Της Χάρις Βωβού
Ο τουρισμός της κρουαζιέρας αποτελεί ένα δυνατό εργαλείο της τουριστικής βιομηχανίας του τόπου μας. Ως νησιωτική χώρα, η Κύπρος παρέχει την εμπειρία του ταξιδιού εν πλω, συνδυάζοντας μια σειρά από επιλογές εναλλακτικού τουρισμού, από την ώρα της αποβίβασης μέχρι και της ξενάγησης στο νησί. Εκτός από τα λιμάνια της Πάφου και της Λεμεσού, διαδραματίζουν πλέον σημαντικό ρόλο τόσο το λιμάνι της Λάρνακας όσο και οι μαρίνες της Λεμεσού και της Αγίας Νάπας. Η μέση κατά κεφαλή δαπάνη των επιβατών είναι 700 - 800 δολάρια ημερησίως και ο μέσος όρος διάρκειας περιήγησής τους είναι 8 - 10 ώρες.
Σύμφωνα με πληροφόρηση από το υφυπουργείο Τουρισμού, φέτος το επιβατικό κοινό αναμένεται να ξεπεράσει τις 300.000, καθώς ο τουρισμός κρουαζιέρας αποτελεί προϊόν προτεραιότητας στην Εθνική Στρατηγική Τουρισμού 2030 και παρουσιάζει εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης και θετικά μηνύματα ως προς τον προγραμματισμό των εταιρειών για το 2023. Μάλιστα, όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία των αφίξεων επιβατών κρουαζιέρας στα λιμάνια της Λεμεσού, της Λάρνακας, της Πάφου και της μαρίνας της Αγίας Νάπας, τα έτη 2019 – 2022 καταγράφεται αυξητική τάση. Συγκεκριμένα, το 2019 ο συνολικός αριθμός των διακομιστικών αφίξεων και επιβιβάσεων από όλα τα λιμάνια της Κύπρου ανήλθε στους 131.543 επιβάτες, ενώ το 2022 έκλεισε με 343.000 επιβάτες.
Σύνδεση με Αλεξάνδρεια
Οι στάσεις των κρουαζιερόπλοιων από εταιρείες όπως είναι οι MSC, Royal Caribbean International, Celestyal και Crown Iris περιλαμβάνουν κυρίως την Ηπειρωτική Ελλάδα (Πειραιά), τα ελληνικά νησιά (Ρόδος, Κρήτη, Μύκονος, Σαντορίνη), το Ισραήλ (Χάιφα, Ashdod) και την Τουρκία (Ephesus, Bodrum, Antalya, Marmaris). «Προσβλέπουμε στην επανένταξη των λιμανιών της Αιγύπτου, κυρίως προς και από την Αλεξάνδρεια, το 2024 - 25», μας ενημερώνει το υφυπουργείο, προσθέτοντας ότι διατηρεί μακροχρόνιες επιχειρηματικές σχέσεις με τα στελέχη των εταιρειών κρουαζιερόπλοιων για τουλάχιστον δύο δεκαετίες.
«Εταιρείες όπως οι MSC Holland America, Oceania, Royal Caribbean International, TUI/Marella, Manos Cruises, Celestyal, Viking, Norwegian, Regent, Costa, Silversea, Saga, Azamara, AIDA, Fred Olsen και πολλά άλλα γνωστά ονόματα συμπεριλαμβάνουν την Κύπρο στα προγράμματά τους, αναβαθμίζουν τον στόλο και τον προγραμματισμό τους για την Ανατολική Μεσόγειο, προσδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στην αύξηση της δυναμικότητας και συχνότητας των επισκέψεων και επιβιβάσεων με ολοήμερη διαμονή από και προς τα λιμάνια της Κύπρου. Νέες εταιρείες κρουαζιέρας από το 2019 και μετά αποτελούν οι εταιρείες Le Ponant, Oceania (Nautica, Sirena, Riviera), Seacloud, Seadream, Ambassador Cruiselines, World Navigator, Virgin Cruises. Εταιρείες όπως η Royal Caribbean International, MSC, Crown Iris και Celestyal συμπεριέλαβαν την Κύπρο στα προγράμματά τους».
Ευνοϊκές συγκυρίες
Η δυναμική που αναπτύσσει ο τομέας της κρουαζιέρας θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχιστεί και για μια σειρά από λόγους, με τη χώρα μας να εδραιώνεται ως αφετηρία ή σημαντικός σταθμός για τα κρουαζιερόπλοια. Όπως μας εξήγησαν αρμόδιες πηγές, αυτό οφείλεται σε μια σειρά από λόγους, μεταξύ των οποίων ότι η Κύπρος ήταν από τις πρώτες χώρες που άνοιξαν τα λιμάνια της μετά την πανδημία, αλλά και με την ομαλή κατάσταση σε σχέση με το παρελθόν που επικρατεί στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που έχει ως αποτέλεσμα οι κρουαζιέρες γενικότερα να ενισχύονται. Αυτό οφείλεται και σε διάφορους περιορισμούς που τέθηκαν από άλλους δημοφιλείς σταθμούς και λιμάνια, όπως η Βενετία, η Βαρκελώνη και η Σαντορίνη.
