Αν μπορούσαμε να δούμε τον πλανήτη μας από μακριά και με αντικειμενικό βλέμμα τι θα βλέπαμε; Ένα πλανήτη με 8 δισ. πληθυσμό που αυξάνεται συνεχώς, πρωτοφανή ανάπτυξη και εκπληκτικές ευκαιρίες μετά από δεκάδες χιλιάδες χρόνια στασιμότητας, απαντούν οι αναλυτές του Eurasia Group στην ετήσια έκθεσή τους για σημαντικότερους κινδύνους της χρονιάς που μόλις υποδεχθήκαμε.
Σημαίνει αυτό ότι βλέπουν το 2025 με κάποια αισιοδοξία, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι οι δύο μεγάλες συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή βρίσκονται «σε ύφεση»; Το ακριβώς αντίθετο, απαντούν προειδοποιώντας μάλιστα ότι επιστρέφουμε στο νόμο της ζούγκλας.
Για τους αναλυτές του Eurasia Group πολλοί παράγοντες απειλούν (και) φέτος να εκτροχιάσουν την γεωπολιτική κατάσταση. Ψηλά στη λίστα τους αλλά όχι στην πρώτη θέση ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο βλέπουν να δημιουργεί επικίνδυνο ιστορικό «πολιτικού βανδαλισμού» για τους μελλοντικούς προέδρους και των δύο αμερικανικών κομμάτων.
Το φαινόμενο Τραμπ διατηρεί διπλή παρουσία στη λίστα του Eurasia Group καθώς οι αναλυτές προβλέπουν πως η αμερικανική οικονομία επί προεδρίας του θα λάβει την μορφή των Trumponomics:
- με περισσότερους δασμούς (που τελικά, όπως τονίζουν, θα πυροδοτήσουν ξανά τον πληθωρισμό, αποδυναμώνοντας την ανάπτυξη, και θα ενισχύσουν το δολάριο, καθιστώντας τις εξαγωγές των ΗΠΑ λιγότερο ανταγωνιστικές) που φλερτάρουν με αντίποινα από άλλες χώρες και νέους εμπορικούς πολέμους,
- και αυστηρή μεταναστευτική πολιτική (που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών, θα μπορούσε να προκαλέσει την απέλαση έως και 1 εκατ. ανθρώπων το 2025 και έως και 5 εκατ. ανθρώπων στη διάρκεια της τετραετούς θητείας του) που θα συρρικνώσει το εργατικό δυναμικό των ΗΠΑ, θα αυξήσει τους μισθούς και τις τιμές καταναλωτή και θα μειώσει την παραγωγική ικανότητα της οικονομίας.
Άλλοι παράγοντες που απειλούν το 2025 είναι οι σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας καθώς η επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία «θα φέρει ανεξέλεγκτη διάσταση στη σημαντικότερη γεωπολιτική σχέση του κόσμου». Επίσης ΗΠΑ και Κίνα θεωρείται ότι «θα εξάγουν αναστάτωση» σε όλους τους άλλους φέτος, «βραχυκυκλώνοντας» την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη και επιταχύνοντας τον γεωοικονομικό κατακερματισμό.
Από τη λίστα δεν λείπει ούτε φέτος η Ρωσία που το 2025 «θα κάνει τα περισσότερα από άλλη χώρα για να ανατρέψει την παγκόσμια τάξη» αλλά ούτε και το Ιράν που θέτει «ένα εύφλεκτο περιβάλλον για τη Μέση Ανατολή» γιατί πέρυσι αποδείχθηκε πως βρισκόταν στην πιο αδύναμη φάση του αρκετών δεκαετιών.
Στους κορυφαίους κινδύνους βλέπουμε επίσης τις δυνατότητες και τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης και το Μεξικό που εκτιμάται ότι θα αντιμετωπίσει τρομερές προκλήσεις φέτος όσον αφορά τις σχέσεις του με τις ΗΠΑ.
Συνταγή για «γεωπολιτική αστάθεια ενδημικών διαστάσεων» το 2025
Όλοι αυτοί οι παράγοντες όμως είναι αποτέλεσμα ή και αιτία του βασικότερου γεωπολιτικού κινδύνου για τους αναλυτές του Eurasia Group, ο οποίος δεν είναι άλλος από ένα κόσμο που υπολείπεται μιας δύναμης, ή μιας ομάδας δυνάμεων, που είναι παράλληλα πρόθυμη και ικανή να ηγείται του πλανήτη θέτοντας την παγκόσμια ατζέντα και διατηρώντας τη διεθνή τάξη.
