Οι κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης κάνουν μια αποφασιστικά χαλαρή στροφή για να βοηθήσουν τις οικονομίες που προετοιμάζονται για τη δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Οι πρόσφατες αποφάσεις των φορέων χάραξης πολιτικής για μείωση των επιτοκίων δεν άφησαν πολλές αμφιβολίες όσον αφορά την προοπτική πιθανής μελλοντικής χαλάρωσης για την άμβλυνση των επιπτώσεων των αγνώστων που κυμαίνονται από τις εμπορικές εντάσεις έως τη γεωπολιτικά υποκινούμενη νομισματική αστάθεια.
Η πιο δραστική κίνηση ήταν η αιφνιδιαστική μείωση της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας κατά μισή μονάδα στο 0,5%, για να φτάσει σε ένα επίπεδο που είχε παρατηρηθεί για τελευταία φορά τον Σεπτέμβριο του 2022, όταν οι αξιωματούχοι έθεσαν τέλος σε σχεδόν οκτώ χρόνια υπερβολικά χαλαρής νομισματικής πολιτικής.
Η μείωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά ένα τέταρτο της μονάδας – που έφερε το επιτόκιό της σε χαμηλό 1,5 έτους – συνοδεύτηκε από την παρατήρηση της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ ότι «η κατεύθυνση της πορείας μας αυτή τη στιγμή είναι πολύ σαφής».
Ακολουθώντας το παράδειγμα των δύο κεντρικών τραπεζών, οι Δανοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Κοπεγχάγη μείωσαν επίσης το κόστος δανεισμού.
Με τον πρόσφατο γύρο χαλάρωσης να σηματοδοτεί την τελευταία προγραμματισμένη ευκαιρία για τους αξιωματούχους να προχωρήσουν σε τέτοιες κινήσεις πριν αναλάβει ο Τραμπ τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, οι ανησυχίες για την ανάπτυξη ή τον υπερβολικά χαμηλό πληθωρισμό αποκτούν σταθερό προβάδισμα έναντι των ανησυχιών για τις παρατεταμένες πιέσεις στις τιμές.
«Προς το παρόν, υπάρχει μόνο ένας δρόμος για τα ευρωπαϊκά επιτόκια – προς τα κάτω», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz, Λούντοβιτς Σουμπράν. «Το πραγματικό ερώτημα είναι πόσο μακριά θα φτάσει αυτό. Για την ΕΚΤ νομίζω ότι υπάρχει ο κίνδυνος να αναγκαστεί να μειώσει τα επιτόκια ταχύτερα και περισσότερο από ό,τι αναμενόταν μέχρι πρότινος».
Η ανησυχία για την αλλαγή καθεστώτος στον Λευκό Οίκο είναι εμφανής και αλλού. Η κεντρική τράπεζα του Καναδά, γνωρίζοντας τον κίνδυνο υψηλότερων εμπορικών δασμών από τον νότιο γείτονά της, μείωσε τα επιτόκιά της κατά μισή μονάδα μία ημέρα πριν από την ΕΚΤ.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Βραζιλίας, έχοντας αντιμετωπίσει πρόσφατα τις διακυμάνσεις του νομίσματος εν μέσω δημοσιονομικής αναταραχής και την απειλή του Τραμπ προς τα μέλη των BRICS να μην αμφισβητήσουν την κυριαρχία του δολαρίου, αύξησαν το δικό τους επιτόκιο κατά 100 μονάδες βάσης.
Οι ανησυχίες για το νόμισμα ήταν κυρίως αυτές που προκάλεσαν την κίνηση της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας. Μια νέα εποχή κερδοσκοπίας στο ελβετικό φράγκο, που εδώ και καιρό θεωρείται από τους επενδυτές ως καταφύγιο σε περιόδους γεωπολιτικής πίεσης, κρατά τους αξιωματούχους σε εγρήγορση για να αποτρέψουν τέτοιου είδους κινήσεις.
Ο αντιπρόεδρος Αντουάν Μαρτέν δήλωσε ότι «οι εξελίξεις στο εξωτερικό αποτελούν τον κύριο κίνδυνο» για την οικονομία της Ελβετίας. Ο επικεφαλής της SNB, Μάρτιν Σλέγκελ, προειδοποίησε τους επενδυτές ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μειώσουν τα επιτόκια περαιτέρω αν χρειαστεί, ενώ θα μπορούσαν να παρέμβουν στις αγορές συναλλάγματος.
