Της Χάρις Βωβού
Ο ναός του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα είναι διαχρονικά το πιο επισκέψιμο θρησκευτικό μνημείο στην Κύπρο.
Κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές επισκέπτονται την Εκκλησία, με το ποσοστό επισκεψιμότητας να ανέρχεται στο 25%, σύμφωνα με την πρωτογενή έρευνα αποτύπωσης στοιχείων που αφορούν στην τουριστική κίνηση και το προφίλ των τουριστών του θρησκευτικού τουρισμού στην Κύπρο, την οποία διενήργησε πέρυσι το καλοκαίρι ο Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου (ΣΤΕΚ).
Σύμφωνα λοιπόν με το Παρατηρητήριο Θρησκευτικού Τουρισμού, το οποίο αναπτύσσει ο ΣΤΕΚ, ποσοστό της τάξεως του 2%, δήλωσε ότι επισκέφτηκε την Κύπρο κατά κύριο λόγο για θρησκευτικό τουρισμό, ενώ ποσοστό της τάξεως του 41% των τουριστών, δήλωσαν ότι παρόλο που επισκέφθηκαν για αναψυχή η εργασία την Κύπρο, έχουν σκοπό να επισκεφτούν κάποιο θρησκευτικό μνημείο κατά την παραμονή τους στη χώρα.
Μοναδικό προσκύνημα
Το Economy Today επικοινώνησε με την Εκπαιδευτικό και Θεολόγο δρα Δέσποινα Ιωάννου - Βασιλείου για να μας εξηγήσει τι είναι αυτό που κάνει τον ναό του Αγίου Λαζάρου τόσο ξεχωριστό και τον κατατάσσει στην πρώτη θέση των πιο επισκέψιμων θρησκευτικών μνημείων στην Κύπρο.
Όπως εξηγεί η δρ Ιωάννου - Βασιλείου, «είναι ξεχωριστό γιατί ο Άγιος Λάζαρος ήταν ο φίλος του Χριστού, που ήρθε στην Κύπρο και διέδωσε, όπως και οι άλλοι Απόστολοι, τον Χριστιανισμό. Με αφορμή τον Λάζαρο ήρθαν στην Κύπρο ο Απόστολος Παύλος, ο Απόστολος Βαρνάβας και ο Ευαγγελιστής Μάρκος, για να τον συναντήσουν και να τον χειροτονήσουν πρώτο Επίσκοπο Κιτίου».
Μέσα στον ναό, κάτω από το ιερό βήμα, βρίσκεται ο ιερός τάφος του Αγίου Λαζάρου, ο οποίος θάφτηκε σε μαρμάρινη λάρνακα, από την οποία πήρε το όνομά της η πόλη Λάρνακα, η οποία προηγουμένως ονομαζόταν Κίτιο.
Μάλιστα την ημέρα του εορτασμού του Αγίου ή το απόγευμα της παραμονής, σε κάποιες Εκκλησίες λέγεται το παραδοσιακό κυπριακό τραγούδι της Ανάστασης του Λαζάρου.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη δρα Ιωάννου - Βασιλείου, τυλίγουν μ’ ένα άσπρο σεντόνι ένα παιδάκι, το οποίο ξαπλώνει κάτω και οι πιστοί τραγουδούν το «Τραγούδι του Λαζάρου». Πολλές φορές χρησιμοποιούν κορίτσια που προϋπαντούν τον Χριστό και λένε «Αν ήσουν εδώ Κύριε, ο Λάζαρος ο φίλος ποτέ δεν θα απέθνησκε το βέβαιο εκείνος».
Ο Χριστός, που τον αναπαριστά ένα παιδί, φωνάζει «Λάζαρε, δεύρο έξω» και το παιδάκι σηκώνεται. Τα υπόλοιπα παιδιά που ακολουθούν τον Χριστό ξετυλίγουν τον Λάζαρο. Επίσης, τα παιδάκια που ακολουθούν τον Χριστό κρατούν στα χέρια τους λουλούδια που συμβολίζουν τον Λάζαρο, όπως Λαζάρους και σίμιλλα (κίτρινες μαργαρίτες).
Το τραγούδι του Λαζάρου
Το «Τραγούδι του Λαζάρου» έχει χαρμόσυνο μήνυμα, τον ερχομό της άνοιξης που έφερε το μήνυμα της Ανάστασης του Λαζάρου και, όπως αναφέρει και το απολυτίκιό του, προαναγγέλλει την κοινή Ανάσταση.
Παραθέτουμε τους στίχους του κυπριακού «Τραγουδιού του Λαζάρου», το οποίο συναντάμε με διάφορες παραλλαγές:
Έαρ ημίν επέφανεν, τοις πάσι το μηνύον
την του Λαζάρου έγερσιν, ξένον, φρικτόν σημείον.
Άνθη και ρόδα εύοσμα, κατάνυξις ψυχής τε,
και λέγω σας, ακροαταί, εις την χαράν να είσθε.
