Του Αδάμου Αδάμου
Εάν κάτι θα αλλάξει τη νέα χρονιά, αυτό σίγουρα θα είναι οι συναλλαγές και οι πληρωµές στο κυπριακό τραπεζικό σύστηµα µεταξύ ιδιωτών, αλλά και επιχειρήσεων.
Η αρχή θα γίνει µε το καληµέρα του 2025, καθώς από τις 9 Ιανουαρίου «υποχρεωτικά» οι κυπριακές τράπεζες βάσει του ευρωπαϊκού κανονισµού για άµεσες πληρωµές θα πρέπει να µπορούν µέσα σε 10 µόλις δευτερόλεπτα να εκτελούν µεταφορές χρηµάτων. Στην πράξη τα διάφορα εµβάσµατα θα επιταχυνθούν και θα γίνονται στη στιγµή, µε ασφάλεια και µε το χαµηλότερο δυνατό κόστος, δίχως ο παραλήπτης των χρηµάτων στην Κύπρο ή στην ευρωζώνη να πρέπει να περιµένει να παρέλθει µια εργάσιµη µέρα –συνήθως– ή και περισσότερες εάν µεσολαβούν Σαββατοκύριακο ή αργίες.
Αργότερα δε εντός του νέου έτους στους πελάτες των κυπριακών τραπεζών θα δοθεί η δυνατότητα µεταφοράς χρηµάτων µέσω κινητού τηλεφώνου και µε τη χρήση απλώς του τηλεφωνικού αριθµού από µια τράπεζα σε άλλη.
Σήµερα η δυνατότητα αυτή προσφέρεται µερικώς στο κυπριακό τραπεζικό σύστηµα, αλλά περιορίζεται στη µεταφορά χρηµάτων µέσω κινητού µόνο µεταξύ λογαριασµών των ίδιων τραπεζικών ιδρυµάτων, δηλαδή οι συναλλασσόµενοι πρέπει να είναι πελάτες της ίδιας τράπεζας. Η Ελληνική Τράπεζα διαθέτει το Contact Pay, η Τράπεζα Κύπρου το QuickPay κ.ο.κ.
Ο περιορισµός που σήµερα υπάρχει, µένει στην ουσία ο ίδιος παρά την ευρεία χρήση και στην Κύπρο διαφόρων εφαρµογών από εταιρείες παροχής χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών µε τη χρήση της τεχνολογίας, καθότι και πάλι προϋπόθεση είναι το άνοιγµα λογαριασµών σ’ αυτές.
Με την πλειοψηφία των εργαζόµενων και πολιτών της χώρας να διαθέτει τραπεζικό λογαριασµό, το εγχείρηµα των κυπριακών τραπεζών είναι για µια κοινή εφαρµογή/application στα κινητά τηλέφωνα για µεταφορές χρηµάτων µέσω τηλεφώνου µε τη χρήση και µόνο του αριθµού του τηλεφώνου.
Παρόµοιο µε το ελληνικό
Στην Ελλάδα εδώ και αρκετό καιρό λειτουργεί το σύστηµα Iris, που επιτρέπει τη διατραπεζική µεταφορά χρηµάτων µόνο µε τη χρήση του αριθµού κινητού τηλεφώνου του αποδέκτη, στο οποίο θα βασιστεί και το κυπριακό σύστηµα.
Ωστόσο, σύµφωνα µε πληροφορίες του Economy Today, το κυπριακό σύστηµα θα είναι παρόµοιο, µα όχι κατ’ ανάγκη το ίδιο µε το ελληνικό. Για την ακρίβεια, το κυπριακό εγχείρηµα για διατραπεζικές µεταφορές χρηµάτων µε τη χρήση του αριθµού του κινητού τηλεφώνου θα λειτουργεί ενδεχοµένως «ανάποδα» από το ελληνικό. Συγκεκριµένα, στην Ελλάδα η συγκεκριµένη υπηρεσία εντοπίζεται στις τραπεζικές εφαρµογές των τραπεζών, ενώ στη χώρα µας αυτό που φαίνεται να σχεδιάζεται είναι να υπάρχει µια ξεχωριστή µεν, αλλά κοινή εφαρµογή την οποία θα µπορούν να χρησιµοποιούν οι πελάτες όλων των τραπεζών.
Την πρωτοβουλία του κυπριακού τραπεζικού τοµέα, όπως πληροφορούµαστε, συντονίζει ο Σύνδεσµος Τραπεζών Κύπρου, αφού θα πρόκειται στην ουσία για µια κοινοπραξία των τραπεζών, χωρίς να αποκλείεται ο σχεδιασµός να αλλάξει ή και να διαφοροποιηθεί από τα όσα τώρα βρίσκονται στο τραπέζι. Σύµφωνα, όµως, µε πληροφορίες του Economy Today στόχος των κυπριακών τραπεζών είναι το νέο εργαλείο που θα διευκολύνει τις συναλλαγές στον τόπο και τις µεταφορές χρηµάτων µεταξύ όλων των τραπεζών – ή όσων θα συµµετάσχουν στην πρωτοβουλία, στις οποίες ήδη περιλαµβάνονται οι µεγαλύτερες τράπεζες- µέσω της χρήσης των επαφών στην ουσία που έχει ο καθένας µας στο κινητό του είναι να τεθεί σε εφαρµογή λίγο µετά το πρώτο µισό του 2025 το αργότερο.