Όπως εξηγούν, ο κορυφαίος κίνδυνος φέτος δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός αλλά η σωρευτική επίδραση του ελλείμματος ηγεσίας στην κατάρρευση της παγκόσμιας τάξης.
«Μπαίνουμε σε μια μοναδικά επικίνδυνη περίοδο της παγκόσμιας ιστορίας που είναι εφάμιλλη της δεκαετίας του 1930 και την πρώιμη περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Αυτή η γεωπολιτική πραγματικότητα είναι η δύναμη που βρίσκεται πίσω από όλους τους κορυφαίους κινδύνους στη φετινή λίστα», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Όπως τονίζουν, αυτό δεν είναι κάτι καινούριο. «Ζούμε με αυτήν την έλλειψη διεθνούς ηγεσίας για σχεδόν μια δεκαετία. Αλλά το 2025, το πρόβλημα θα επιδεινωθεί πολύ», σημειώνουν προειδοποιώντας πως το 2025 αποτελεί «τη συνταγή για γεωπολιτική αστάθεια ενδημικών διαστάσεων που θα αποδυναμώσει την παγκόσμια ασφάλεια και την οικονομική αρχιτεκτονική, θα δημιουργήσει νέα και διευρυνόμενα κενά ισχύος, θα ενθαρρύνει τις αυταρχικές προσωπικότητες και θα αυξήσει την πιθανότητα ατυχημάτων, λάθος υπολογισμών και συγκρούσεων», σημειώνουν.
Υποστηρίζουν μάλιστα πως ο κίνδυνος γεωπολιτικής κρίσης, ή ακόμη και ενός νέου παγκόσμιου πολέμου, είναι υψηλότερος από ποτέ.
Πώς όμως βγαίνουμε από μια τέτοια περίοδο γεωπολιτικής ύφεσης; Σύμφωνα με τους αναλυτές του Eurasia Group υπάρχουν τρεις τρόποι.
1.Με τη μεταρρύθμιση των υφιστάμενων θεσμών για να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά και
να έχουν ευρεία νομιμότητα.
2. Με τη δημιουργία νέων οργανισμών, που είναι καλύτερα ευθυγραμμισμένοι με τις υπάρχουσες δομές εξουσίας.
3. Με την καταστροφή της παλιάς αρχιτεκτονικής και την επιβολή νέων κανόνων, με τη βία.
«Μπορεί να δούμε να συμβαίνουν και τα τρία. Ωστόσο, το 2025, ο μεγαλύτερος κόπος θα αφορά το τρίτο», σχολιάζουν κάνοντας παράλληλα μια σύνοψη των μεγάλων δυνάμεων που πρωταγωνιστούν στη διεθνή σκηνή και τις αδυναμίες τους:
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αρκετά ισχυρές αλλά δεν είναι πρόθυμες να ηγηθούν, ειδικά με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
- Άλλες προηγμένες βιομηχανοποιημένες δημοκρατίες (Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Καναδάς) βρίσκονται σε πρωτοφανή αδύναμη θέση και είναι ανίκανες να γεμίσουν το κενό ηγεσίας που αφήνει η Αμερική. Στην ίδια ομάδα εντάσσουν ακόμα και την Ιταλία, παρόλο που απολαμβάνει σπάνια σταθερότητα.
- Με λίγα κοινά στοιχεία, πέρα από την επιθυμία για ένα πολυπολικό κόσμο, ο Παγκόσμιος Νότος δεν είναι ούτε ισχυρός ούτε αρκετά οργανωμένος για να ηγηθεί.
- Η Ινδία, ο ισχυρότερος και πιο εύλογος παγκόσμιος ηγέτης μεταξύ των αναπτυσσόμενων κρατών, παραμένει μια χώρα χαμηλότερου εισοδήματος, με εστίαση στα εθνικά της συμφέροντα.
- Παρά την ενισχυμένη τους θέση και τις παγκόσμιες φιλοδοξίες, κράτη όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δεν είναι σε θέση να ηγηθούν μεγάλες μεταρρυθμίσεις σε παγκόσμιο επίπεδο τη θέση να οδηγήσει σε εκτεταμένες παγκόσμιες μεταρρυθμίσεις.
- Η Κίνα είναι η δεύτερη πιο ισχυρή χώρα στη Γη και ο μόνος βιώσιμος «αμφισβητίας» των ΗΠΑ αλλά δεν θα μπορούσε να ηγηθεί ακόμα και αν ήθελε.
- Η αυταρχική Ρωσία στερείται ανθρώπινου και οικονομικού κεφαλαίου και δεν έχει εύλογη αξίωση για την ηγεσία.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Υπουργός Ενέργειας: Στη Μαλαισία ο «Προμηθέας» μέχρι να θεωρηθεί πλωτή μονάδα αεριοποίησης