Όπως προστίθεται, μπορεί να ήταν και κάποιες συγκυρίες που έδωσαν το έναυσμα και ευνόησαν την κρουαζιέρα γενικότερα, ιδιαίτερα τη Λεμεσό, η οποία εξελίσσεται σε κύριο σταθμό «επίσκεψης» πολλών κρουαζιερόπλοιων, ωστόσο τα οφέλη είναι πολλαπλά. Ιδιαίτερα για τον τομέα της φιλοξενίας, καθώς, αν και ημερήσιοι επισκέπτες, εντούτοις οι χιλιάδες ξένοι που αποφασίζουν να κατέβουν για λίγες ώρες από τα κρουαζιερόπλοια δεν παύουν να είναι τουρίστες και δεν παύουν να αφήνουν εισόδημα και συνάλλαγμα. Ιδιαίτερα οι Αμερικανοί, όπως αναφέρουν ξεναγοί, που δραστηριοποιούνται στον χώρο, κάποιοι εκ των οποίων είναι «κλειστοί» για ξεναγήσεις επισκεπτών μέχρι και τον Νοέμβριο.
Ειδικά ενδιαφέροντα
Οι εταιρείες κρουαζιέρας διαθέτουν για κάθε σταθμό εκδρομή προς πώληση και το ίδιο κάνουν και όταν φτάνουν στη Λεμεσό, με πολλούς από τους ταξιδιώτες να κατεβαίνουν, να μεταφέρονται με μισθωμένα πούλμαν σε κοντινούς και όχι μόνο προορισμούς για ξενάγηση. «Υπάρχουν εκδρομές που περιλαμβάνουν τα Λεύκαρα και τον Άγιο Λάζαρο της Λάρνακας, την παλιά Λευκωσία, την Πέτρα του Ρωμιού, το Κούριον, το Κολόσσι, τη Χοιροκοιτία, την Πάφο και άλλα μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και χώρους εστίασης ή και οινοποιεία. Κάποιοι επισκέπτες προτιμούν απλώς βόλτα στη Λεμεσό, αφήνοντας όμως και πάλι εισόδημα, βοηθώντας έτσι την οικονομία. Η αύξηση, μάλιστα, των συγκεκριμένων επισκεπτών είχε τέτοια δυναμική που το υφυπουργείο Τουρισμού ενέπλεξε τη στατιστική υπηρεσία και στη συλλογή στοιχείων όσον αφορά τα έσοδα από τους ημερήσιους επισκέπτες, μέσω ερωτηματολογίων στα λιμάνια και με βάση τη μέθοδο που υπολογίζονται τα συνολικά έσοδα από τον τουρισμό».
Μάλιστα, αναφέρεται ότι, όσοι ζουν στη Λεμεσό ή τη διέρχονται είναι πολύ πιθανόν να βλέπουν πλέον συχνότερα μεγάλα κρουαζιερόπλοια, κάποια πραγματικά μεγαθήρια, καθώς μεταφέρουν χιλιάδες επιβάτες, να πιάνουν λιμάνι σε σχέση με το παρελθόν. «Η DP World Limassol, η εταιρεία διαχείρισης του επιβατικού τερματικού υποδέχθηκε την περσινή χρονιά 165 κρουαζιερόπλοια και 200.000 περίπου ημερήσιους επισκέπτες από τα εν λόγω κρουαζιερόπλοια. Η εταιρεία, που έχει στόχο να καταστήσει το λιμάνι Λεμεσού κορυφαίο λιμένα κρουαζιέρας στην Ανατολική Μεσόγειο, αναφέρει ότι σε ετήσια βάση οι αριθμοί επιβατών κατέγραψαν το 2022 αύξηση 338% και των κρουαζιερόπλοιων. Πέραν αυτού, το λιμάνι πλέον είναι και λιμάνι αφετηρίας για μεγάλες κρουαζιέρες διεθνούς φήμης εταιρειών που έχουν δημιουργήσει και γραφεία στην Κύπρο, όπως η Royal Caribbean».