Στο πλαίσιο αυτό, φαίνεται να γίνονται ήδη επαφές τόσο µε την εταιρεία η οποία «τρέχει» το ελληνικό διατραπεζικό σύστηµα Iris, όσο και µε την εταιρεία πληρωµών JCC που αποτελεί στην ουσία άλλη µια κοινοπραξία των κυπριακών τραπεζών. ∆εν αποκλείεται, λένε κάποιες µάλιστα πληροφορίες, οι επαφές µε την JCC να αποτελούν έναν από τους λόγους που φαίνεται προσώρας να έβαλαν στο ψυγείο τις σκέψεις για πώλησή της.
Όπως και να έχει, η διατραπεζική µέσω κινητών τηλεφώνων µεταφορών χρηµάτων θεωρείται δεδοµένη εντός του 2025, γεγονός που όπως αναφέρθηκε θα προσφέρει περαιτέρω ευελιξία τόσο στις συναλλαγές µεταξύ ιδιωτών όσο και µεταξύ επιχειρήσεων σµικρύνοντας περαιτέρω τους υφιστάµενους περιορισµούς.
Εν αρχή οι άµεσες πληρωµές
Ευρύτερες αλλαγές στον τρόπο πληρωµών, συναλλαγών µε ευρώ θα υπάρξουν, όπως αναφέρθηκε µε το καληµέρα της νέας χρονιάς και συγκεκριµένα από τις 9 Ιανουαρίου 2025, µε την ενεργοποίηση του ευρωπαϊκού κανονισµού για τις άµεσες πληρωµές που είναι πολύ πιο γρήγορες από τις παραδοσιακές µεταφορές. «Οι άµεσες πληρωµές είναι µεταφορές πίστωσης που εκτελούνται άµεσα, σε 24ωρη βάση και οποιαδήποτε ηµερολογιακή ηµέρα», σηµειώνει η ΚΤΚ σε σχετική ενηµέρωση, αναφέροντας πως µε τις άµεσες πληρωµές «οι καταναλωτές δύνανται να µεταφέρουν και να λαµβάνουν µε ευκολία χρηµατικά ποσά µέσα σε λίγα µόνο δευτερόλεπτα, µέσω του διαδικτύου, κινητών τηλεφώνων και ενδυτών συσκευών».
Συνοπτικά, από τις 9 του πρώτου µήνα του 2025 τα διάφορα εµβάσµατα προς άλλους λογαριασµούς εντός Κύπρου και εντός ευρωζώνης (σε πρώτη φάση) θα πρέπει να εκτελούνται µέσα σε µόλις 10 δεύτερα και χωρίς να πρέπει να αναµένει ο παραλήπτης µια εργάσιµη µέρα ή και περισσότερες. Με απλά λόγια, είτε θα στείλει κάποιος χρήµατα στο παιδί του στο εξωτερικό που είναι φοιτητής στη Γαλλία για παράδειγµα ή κάποιος επιχειρηµατίας από την Ελλάδα στην Κύπρο ή ανάποδα, η πληρωµή θα γίνεται αµέσως σε δέκα δεύτερα. Αυτό θα ισχύει και για µεταφορές χρηµάτων από ένα λογαριασµό µιας τράπεζας σε µια άλλη στην Κύπρο. Η συγκεκριµένη ευκολία θα είναι στη διάθεση και ιδιωτών και επιχειρήσεων. Το κόστος δε των άµεσων πληρωµών θα γίνεται µε το ελάχιστο δυνατό κόστος, όχι υψηλότερο σε κάθε περίπτωση των παραδοσιακών εµβασµάτων και µεταφορών SEPA (Single Euro Payments Area - Ενιαίου Χώρου Πληρωµών σε ευρώ) ή και δωρεάν µέχρι ενός ποσού µε βάση την πολιτική κάθε τραπεζικού ιδρύµατος.
Βάσει των όσων ψηφίστηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έως τις 9 Ιανουαρίου του 2025 άµεσες πληρωµές (SEPA Instant Credit Transfer -SCT Inst) θα πρέπει να λαµβάνουν όλες οι τράπεζες (και) στην Κύπρο, ενώ µέχρι τις 9 Σεπτεµβρίου του 2025 και να αποστέλλουν άµεσες πληρωµές. Αρκετές τράπεζες στο νησί προσφέρουν ήδη άµεσες πληρωµές, αποδεχόµενες αλλά και αποστέλλοντας instant payments.
