές λύσεις µαζί.

 

Ποια είναι η γνώµη σας για τον δυνητικό κίνδυνο του greenwashing όσον αφορά τις αναφορές βιωσιµότητας;

Το Greenwashing δεν είναι τεχνικό ζήτηµα, είναι πρωτίστως θέµα συµπεριφοράς ή ηθικής. Όπως αναφέρθηκε προηγουµένως, ο κύριος στόχος είναι οι εταιρείες να µετατρέψουν το επιχειρηµατικό τους µοντέλο σε βιώσιµο. Εάν αυτή η µετάβαση είναι αργή ή δεν συµβεί, οι εταιρείες ενδέχεται να καταλήξουν να είναι αδιαφανείς σχετικά µε την πραγµατική πρόοδο που σηµείωσαν. Ωστόσο, η διαφάνεια σχετικά µε την πραγµατική πρόοδο -ή την απουσία προόδου- κατά την υποβολή εκθέσεων εξωτερικά, είναι το κλειδί για την αποφυγή του greenwashing.

Η κορυφή της εταιρικής πυραµίδας είναι ζωτικής σηµασίας και γι’ αυτό τα διοικητικά συµβούλια της εταιρείας θα πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραµµή των προσπαθειών για τα κριτήρια ESG, τον σχεδιασµό της µετάβασης στη βιωσιµότητα, την επίτευξη στόχων βιωσιµότητας και τον περιορισµό των κινδύνων του greenwashing. Τα διοικητικά συµβούλια πρέπει να αµφισβητήσουν τις πληροφορίες που παρουσιάζει η διοίκηση. Η ελλιπής ή επιλεκτική αναφορά της βιωσιµότητας κινδύνων πέραν του γεγονότος ότι ενδεχοµένως να οδηγήσει σε greenwashing και απώλεια εµπιστοσύνης των καταναλωτών, ζηµιά στη φήµη της εταιρείας, δικαστικές διαφορές, πρόστιµα και δικηγορικά έξοδα, σαφέστατα θα επηρεάσει και τα οικονοµικά αποτελέσµατα της εταιρείας.

 

Κυρία Blomme, ποιος ήταν ο σκοπός της επίσκεψής σας στην Κύπρο πριν λίγες βδοµάδες; Πώς είναι η συνεργασία µε τον τοπικό επαγγελµατικό φορέα ΣΕΛΚ;

Προσκλήθηκα από τον ΣΕΛΚ για να µιλήσω στο Συνέδριο Αειφορίας, που διοργανώθηκε από κοινού µε την ACCA. Έκανα µια παρουσίαση σχετικά µε την κατάσταση των απαιτήσεων αναφοράς βιωσιµότητας, συµπεριλαµβανοµένων των τελευταίων ειδήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Βρυξέλλες. Συµµετείχα σε ένα πάνελ για την αναφορά βιωσιµότητας µε ενδιαφερόµενα µέρη από τον ακαδηµαϊκό κλάδο, τους επαγγελµατίες του κλάδου και τους ελεγκτές του επαγγέλµατος. Ελπίζω ότι η όλη συζήτηση θα βοηθήσει το κυπριακό λογιστικό επάγγελµα να προετοιµαστεί για την εφαρµογή του CSRD και του ESRS από το 2024.

Για ένα πανευρωπαϊκό όργανο όπως η Accountancy Europe, είναι πολύ σηµαντικό να συζητάµε µε τους ανθρώπους «επί τόπου». Ως εκ τούτου, είµαι πολύ ευγνώµων που χάρη στον ΣΕΛΚ, µπόρεσα επίσης να συναντηθώ και να συζητήσω απευθείας µε µια σειρά από κρίσιµες κυπριακές Αρχές, Φορείς και Εποπτικά Όργανα, πέραν της δυνατότητας που µου δόθηκε να συνδεθώ µε τα µέλη του ΣΕΛΚ που εργάζονται «επί του εδάφους».

Ο ΣΕΛΚ είναι ένα από τα 50 µέλη µας. Εκτιµούµε πολύ τη συµµετοχή τους και θα έλεγα ότι η συνεργασία µας είναι εξαιρετική. Αξίζει να σηµειώσω ότι ένα από τα βασικά µέλη της οµάδας του ΣΕΛΚ εργάστηκε στο παρελθόν στο Accountancy Europe. Ο ΣΕΛΚ διαθέτει επίσης έναν αριθµό Κύπριων επαγγελµατιών που δραστηριοποιούνται στις οµάδες εµπειρογνωµόνων µας, όπου συζητάµε και σχηµατίζουµε απόψεις για θέµατα σηµαντικά για το επάγγελµά µας σε επίπεδο Ε..Ε. Προφανώς, ο ΣΕΛΚ είναι ενεργός και στις επιτροπές διακυβέρνησής µας. Ανυποµονούµε για πολλά ακόµη χρόνια γόνιµης συνεργασίας µε τον ΣΕΛΚ και το κυπριακό λογιστικό επάγγελµα και τη µελλοντική µας επιχειρηµατική δραστηριότητα στη συνέχεια.

Διαβάστε επίσης: Το CSRD επιχειρεί να βάλει τέλος στο φαινόµενο του greenwashing στις εκθέσεις βιωσιµότητας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