Η ΕΚΤ, εν τω μεταξύ, άλλαξε την προσέγγισή της για να δείξει ότι δεν θέλει πλέον να περιορίσει την οικονομία, αποκαλύπτοντας επίσης αναθεωρήσεις όσον αφορά τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη του 2024-2026.
Οι αξιωματούχοι βλέπουν πλέον την οικονομία της ευρωζώνης να αναπτύσσεται μόλις κατά 1,1% το 2025, από 1,3%, με τη Λαγκάρντ να προσθέτει ότι οι κίνδυνοι για τις προοπτικές είναι «προς τα κάτω».
«Οι δασμοί θα αποδειχθούν τελικά αποπληθωριστικό σοκ» για την ευρωζώνη, αναφέρουν σε έκθεσή τους οι οικονομολόγοι Nικ Κούνις, Γιαν-Πολ φαν ντε Κέρκε και Μπιλ Ντιβάινι της ABN Amro. «Αυτό θα πρέπει να οδηγήσει σε υποεκπλήρωση του πληθωριστικού στόχου μεσοπρόθεσμα, γεγονός που θα απαιτήσει μια διευκολυντική στάση νομισματικής πολιτικής».
Με το επιτόκιο καταθέσεων να βρίσκεται σήμερα στο 3% μετά από τρεις μειώσεις μέχρι στιγμής, οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι η χαλάρωση θα προχωρήσει πολύ βαθύτερα σε εύθετο χρόνο, καταλήγοντας στο 1,75% περίπου το β’ εξάμηνο του 2025. Ακόμη και αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό, σύμφωνα με τον διαχειριστή χαρτοφυλακίου της Pimco Κόνσταντιν Βάιτ.
«Πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη θα συνεχίσει να αποδεικνύεται ασθενέστερη από ό,τι αναμένει η ΕΚΤ ενώ υπάρχει η δυνατότητα για τις αγορές να τιμολογήσουν χαμηλότερα τα τελικά επιτόκια», ανέφερε σε έκθεσή του.
Παρ’ όλες τις ανησυχίες για το 2025, οι αξιωματούχοι μπορούν ακόμη να ενθαρυνθούν ότι τουλάχιστον το νέο έτος πολλά θα ξεκαθαριστούν όσον αφορά το μέλλον. Ο Τραμπ θα αναλάβει τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου.
«Πολλά θα αποσαφηνιστούν, ελπίζουμε, τους επόμενους μήνες», δήλωσε η Λαγκάρντ στους δημοσιογράφους.
Σύμφωνα με την Μαέβα Κάζιν του Bloomberg Economics, «εξακολουθούμε να αναμένουμε ότι θα χρειαστεί περαιτέρω χαλάρωση, καθώς άλλες κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να μειώνουν τα επιτόκια. Αναμένουμε ότι η SNB θα προβεί σε νέα μείωση τον Μάρτιο, οδηγώντας το επιτόκιο στο 0,25%».
Ομοίως, ο Σλέγκελ δήλωσε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα εξετάσουν τι θα κάνει η κυβέρνηση Τραμπ το επόμενο έτος, ελπίζοντας ότι δε θα κατηγορήσει τη χώρα ως χειραγωγό του νομίσματος, όπως συνέβη κατά την τελευταία θητεία του το 2020.
«Οι ΗΠΑ είναι ένας σημαντικός εμπορικός εταίρος για την Ελβετία», δήλωσε. «Η Ελβετία ως μικρή, ανοιχτή οικονομία χρειάζεται ανοιχτές αγορές, χρειάζεται ελεύθερες αγορές».
Για τον Σουμπράν της Allianz η έλευση του Τραμπ απλώς θα εντείνει τα προβλήματα που ήδη αντιμετωπίζει η Γηραιά Ήπειρος.
«Οι ευρωπαϊκές οικονομίες αντιμετωπίζουν πολλές εσωτερικές προκλήσεις και αυτό επιδεινώνεται από τους πιθανούς εμπορικούς δασμούς του Τραμπ», δήλωσε χαρακτηριστικά.
- Διαβάστε επίσης: Οι μύθοι για το ψηφιακό ευρώ και η πραγματικότητα
Πηγή: newmoney.gr