Ρεκόρ αφίξεων
Συγκεκριμένα, πηγές από τη διαχειρίστρια εταιρεία του λιμανιού Λεμεσού DP World Limassol, αναφέρουν πως σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το λιμάνι της Λεμεσού θα υποδεχθεί φέτος περισσότερα από 200 κρουαζιερόπλοια και 300.000 περίπου επιβάτες. Προσθέτουν μάλιστα πως οι μήνες Οκτώβριος και Νοέμβριος θα καταγράψουν τον μεγαλύτερο αριθμό αφίξεων, με 34 και 46 κρουαζιέρες αντίστοιχα. Σημειώνεται, επίσης, πως σε κάποιες περιπτώσεις το λιμάνι αναμένεται να υποδεχθεί 2 - 3 κρουαζιέρες την ίδια μέρα. Όσον αφορά τις χώρες προέλευσης των επιβατών, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές αναμένονται επισκέπτες κυρίως από τη Γερμανία, το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, τις σκανδιναβικές χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο. Συχνοί πλέον επισκέπτες και από την Ισπανία, την Κίνα, την Κορέα, Ιαπωνία και άλλες χώρες, με τις οποίες η Κύπρος δεν διατηρεί απευθείας αεροπορική σύνδεση, με αποτέλεσμα να δίνεται έτσι μια ευκαιρία για γνωριμία με την Κύπρο αλλά και προβολή της χώρας μας στο εξωτερικό.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι 300.000 επισκέψεις που αναμένει η DP World Limassol είναι ο μεγαλύτερος αριθμός ημερήσιων επισκεπτών από το 1980, με την καλύτερη επίδοση έως τώρα να πηγαίνει πίσω στο 2010 με 271.000 επιβάτες. Σύμφωνα με στοιχεία του υφυπουργείου Τουρισμού, το 2019, την τελευταία κανονική χρονιά για τον τουρισμό, οι ημερήσιοι επισκέπτες από τα λιμάνια είχαν ανέλθει σε 112.268. Την ίδια ώρα, οι εκτιμήσεις της εταιρείας και για το 2024 είναι εξίσου καλές, καθώς έχει ήδη δεχθεί μεγάλο αριθμό κρατήσεων. Κάποιες, πληροφορίες, πάντως, λένε πως και οι φετινές εκτιμήσεις δεν αποκλείεται τελικά να ξεπεραστούν και οι 300.000 επιβάτες που αναμένονται να είναι τελικά περισσότεροι.
Συνεχής αναβάθμιση
Το υφυπουργείο Τουρισμού σημειώνει ότι έχει θέσει ως στόχους την περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού κρουαζιέρας στην Κύπρο, την αύξηση της συμπερίληψης της Κύπρου στα προγράμματα εταιρειών κρουαζιέρας στην Κύπρο, τη βελτίωση της εικόνας της Κύπρου προς τους τουρίστες κρουαζιέρας, την ενθάρρυνση της αύξησης του αριθμού επιβατών που αποβιβάζονται από τα κρουαζιερόπλοια που έχουν ως σταθμό και την Κύπρο και την αύξηση του χειμερινού τουρισμού (Νοέμβριος - Απρίλιος). «To προϊόν και οι υπηρεσίες των λιμανιών αναβαθμίζονται συνεχώς. Μερικά παραδείγματα αποτελούν η δημιουργία του γραφείου εξυπηρέτησης επιβατών στο λιμάνι της Λεμεσού και το branding της αίθουσας επιβατών στο λιμάνι της Λάρνακας και της Λεμεσού».
Επίσης, υλοποιούνται κοινές διαφημιστικές εκστρατείες στο εξωτερικό με εταιρείες κρουαζιερόπλοιων, όπως είναι οι Royal Caribbean, Celestyal και MSC, ενώ ο δήμος Λεμεσού ασχολείται με τη διακόσμηση της πόλης και την κυπριακή φιλοξενία των επιβατών στο λιμάνι, υπό τη μορφή παραδοσιακής μουσικής ή χορού και κυπριακού προγεύματος. Επιπλέον, βρίσκεται εν ενεργεία το Σχέδιο De Mininis για φιλοξενία κρουαζιερόπλοιων στην Κύπρο, με τη διάθεση λεωφορείων από και προς τα κέντρα των πόλεων.
Με στόχο την αύξηση προσέλκυσης κρουαζιερόπλοιων στην Κύπρο, προγραμματίζεται συνέδριο για ενημέρωση και εκπαίδευση των Κύπριων πρακτόρων και ξεναγών, οι οποίοι εξειδικεύονται στον τομέα ή επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν σε αυτόν. Η ανάδειξη της πολυμορφικότητας και των εμπειριών για τους επιβάτες της κρουαζιέρας, θα πραγματοποιηθεί και μέσω των εξειδικευμένων τουριστικών χαρτών και των 32 ειδικά διαμορφωμένων customized διαδρομών.
Σημειώνεται ότι, πραγματοποιούνται συχνές επαφές με αρμόδιους φορείς της Κύπρου, όπως είναι η Αρχή Λιμένων και οι διαχειριστές λιμανιών και μαρίνων, για την αλληλοενημέρωση γύρω από τις νεότερες εξελίξεις, τις ανάγκες ή τους προβληματισμούς, μέσα από την παρακολούθηση των ετήσιων στατιστικών στοιχείων και των διεθνών τάσεων για προτεινόμενες λύσεις και ενέργειες. Η επικοινωνία με τους συνεργάτες στο εσωτερικό και στο εξωτερικό διατηρείται με την αποστολή εξειδικευμένου, ενημερωτικού e-newsletter, καταλήγει το υφυπουργείο Τουρισμού.
Διαβάστε επίσης: Ποια εργασιακά θέματα «πάνε καλοκαιρινές διακοπές» με τη Βουλή