Μια μέρα αφότου ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας άνθρακα και λιπασμάτων Andrey Melnichenko περιλήφθηκε στη λίστα κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 9 Μαρτίου, το σούπερ γιοτ του σταμάτησε να εκπέμπει τη θέση του. Σύμφωνα με τα ναυτιλιακά δεδομένα βρισκόταν στα νερά των Μαλδίβων.
Στην Ιταλία, τέσσερις ημέρες αργότερα, οι αρχές κατέσχεσαν ένα άλλο από τα πλοία του Melnichenko - το μεγαλύτερο ιστιοπλοϊκό γιοτ στον κόσμο, που εκτιμάται από την ιταλική οικονομική αστυνομία ότι αξίζει 578 εκατομμύρια δολάρια.
Η απενεργοποίηση συσκευών που επιτρέπουν στις αρχές να παρακολουθούν το πού βρίσκεται ένα πλοίο μπορεί να βοηθήσει στην «εξαφάνισή» τους.
Αλλά στις Μαλδίβες, οι πιθανότητες δράσης κατά της περιουσίας των ολιγαρχικών που έχουν τιμωρηθεί είναι ούτως ή άλλως ελάχιστες, σύμφωνα με συνεντεύξεις που παραχώρησαν στο Reuters δώδεκα άτομα που γνωρίζουν εσωτερικές συζητήσεις σχετικά με το πώς να ανταποκριθούν στις οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων υπουργών, διπλωματών και ειδικών στη βιομηχανία σούπερ γιοτ της χώρας.
Η προσεκτική προσέγγιση των αρχών στις Μαλδίβες για την επιβολή των κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, έχει καταστήσει ότι το νησιωτικό σύμπλεγμα του Ινδικού σε ελκυστικό προορισμό για Ρώσους ολιγάρχες που διαθέτουν γιοτ.
Το σκάφος του Melnichenko είναι ένα από τα έξι γιοτ τα οποία συνδέονται με τη Ρωσία και έχουν «γλιστρήσει» ανάμεσα στις Ατόλες των Μαλδίβων, νοτιοδυτικά της Ινδίας, από τότε που η Δύση έβαλε στο στόχαστρο των κυρώσεων Ρώσους ολιγάρχες.
Τρία από τα γιοτ απέκρυψαν τις ζωντανές τοποθεσίες τους, άλλαξαν αναφερόμενους προορισμούς ή μετακινήθηκαν σε διεθνή ύδατα, σύμφωνα με στοιχεία που παρείχε η πάροχος θαλάσσιων αναλύσεων MarineTraffic.
Η ιδέα της κατάσχεσης θαλαμηγών είναι «παρατραβηγμένη», επειδή το νομικό σύστημα των Μαλδίβων δεν είναι αρκετά στιβαρό, δήλωσε ο γενικός εισαγγελέας της χώρας, Hussain Shameem, σε συνέντευξή του, προσθέτοντας ότι οι αρχές δεν θα μπορούσαν εύκολα να κατάσχουν τα πλοία που επισκέπτονται τις Μαλδίβες, εκτός εάν σχετίζονται με διάπραξη τοπικού εγκλήματος.
Από την πλευρά του Ρώσου μεγιστάνα Melinichenko τηρείται σιγή ιχθύος. Τον περασμένο μήνα, ο εκπρόσωπός του είπε στο Reuters ότι ο επιχειρηματίας θα αμφισβητούσε τις κυρώσεις, και σε μια προσπάθειά του να τον «αποσυνδέσει» από το καθεστώς Πούτιν, διεμήνυσε ότι δεν είχε πολιτικές πεποιθήσεις.
Η απόλυτη χλιδή
Το Motor Yacht A μήκους 119 μέτρων (390 ποδιών) διαθέτει κρυστάλλινα έπιπλα και τρεις πισίνες, οι φωτογραφίες που δημοσίευσε ο κατασκευαστής του δείχνουν και έχει αποτιμηθεί σε ειδικές εκδόσεις σκαφών στα 300 εκατομμύρια δολάρια. Η σύζυγος του Melnichenko είπε ότι ασχολήθηκε με την εσωτερική διακόσμηση.
Ένας εκπρόσωπος του Melnichenko το 2017 αναγνώρισε σε δήλωση στο BBC ότι το ιστιοφόρο ανήκε στο αφεντικό του. Και τα δύο σκάφη σχεδιάστηκαν από τον Philippe Starck, τον διάσημο Γάλλο σχεδιαστή.
Το «αδέσμευτο» και εξωτικό καταφύγιο
Η κατάσταση στις Μαλδίβες υπογραμμίζει τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι δυτικές χώρες στο να πνίξουν τον πλούτο των ολιγαρχών που στοχοποιούνται από κυρώσεις λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, καθώς πολλά κράτη όπως οι Μαδίβες, εξακολουθούν να προσφέρουν ασφαλή καταφύγια.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλαν εκτεταμένες κυρώσεις κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, πολιτικών, στρατιωτικών και επιχειρηματιών, ως απάντηση στη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν κατασχέσει περιουσίες, συμπεριλαμβανομένων βίλες και βάρκες, με τις αρχές να κατάσχουν τουλάχιστον έξι πλοία που λένε ότι ανήκουν σε μερικούς από τους δεκάδες ολιγάρχες που επλήγησαν από κυρώσεις.
Ο Peter Stano, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι οι κυρώσεις δεν είναι δεσμευτικές για μη μέλη της ΕΕ ή αδέσμευτα κράτη όπως οι Μαλδίβες, αν και κάλεσε όλες τις χώρες να τις τηρήσουν.