Ακούσατε την έγερσιν του τεταρταίου φίλου
και την χαράν, ην έλαβον αι αδελφαί εκείνου,
δια να καταλάβετε τι είναι θεία Αγάπη
και πώς ψυχή λυτρώννεται από πικρόν τον Άδην,
ως και αυτός ο Λάζαρος, όστις είχεν αγάπην
με τον Δεσπότην τον Χριστόν, πολλήν, καθαρωτάτην.
Αρχίζω την διήγησιν κι όλοι ακροασθείτε
με πόθον και με προσοχήν,για να ωφεληθήτε.
Ο Λάζαρος κατήγετο από την Βηθανίαν
και τον Χριστόν εδέχετο με περισσήν φιλίαν.
Είχεν και δύο αδελφάς, την Μάρθαν και Μαρίαν,
είχον αγάπην περισσήν και καθαράν καρδίαν.
Αυτός λοιπόν ησθένησεν ασθένειαν μεγάλην
και πυρετός τον έβαλεν, κι είχεν μεγάλην ζάλην.
Μα ο Χριστός ευρίσκετο εις μίαν άλλην πόλιν
με όχλον πολυάριθμον ομού και αποστόλοι.
Τοις μαθηταίς του έλεγεν με την βραχυλογίαν,
«σηκούτε να υπάγωμεν πάλιν στην Βηθανίαν,
ο Λάζαρος κεκοίμηται και θέλω να κινήσω,
δια να πάγω προς αυτόν και να τον εξυπνήσω.»
Οι μαθηταίς δεν εννοούν το τί ’θελεν να είπη,
ο Λάζαρος απέθανεν, κι είναι μεγάλη λύπη,
ημέρες είναι τέσσερεις, που είναι πεθαμμένος
και εις τον τάφον βρίσκεται κ’ είναι λαζαρωμένος.
Τότε λοιπὸν ξεκίνησαν να παν στην Βηθανίαν
οι αποστόλοι κι ο Χριστός και όλ’ η συνοδεία.
Η Μάρθα τους προϋπαντά με θρήνους και με γόους
και προσκυνούσα τον Χριστόν, λέγει αυτούς τους λόγους:
«Άν ήσο ώδε, Κύριε, o Λάζαρος, ο φίλος
ποτέ δεν θα απέθνησκεν το βέβαιον εκείνος.»
Κι ο Ιησούς μας ο Χριστός τότε συνεκινήθην:
«Μάρθα, Μαρία, μην κλαίτε, μόνον έχετε πίστιν
ο γαρ πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσει.»
Λεγ’ η Μαρία, «Κύριε, ξεύρω, όσ’ αν αιτήσης,
Σου τα χαρίζει ο Θεός, αν θέλης και ορίσης».
Της λέγει «που τεθήκατε τον Λάζαρον τον φίλον,
υπάγετε ουν έμπροσθεν και δείξατέ μοι εκείνον».
Και παρευθύς επρόσταξεν τούτον να ποιήσουν,
τον λίθον εκ του μνήματος να τον αποκυλίσουν.
Επάνωθεν του μνήματος εστάθην και δακρύζει.
Κι ως άνθρωπος εδάκρυσεν με ευσπλαχνίαν,
να δείξει την συμπάθειαν και την επιεικείαν,
και ως Θεός εφώναξεν μίαν φωνήν μεγάλην,
«Λάζαρε, δεύρο έξελθε», κι ηκούσθην εις τον Άδην.
Ο Άδης αναστέναξεν, έτρεμεν, εφοβείτον,
ως ήκουσεν του Ιησού την θεϊκήν φωνήν του
τον Λάζαρον απέλυσεν ευθύς και τον αφίνει
και τον βιάζει μάλιστα μήπως εκεί απομείνη.
Εξήλθεν ουν ο Λάζαρος έξω λαζαρωμένος,
κίτρινος, μαύρος και χλωμός και τεταπεινωμένος.
Επρόσταξεν κι ελύσαν του τας χείρας και τας πόδας,
και πήγεν εις τον oίκον του μονάχος κατά μόνας
Φόβος πολύς κατέλαβεν τότε τους Ιουδαίους
αρχιερείς και ιερείς κι αυτούς τους Φαρισαίους.
Τον Λάζαρον και τον Χριστόν ζητούσιν να φονεύσουν
από το πρόσωπον της γης να τους εξολοθρεύσουν.
Και φοβηθείς ο Λάζαρος σε πλοίον επιβαίνει
στης Λάρνακας τες αλυκές την αύριον ξεβαίνει.
Τριάντα χρόνους έζησεν στην αρχιεροσύνην
κι εποίμανεν το ποίμνιον με ταπεινοφροσύνην.
Και την λαμπράν Ανάστασην όλοι ν’ αξιωθώμεν
τον παντοδύναμον Θεόν να Τον δοξολογώμεν.
Κι εμείς καλώς σας ηύραμεν και να πολυχρονάτε
τυριά πολλά να κάμνετε κι εμάς να μας διάτε.
Χρόνους πολλούς να ζήσετε κι εσείς και τα παιδιά σας.
Η Παναγία κι ο Χριστός κι ο Άγιος ο Λάζαρος
να ’ναι βοήθειά σας.
Διαβάστε επίσης: Τα δέκα πιο επισκέψιμα θρησκευτικά μνημεία στην Κύπρο