Τον Φεβρουάριο, ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς έκανε τη βαρύγδουπη δήλωση ότι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, «οδήγησε αυτή τη χώρα πολύ γρήγορα προς μια κλεπτοκρατία». Κινδυνεύουν πράγματι οι «δημοκρατικές» ΗΠΑ να εκπέσουν σε καθεστώς κλεπτοκρατίας; Φαίνεται ότι ο κίνδυνος είναι πολύ κοντά, εάν δεν έχει ήδη μπει μέσα στην αμερικανική κοινωνία.
Η κλεπτοκρατία είναι η κορωνίδα της διαφθοράς –ακόμα και της πιο σοβαρή- καθώς χαρακτηρίσει μια «κυβέρνηση κλεφτών». Περιλαμβάνει στενά ενοποιημένα δίκτυα ελίτ σε πολιτικούς, επιχειρηματικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς και εγκληματικούς θεσμούς που εμπλέκονται σε δωροδοκίες, εκβιασμούς και άλλες καταστροφικές ενέργειες.
Με ανάλυσή της στο περιοδικό Foreign Policy, η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν (ΗΠΑ) που ειδικεύεται στη διαφθορά, Τζούντι Βιτόρι, προειδοποιεί ότι εάν η ΗΠΑ –που ασκούν τεράστια επιρροή στον πλανήτη, γίνουν μια κλεπτοκρατία, τότε θα ωφεληθούν ελάχιστοι.
«Ενώ η ποπ κουλτούρα είναι γεμάτη με ιστορίες διεφθαρμένων αστυνομικών και δημοσίων υπαλλήλων, όπως στο The Sopranos, οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν έχουν βιώσει την εμπειρία να να χρειαστούν κάτι παραπάνω για να ανανεώσουν το δίπλωμα οδήγησης ή να γράψουν το παιδί τους στο τοπικό δημόσιο σχολείο. Αλλά, όπως λέει η παλιά παροιμία, το ψάρι μυρίζει από το κεφάλι».
Όταν αυξάνεται η μεγάλη διαφθορά, οι αξιωματούχοι χαμηλότερου επιπέδου μπορεί να αισθάνονται ακόμη πιο τολμηροί να ζητούν δωροδοκίες με τρόπους που είναι νέοι για πολλούς Αμερικανούς.
Τον Φεβρουάριο, ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς έκανε τη βαρύγδουπη δήλωση ότι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, «οδήγησε αυτή τη χώρα πολύ γρήγορα προς μια κλεπτοκρατία». Κινδυνεύουν πράγματι οι «δημοκρατικές» ΗΠΑ να εκπέσουν σε καθεστώς κλεπτοκρατίας; Φαίνεται ότι ο κίνδυνος είναι πολύ κοντά, εάν δεν έχει ήδη μπει μέσα στην αμερικανική κοινωνία.
Η κλεπτοκρατία είναι η κορωνίδα της διαφθοράς –ακόμα και της πιο σοβαρή- καθώς χαρακτηρίσει μια «κυβέρνηση κλεφτών». Περιλαμβάνει στενά ενοποιημένα δίκτυα ελίτ σε πολιτικούς, επιχειρηματικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς και εγκληματικούς θεσμούς που εμπλέκονται σε δωροδοκίες, εκβιασμούς και άλλες καταστροφικές ενέργειες.
Με ανάλυσή της στο περιοδικό Foreign Policy, η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν (ΗΠΑ) που ειδικεύεται στη διαφθορά, Τζούντι Βιτόρι, προειδοποιεί ότι εάν η ΗΠΑ –που ασκούν τεράστια επιρροή στον πλανήτη, γίνουν μια κλεπτοκρατία, τότε θα ωφεληθούν ελάχιστοι.