Οι Μαλδίβες ψήφισαν υπέρ της καταδίκης της εισβολής στη Ρωσία στα Ηνωμένα Έθνη και υποστηρίζουν δημοσίως ότι θα βοηθήσουν τις διεθνείς προσπάθειες κατά των Ρώσων που έχουν υποστεί κυρώσεις.
Στην πραγματικότητα ωστόσο οι αξιωματούχοι στις Μαλδίβες ανησυχούν για τον οικονομικό αντίκτυπο της αποτροπής των πλούσιων Ρώσων επισκεπτών.
Με τις λευκές σαν πούδρα παραλίες και τα περίπου 1.200 νησιά, τα περισσότερα ακατοίκητα, οι Μαλδίβες είναι αγαπημένος προορισμός των υπερπλούσιων.
Εξάλλου ο τουρισμός και δη των βαθύπλουτων τουριστών, οδήγησε τη χώρα σε επίπεδα μεσαίου εισοδήματος αφού οι λιγοστοί φυσικοί της πόροι με τον τόνο και τις καρύδες να δεσπόζουν, την κρατούσαν πριν την τουριστική ανάπτυξη σε επίπεδα φτώχειας. Αυτή τη στιγμή το νησιωτικό σύμπλεγμα έχει κατά κεφαλήν ΑΕΠ πάνω από 10.000 $ που είναι το υψηλότερο στη Νότια Ασία.
Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της οικονομίας των 5,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι Ρώσοι έχουν υψηλότερη από το μέσο όρο δαπάνη και αποτέλεσαν μακράν τον μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών.
Ωστόσο από την ημέρα της εισβολής στην Ουκρανία (24 Φεβρουαρίου) οι αφίξεις Ρώσων έχουν μειωθεί κατά 70%, δήλωσε ο υπουργός Τουρισμού Abdulla Mausoom.
«Η πολιτική εισόδου μας είναι πολύ ανοιχτή. Οι Μαλδίβες είναι μια ανοιχτή χώρα», είπε ο Υπουργός ο οποίος εξέφρασε την πρόθεσή του να κάνει ότι είναι δυνατόν για να ανατραπεί η αρνητική εξέλιξη της τεράστιας μείωσης Ρώσων τουριστών.
«Κανείς δε μπορεί να τους αγγίξει…»
Ο Abdul Hannan διευθύνει τη Seal Superyachts Maldives, παρέχοντας καύσιμα και τρόφιμα σε ιδιοκτήτες σκαφών, συμπεριλαμβανομένων Ρώσων πελατών.
Ο Χάναν είπε ότι το κόστος λειτουργίας και συντήρησης των γιοτ κυμαίνεται συνήθως σε εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια την εβδομάδα και ότι περίπου οι μισοί πελάτες του είναι Ρώσοι. Όπως και άλλοι ιδιοκτήτες σούπερ γιοτ, συχνά διαχειμάζουν στον Ινδικό Ωκεανό και περνούν το καλοκαίρι στην Ευρώπη, είπε.
Ο Χάναν ανέφερε στο Reuters ότι έχει συναντήσει ορισμένους Ρώσους ιδιοκτήτες στα σούπερ γιοτ τους από τότε που ανακοινώθηκαν οι κυρώσεις, περιγράφοντάς τους ως «ταπεινούς, κανονικούς ανθρώπους» που περνούν μια δύσκολη στιγμή. Ωστόσο δεν είπε αν οι άνθρωποι ήταν υπό κυρώσεις.
«Προς το παρόν, προσπαθούν να κρατήσουν τα γιοτ σε διεθνή ύδατα», όπου ενδέχεται να μείνουν σε αδράνεια για μήνες, όπως ανέφερε.
«Τότε, κανείς δεν μπορεί να τους αγγίξει».
Λεπτή διπλωματία και στο βάθος… Κίνα
Ενώ οι Αρχές των Μαλδίβων θα δυσκολευτούν να αγνοήσουν την προειδοποίηση του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ ότι η αποτυχία κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα επηρεάσει την πρόσβασή τους στις χρηματοπιστωτικές αγορές των ΗΠΑ, τέτοιο μήνυμα δεν έχει σταλεί, δήλωσε αξιωματούχος που γνωρίζει τις διεθνείς χρηματοοικονομικές ρυθμίσεις των Μαλδίβων.
Ερωτηθείς για τοποθεσίες συμπεριλαμβανομένων των Μαλδίβων, ο Άντριου Άνταμς, επικεφαλής μιας ομάδας εργασίας των ΗΠΑ που στοχεύει να παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία των ολιγαρχών, είπε στο Reuters ότι η Ουάσιγκτον έβλεπε τη συνεργασία "σε υψηλά επίπεδα", ακόμη και όταν οι ολιγάρχες προσπαθούν να κρύψουν γιοτ, αεροπλάνα ή άλλη κινητή περιουσία σε χώρες που πιστεύουν ότι είναι «μυστικοπαθείς».
Ωστόσο, το να αναγκαστούν οι πολιτικά ασταθείς και οικονομικά περιορισμένες Μαλδίβες να κάνουν μια σκληρή επιλογή έναντι των κυρώσεων θα μπορούσε να τις φέρει πιο κοντά στην Κίνα, δήλωσαν δύο δυτικοί διπλωμάτες. Μια προηγούμενη κυβέρνηση είχε ενισχύσει τις σχέσεις με το Πεκίνο, αν και οι σχέσεις με τη Δύση και τον παραδοσιακό σύμμαχο την Ινδία βελτιώνονται τώρα.
«Έχουμε επίγνωση των οικονομικών κινδύνων που συνεπάγονται», για τις Μαλδίβες, αν ακολουθήσει σκληρή γραμμή, είπε ένας από τους διπλωμάτες.
ΠΗΓΗ: Reuters