Καθώς η ζήτηση των καταναλωτών για φρέσκα φρούτα και λαχανικά (Φ&Λ) αυξάνεται, το ίδιο ισχύει και για τον κίνδυνο τροφικής δηλητηρίασης. Μέχρι σήμερα, οι επιθεωρήσεις ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων στα Φ&Λ πραγματοποιούνται στο σημείο παραγωγής ή στη μονάδα επεξεργασίας τροφίμων.
Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για επιθεωρήσεις τυχαίων παρτίδων για τις οποίες χρησιμοποιούν εργαστηριακές τεχνικές, που ενδέχεται να απαιτούν έως και δύο ή περισσότερες ημέρες μέχρι την αποστολή των αποτελεσμάτων. Ο χρόνος και το κόστος ανά ανάλυση οδηγεί σε μειωμένους ελέγχους και συνεπώς σε αυξημένους κινδύνους.
Όπως μας τόνισε ο συντονιστής του έργου και CEO της Κυπριακής εταιρείας CyRIC, Δρ Παναγιώτης Φιλήμης, το έργο GRACED (χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ) βασίζεται στην ανάγκη για συχνότερους, αποτελεσματικότερους και γρήγορους ελέγχους ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων. Λαμβάνει υπ’όψιν τους περιορισμούς των τρεχουσών τεχνικών και προτείνει μια νέα λύση για την ανάλυση των τροφίμων σε όλα τα στάδια των αλυσίδων αξίας της βιομηχανίας Φ&Λ.
Στο παρόν στάδιο, έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση δοκιμών. Ο σκοπός αυτής της φάσης ήταν να επαληθεύσει ότι όλα τα κομμάτια του GRACED λειτουργούν άψογα σε συνδυασμό μεταξύ τους και να διορθωθούν διάφορα ζητήματα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη συνολική λειτουργικότητα του συστήματος. Μέχρι τώρα:
- Το πρώτο πρωτότυπο της συσκευής GRACED έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί σε δύο εκδόσεις: έκδοση φορητής συσκευής, που θα χρησιμοποιηθεί για ελέγχους σε διάφορα σημεία της αλυσίδας Φ&Λ (από το αγρόκτημα μέχρι τον καταναλωτή) και έκδοση Internet-of-things (IoT) που θα χρησιμοποιηθεί ως μια πλήρως αυτόνομη συσκευή ανίχνευσης για την ανάλυση της ποιότητας του νερού άρδευσης.
- Παραδόθηκε επίσης η πρώτη έκδοση των νέων πλασμο-φωτονικών αισθητήρων GRACED. Ο αισθητήρας είναι η καρδιά του GRACED. Μπορεί να ανιχνεύσει έως και επτά μολυσματικούς παράγοντες που ενδιαφέρουν τη βιομηχανία τροφίμων, εστιάζοντας ιδίως στις ανάγκες του κλάδου των οπωροκηπευτικών. Οι πρώτες δοκιμές διεξήχθησαν με βιο-αισθητήρια στοιχεία για την ανίχνευση της δεοξυνιβαλενόλης και της ιμιδακλοπρίδης.
- Η πρώτη λειτουργική έκδοση του έξυπνου συστήματος υποστήριξης αποφάσεων του GRACED (sDSS) παραδόθηκε και χρησιμοποιήθηκε στις πρώτες δοκιμές. Επιτρέπει τη συλλογή μετρήσεων από τη συσκευή GRACED και άλλους αισθητήρες στο χωράφι, τον συνδυασμό, καθώς και την ανάλυσή τους για την υποστήριξη των αγροτών στην καθημερινή τους εργασία και την έγκαιρη παρέμβαση σε περίπτωση προβλημάτων.
Χρησιμοποιώντας τα σχόλια από τις πρώτες δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν στο Βέλγιο, η ομάδα του GRACED προετοιμάζει αυτήν τη στιγμή την αναβαθμισμένη έκδοση όλων των στοιχείων του συστήματος, με στόχο τη δοκιμή ενός αναβαθμισμένου πρωτοτύπου τον Μάρτιο του 2023. Μετά και από αυτή τη δοκιμή θα παραχθούν οι τελικές εκδόσεις των συσκευών και αισθητήρων GRACED. Η τελική έκδοση του συστήματος θα δοκιμαστεί και σε διαφορετικά συστήματα παραγωγής και διανομής Φ&Λ στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ουγγαρία.
Το GRACED αναπτύσσεται από μια διεπιστημονική ομάδα, υπό την καθοδήγηση του CyRIC, του Κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας Κύπρου, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» της ΕΕ. Το ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2021 και θα διαρκέσει για τρεισήμισι χρόνια. Το έργο έλαβε χρηματοδότηση από το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας «Ορίζοντας 2020» της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει της συμφωνίας επιχορήγησης αριθ. 101007448.
Διαβάστε επίσης: Η Ελληνική Τράπεζα ενημερώνει το κοινό για να προστατευτεί από απάτες