«Ενώ η ποπ κουλτούρα είναι γεμάτη με ιστορίες διεφθαρμένων αστυνομικών και δημοσίων υπαλλήλων, όπως στο The Sopranos, οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν έχουν βιώσει την εμπειρία να να χρειαστούν κάτι παραπάνω για να ανανεώσουν το δίπλωμα οδήγησης ή να γράψουν το παιδί τους στο τοπικό δημόσιο σχολείο. Αλλά, όπως λέει η παλιά παροιμία, το ψάρι μυρίζει από το κεφάλι».
Όταν αυξάνεται η μεγάλη διαφθορά, οι αξιωματούχοι χαμηλότερου επιπέδου μπορεί να αισθάνονται ακόμη πιο τολμηροί να ζητούν δωροδοκίες με τρόπους που είναι νέοι για πολλούς Αμερικανούς.
Τα κοινωνικά προγράμματα προς λουκέτο
Τα κοινωνικά προγράμματα -ειδικά για τους φτωχότερους πολίτες ενός έθνους- περιορίζονται όλο και περισσότερο, υποχρηματοδοτούνται ή περικόπτονται εξ ολοκλήρου σε μια κλεπτοκρατία.
Ο πρόσφατα εγκριθείς προϋπολογισμός της Βουλής προτείνει την παράταση των φορολογικών περικοπών του Τραμπ για το 2017, που ωφέλησαν κυρίως τους πλούσιους, με στόχο τη μείωση των δαπανών ύψους 2 τρισ. δολ. σε διάστημα 10 ετών, συμπεριλαμβανομένων των περικοπών 880 δισ. δολ. που θα καθοριστούν από την επιτροπή της Βουλής που επιβλέπει τη χρηματοδότηση του Medicare και του Medicaid.
Τα πρόσφατα σχόλια του Υπουργού Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ, που είναι εξαιρετικά πλούσιος και ο ίδιος, ότι η Κοινωνική Ασφάλιση, η Medicaid και η Medicare είναι «λάθος» είναι ένα ακόμη ανησυχητικό σημάδι, για την Βιτόρι.
Πολιτικοποίηση θεσμών
Οι πολιτικοποιημένοι θεσμοί, ειδικά η επιβολή του νόμου, είναι απαραίτητοι για να διατηρηθεί η κλεπτοκρατία, αναφέρει η Βιτόρι επικαλούμενη την ιστορική ατάκα του πρώην Περουβιανού δικτάτορα Óscar Benavides, «Για τους φίλους μου, τα πάντα, για τους εχθρούς μου, ο νόμος».
Αυτό το είχε επιχειρήσει ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον όταν είχε στείλει μια λίστα 200 Δημοκρατικών στην εφορία για να τους ελέγξει και φυσικά έτσι να τους «χτυπήσει».
Σήμερα, όμως, η Βιτόρι αναφέρει την πρόσφατη αποχώρηση του αναπληρωτή επιτρόπου της Εφορίας και η απόλυση 6.700 δόκιμων εργαζομένων κατά τη φορολογική περίοδο, καθώς και οι προσπάθειες του Τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας των ΗΠΑ (DOGE) να αποκτήσει πρόσβαση στην Εφορία και σε άλλες πληροφορίες φορολογουμένων, αποτελούν επίσης προειδοποιητικά σημάδια τέτοιας πολιτικοποίησης.
Μεταμόρφωση των θεσμών
Προσβλέποντας στο μέλλον, άλλες εκτελεστικές διαταγές και πολιτικές, εάν εφαρμοστούν, θα μπορούσαν να ωθήσουν περαιτέρω τις ΗΠΑ προς την κλεπτοκρατία. Με το πρόγραμμα Πρόγραμμα Πολιτικής/Καριέρας του Τραμπ οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα προστατεύονται από την πολιτική εξουσία στους διορισμούς, ακυρώνοντας έναν θεσμό 150 ετών.