Τα οφέλη των άµεσων πληρωµών
Οι άµεσες πληρωµές σύµφωνα µε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και την Κοµισιόν επιτρέπουν σε άτοµα και επιχειρήσεις να πληρώνουν και να λαµβάνουν πληρωµές πιο άνετα και πιο αποτελεσµατικά. Μεταξύ άλλων µε τις άµεσες πληρωµές, οι άνθρωποι πιο εύκολα θα µπορούν να πληρώνουν ένα λογαριασµό εστιατορίου µε φίλους και να λάβουν χρήµατα αµέσως. Οι επιχειρήσεις, ειδικά οι ΜµΕ, θα µπορούν µέσω των άµεσων πληρωµών να ελέγχουν περισσότερο τις ταµειακές ροές τους. Επιπλέον, µε τη χρήση άµεσων πληρωµών, οι έµποροι µειώνουν το λειτουργικό τους κόστος και µπορούν να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες (π.χ. προσφέροντας άµεσες επιστροφές χρηµάτων).
Οι ∆ηµόσιοι Οργανισµοί µπορούν να επωφεληθούν από τη βελτιωµένη διαχείριση ταµειακών ροών, όπως και οι επιχειρήσεις. Με τις άµεσες πληρωµές, οι ΜΚΟ και οι Φιλανθρωπικές Οργανώσεις µπορούν να κάνουν χρήση των συνεισφορών πιο γρήγορα.
Οι τράπεζες την ίδια ώρα αναφέρεται πως θα µπορούν να χρησιµοποιήσουν τις άµεσες πληρωµές ως εφαλτήριο για την ανάπτυξη καινοτόµων χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικής τους θέσης.
Στα οφέλη από τις άµεσες πληρωµές και η αποδέσµευση δισεκατοµµυρίων. Όπως αναφέρει η Κοµισιόν στις αρχές του 2022, µόνο το 11% όλων των µεταφορών πίστωσης σε ευρώ στην Ε.Ε. εκτελούνταν µέσα σε δευτερόλεπτα και κάθε µέρα σχεδόν 200 δισεκατοµµύρια ευρώ είναι κλειδωµένα σε διαµετακόµιση στο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα.
Απώτερος στόχος των αλλαγών στους ισχύοντες κανόνες για τον Ενιαίο Χώρο Πληρωµών σε Ευρώ (SEPA) που τίθενται σε ισχύ είναι «να διασφαλίσει ότι οι ιδιώτες πελάτες των τραπεζών και οι επιχειρήσεις, ιδίως οι µικροµεσαίες, δεν θα χρειάζεται να περιµένουν για να µπουν τα χρήµατά τους στο λογαριασµό τους» µε ταυτόχρονη ενίσχυση και της ασφάλειας των τραπεζικών πληρωµών.
Όπως δε ανέφερε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνοντας τις αλλαγές µόλις στις αρχές του 2024, οι άµεσες µεταφορές ποσών σε ευρώ θα εκτελούνται άµεσα (ανεξάρτητα από την ηµέρα ή την ώρα που δίνεται η εντολή) και τα χρήµατα θα πρέπει να φτάνουν στον λογαριασµό του παραλήπτη µέσα σε δέκα δευτερόλεπτα. Ο δε πληρωτής θα πρέπει επίσης να ενηµερώνεται στο ίδιο διάστηµα για το αν τα µεταφερόµενα χρηµατικά ποσά έχουν τεθεί στη διάθεση του δικαιούχου.
Στη δική της ενηµέρωση η ΚΤΚ αναφέρει όσον αφορά τα πλεονέκτηµα από τις άµεσες πληρωµές πως οι επιχειρήσεις, οι δηµόσιες διοικήσεις και οι Φορολογικές Αρχές δύνανται µέσω αυτών:
· να µεγιστοποιήσουν τη διαχείριση µετρητών και ρευστότητας,
· να µειώσουν τον χρόνο διακανονισµού συναλλαγών και διαχείρισης πληρωµών που δεν έχουν ολοκληρωθεί,
· να συλλέγουν σε πραγµατικό χρόνο οφειλόµενα ποσά,
· να πραγµατοποιούν πληρωµές για άµεση παράδοση αγαθών, ακόµα και εκτός του επίσηµου ωραρίου εργασίας,
· να καταβάλλουν µισθούς και συντάξεις, ειδικά για τις περιπτώσεις όπου εργοδοτείται προσωπικό για έκτακτη εργασία ή/και για υπηρεσίες ορισµένης διάρκειας, έτσι ώστε να καταβάλλονται οι µισθοί για την εργασία που επιτελέστηκε,
· να λαµβάνουν άµεσα αποζηµιώσεις και ειδικά όταν αυτές αφορούν σε επιστροφή ασφαλισµένων εξόδων σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Διαβάστε επίσης: Ανακοίνωσε τις αυξήσεις στις συντάξεις ο ΥΠΕΡ - Τα ποσά και οι δικαιούχοι