Του Αδάμου Αδάμου
Αρκετά ανοιχτά εργασιακά θέματα που συζητούνται από την περσινή χρονιά, όπως η αναθεώρηση της στρατηγικής απασχόλησης ξένου εργατικού δυναμικού αλλά και η εναρμόνιση της Κύπρου με την ευρωπαϊκή Οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς θα απασχολήσουν τη σημερινή συνεδρίαση του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος στο Υπουργείο Εργασίας.
Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση φέτος των κοινωνικών εταίρων, των εργοδοτικών οργανώσεων και των συντεχνιών, με τον Υπουργό Εργασίας, Γιάννη Παναγιώτου ο οποίος θα προεδρεύσει της συνεδρίασης του Σώματος.
Η σημερινή συνεδρίαση του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος (ΕΣΣ) έχει συγκεκριμένη ατζέντα από την οποία ξεχωρίζει η συζήτηση της νέας νομοθεσίας, βάσει της οποίας θα εκδίδονται στο μέλλον τα διατάγματα για τον κατώτατο μισθό. Οι προωθούμενες νομοθετικές αλλαγές για τον κατώτατο πηγάζουν από την ανάγκη υιοθέτησης της Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Οκτωβρίου 2022, για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία θα έπρεπε να έχει μεταφερθεί στο εσωτερικό δίκαιο από τις 15 Νοεμβρίου του 2024.
Στο πλαίσιο αυτό έχει ετοιμαστεί και έχει ήδη συζητηθεί σε τεχνική επιτροπή μεταξύ των κοινωνικών εταίρων ο περί της Επάρκειας Κατώτατων Μισθών Νόμος του 2025 που, όπως αναφέρθηκε, ξεχωρίζει μεταξύ των άλλων θεμάτων που περιλαμβάνονται στη σημερινή ατζέντα του ΕΣΣ.
Η οδηγία έχει διττό στόχο, καλώντας τα κράτη μέλη να θεσπίσουν πλαίσιο που να διασφαλίσει την επάρκεια των κατώτατων μισθών σε κάθε μέλος – χωρίς να επιβάλλει κοινό ευρωπαϊκό κατώτατο μισθό-, αλλά και να ενισχύσουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και συλλογικές συμβάσεις στην επικράτειας της Ένωση, καλώντας τα κράτη μέλη σε περίπτωση που το ποσοστό κάλυψης από συλλογικές συμβάσεις είναι μικρότερο του 80% να εκπονήσουν σχέδιο δράσης για προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων/συμβάσεων, καθώς όπως εκτιμά η ΕΕ οι συλλογικές συμβάσεις ενισχύουν σημαντικά την επάρκεια των κατώτατων μισθών.
Βλέπουν επέκταση συλλογικών συμβάσεων
Το σχετικό νομοσχέδιο που έχει ήδη συγκεντρώσει διαφωνίες και διαφορετικές αναγνώσεις μεταξύ εργοδοτικής και συνδικαλιστικής πλευράς αναμένεται μετά και τη σημερινή εξέτασή του να τεθεί για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο και αργότερα να κατατεθεί ενώπιον της Βουλής για ψήφιση.
Λόγω της ανάγκης εναρμόνισης οι συντεχνίες βλέπουν παράθυρο ευκαιρίας για επέκταση των συλλογικών συμβάσεων – το ποσοστό κάλυψης στη χώρα μας ανέρχεται στο 50%, περιλαμβανομένου του δημοσίου τομέα-, αλλά και για αλλαγές στον τρόπο καθορισμό του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, προκειμένου να εισαχθεί πρόνοιες για τιμαριθμοποίηση του ΕΚΜ του και για ωριαία απόδοση του. Από την άλλη οι εργοδότες φέρονται να διαφωνούν πως η Οδηγία αποτελεί το πλαίσιο για συζήτηση και ρύθμιση των συγκεκριμένων θεμάτων. Όσον δε αφορά την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων η εργοδοτική πλευρά επιμένει πως η αναφορά της οδηγίας σε κάλυψη 80% αφορά στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και δεν επιβάλλει την αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εργαζομένων στο συγκεκριμένο ποσοστό.
Νέος Εθνικός Κατώτατος του χρόνου
Η εναρμόνισή μας, πάντως, με τη σχετική οδηγία δεν αναμένεται να διαφοροποιήσει φέτος το επίπεδο του Εθνικού Κατώτατου Μισθού που σήμερα βρίσκεται στα 1.000 ευρώ ακαθάριστα μετά από εξάμηνη απασχόληση στον ίδιο εργοδότη, καθώς η επόμενη αναθεώρησή του προβλέπεται τον Ιανουαρίου του 2026. Εντούτοις φέτος και μάλιστα από 1η Ιανουαρίου του 2025 αναμένονται αλλαγές όσον αφορά τους κατώτατους μισθούς που καθορίζονται για συγκεκριμένα επαγγέλματα στη ξενοδοχειακή βιομηχανία οι οποίες εικάζεται πως θα τεθούν σε ισχύ με διάταγμα που θα εκδοθεί με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία.
Συζήτηση και για ξένους εργάτες
Ένα άλλο θέμα που συγκεντρώνει διαφορετικές απόψεις μεταξύ συντεχνιών και εργοδοτών και αναμένεται να συζητηθεί επίσης σήμερα είναι και η στρατηγική απασχόλησης ξένου εργατικού δυναμικού, για την οποία οι συντεχνίες ζητούν αναθεώρησή της με περισσότερη εμπλοκή τους στις διαδικασίες έγκρισης αδειών για προσωπικό από τρίτες χώρες, στη βάση συμφωνίας που επιτεύχθηκε τον περασμένο Απρίλιο. Από πλευράς τους οι εργοδοτικές οργανώσεις τονίζουν πως δεν θα πρέπει να επιστρέψουν οι καθυστερήσεις στην αδειοδότηση και με τη σειρά τους ζητούν αλλαγές στην υφιστάμενη στρατηγική ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ποσοστιαία αποκοπή στους μισθούς του ξένου εργατικού δυναμικού - από τρίτες χώρες - για σκοπούς στέγασης. Συγκεκριμένα η αποκοπή από 10% σήμερα να ανέλθει στο 25%, στη βάση της ίδιας περσινής συμφωνίας αλλά και των όσων καταγράφονται και στην πρόσφατη ανανέωση της συλλογικής σύμβασης στη ξενοδοχειακή βιομηχανία, στην οποία γίνεται συγκεκριμένη αναφορά για το θέμα.
Η στρατηγική απασχόλησης ξένου προσωπικού αναμένεται να συζητηθεί στο πλαίσιο του πρώτου θέματος που καταγράφεται στην ημερήσια διάταξη που απέστειλε το Υπουργείο Εργασίας για τη σημερινή συνεδρίαση του ΕΣΣ (στο πλαίσιο της εξέτασης των αναγκών στελέχωσής της αγοράς εργασίας). Ολόκληρη η ατζέντα της σημερινής συνεδρίασης του ΕΣΣ είναι η εξής:
- Αγορά Εργασίας: Ανασκόπηση 2024 και προοπτικές 2025 (διαμόρφωση συνθηκών πλήρους απασχόλησης και ανταπόκριση στις ανάγκες στελέχωσης).
- Προγραμματισμός εργασιών 2025.
- Ο περί της Σύμβασης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τα ιδιωτικά Γραφεία Εργασίας (Κυρωτικός) Νόμος (σχετική η Σύμβαση 181 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας).
- Ο περί της Επάρκειας Κατώτατων Μισθών Νόμος του 2025.
- Διάφορα.