Το αποτέλεσμα αυτών των διάφορων εκτελεστικών εντολών και οδηγιών, αμφισβητήσιμων επιλογών προσωπικού, υπονόμευσης του Υπουργείου Δικαιοσύνης, υπονόμευσης ανεξάρτητων υπηρεσιών και της αποχρηματοδότησης και της υπονόμευσης της δημόσιας υπηρεσίας είναι ότι όσοι θέλουν να μεταμορφώσουν τους ομοσπονδιακούς θεσμούς των ΗΠΑ για δικό τους προσωπικό όφελος βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας για να το κάνουν.
Επιπλέον, η ταχεία έναρξη όλων αυτών των προσπαθειών καθιστά πιο δύσκολο για τα κράτη, τα δικαστήρια, την κοινωνία των πολιτών και τους δημοσιογράφους να ανταποκριθούν αποτελεσματικά.
Παρά τις υποσχέσεις για απελευθέρωση των επιχειρήσεων, οι κλεπτοκρατίες πρέπει να παρέμβουν ουσιαστικά στην οικονομία. Σε τελική ανάλυση, δεν μπορεί κανείς να διασφαλίσει ότι τα οικονομικά οφέλη θα πάνε σε ευνοημένες ομάδες, εάν αφεθεί η αγορά να κάνει το δικό της.
Σε μια καλά διοικούμενη χώρα, για παράδειγμα, μια σύμβαση προμήθειας πηγαίνει στην εταιρεία με την καλύτερη προσφορά και έχει ιστορικό ότι μπορεί να κάνει τη δουλειά. Αλλά σε μια κλεπτοκρατία, οι περισσότερες συμβάσεις προμηθειών πηγαίνουν σε εκείνους που ανήκουν στο σωστό δίκτυο ή σε εκείνους που πλήρωσαν τις σωστές δωροδοκίες, όχι στους πιο ειδικευμένους.
Έχουν πρόσβαση όλοι οι Αμερικάνοι;
Μπορεί οι ΗΠΑ να μην είναι Νότια Αφρική, ωστόσο, η Βιτόρι λέει χαρακτηριστικά ότι οι Αμερικανοί μπορούν να καταλάβουν εάν πλησιάζουν την κλεπτοκρατία παρατηρώντας απλά εάν η καθαρή τους αξία και το κοινωνικό τους δίκτυο καθορίζουν ολοένα και περισσότερο τα δικαιώματά τους και την πρόσβασή τους στις υπηρεσίες.
Επειδή οι ΗΠΑ ήταν ήδη η πιο άνιση χώρα στον ΟΟΣΑ, η ζωή για τους πλούσιους σε μια κλεπτοκρατία θα συνεχιζόταν σε μεγάλο βαθμό όπως πριν – ή μπορεί ακόμη και να βελτιωθεί.
Μπορούν να καθίσουν οκλαδόν πίσω από την ιδιωτική τους ασφάλεια και τις τειχισμένες κοινότητές τους. Τα παιδιά τους μπορούν να φοιτούν σε ιδιωτικά σχολεία υψηλής ποιότητας και μπορούν να παίξουν τένις και ποδόσφαιρο σε ιδιωτικούς αθλητικούς συλλόγους. Η ιατρική ασφάλιση και η υγειονομική περίθαλψη είναι ήδη διαθέσιμες κυρίως σε όσους μπορούν να πληρώσουν ή που έχουν έναν εργοδότη πρόθυμο να το κάνει.
Ορισμένες πλούσιες κοινότητες θα είναι σε θέση να διατηρήσουν υψηλής ποιότητας αστυνόμευση, πυροσβεστικά τμήματα και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες. Για όσους δεν μπορούν να πληρώσουν ή που δεν τυχαίνει να ζουν ή να εργάζονται σε ή κοντά σε αυτά τα τυχερά σημεία μελανιού στα προάστια, τα ψίχουλα που διατίθενται για τις δημόσιες υπηρεσίες θα συνεχίσουν να μειώνονται, όπως και η δημόσια ασφάλεια.
Πηγή: ot.gr
Διαβάστε επίσης: Τουρκία: Η πολιτική αβεβαιότητα «βυθίζει» την οικονομία