Της Μαρίας Καραΐσκου
Με ηχηρές εξαγορές και συγχωνεύσεις, ο τελευταίος ένας χρόνος ανέδειξε σηµαντικές αλλαγές και νέες δυναµικές στον κυπριακό επιχειρηµατικό στίβο. Συµφωνίες οι οποίες επέφεραν ανακατατάξεις σε καίρους τοµείς της οικονοµίας, όπως οι τράπεζες, το λιανικό εµπόριο, η ενέργεια, ο τουρισµός και η υγεία. Από την εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας από την Eurobank µέχρι τη συµφωνία της Petrolina µε την ExxonMobil Κύπρου αλλά και τα deals που έγιναν σε ιστορικά ξενοδοχεία του νησιού µε τις ανακαινίσεις που έπονται, οι κινήσεις αυτές αποτελούν τραντακτή απόδειξη της διαρκούς κινητικότητας της αγοράς.
Και όλα αυτά, σε µία περίοδο γεωπολιτικής αβεβαιότητας ένεκα των εν εξελίξει πολέµων, συγκρούσεων και των συνεπειών τους - όπως οι κυρώσεις και αντικυρώσεις - µε την Κύπρο να έχει καταφέρει να αποδείξει για ακόµη µία φορά την ανθεκτικότητά της, παραµένοντας ελκυστική για επενδύσεις. Μέσα σε αυτό το αβέβαιο περιβάλλον, οι Οίκοι Αξιολόγησης κατέταξαν την Κύπρο σε επενδυτική βαθµίδα, γεγονός που ενισχύει την εµπιστοσύνη των επενδυτών για επιχειρηµατικές δραστηριότητες στο νησί.
Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις δίνουν την ευκαιρία στις επιχειρήσεις να ξεπεράσουν εθνικά σύνορα και να ενδυναµώσουν τη θέση τους στο σύγχρονο παγκοσµιοποιηµένο επιχειρηµατικό περιβάλλον, ανοίγοντας τον δρόµο για νέες συνεργασίες και επενδύσεις. Την ίδια ώρα, η παρακολούθηση και ρύθµιση του ανταγωνισµού κρίνεται ζωτικής σηµασίας, ώστε να διασφαλίζεται η υγιής λειτουργία της αγοράς και να αποφεύγονται φαινόµενα µονοπωλίων που θα µπορούσαν λειτουργήσουν εις βάρος των καταναλωτών αλλά και του ευρύτερου επιχειρηµατικού περιβάλλοντος.
ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Ελληνική Τράπεζα – Όµιλος Eurobank
Από τις σηµαντικότερες εξελίξεις στον τραπεζικό τοµέα εντός του 2024 αποτέλεσε η εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας από την Eurobank. Η επένδυση ακουµπά τα €1,2 δισ. και αποτελεί ψήφο εµπιστοσύνης του ελλαδικού τραπεζικού κολοσσού προς τον κυπριακό τραπεζικό τοµέα.
Ειδικότερα, εντός του 2024, η Eurobank απέκτησε το 56% της Ελληνικής τράπεζας. Ακολούθως, η Eurobank προχώρησε και στην απόκτηση από την τράπεζα επιπλέον ποσοστού 24,66%, ποσοστό που εξαγόρασε από την Logicom Services Limited του 8,58% (17.152.353 µετοχές) της Demetra Holdings Plc (Demetra) έναντι τιµήµατος €27 εκατοµµυρίων περίπου (αντιστοιχεί σε €1,55 ανά µετοχή). Η ολοκλήρωση αυτού του σκέλους της συµφωνίας αναµένεται περί τις 10 Φεβρουαρίου.
Με την ολοκλήρωση της δηµόσιας πρότασης, η Eurobank θα κατέχει πέραν του 90% των συνολικών µετοχών και αναµένεται να ασκήσει το δικαίωµα εξαγοράς του 100%.
Σε πρόσφατο τραπεζικό συνέδριο που πραγµατοποιήθηκε στη Λευκωσία, ο διευθύνων σύµβουλος της Ελληνικής Τράπεζας, Μιχάλης Λούης, δήλωσε πως εκτιµάται ότι έως το τέλος Μαΐου ο Όµιλος της Eurobank θα έχει αποκτήσει πλήρη έλεγχο της Ελληνικής Τράπεζας.
Σηµειώνεται ότι, ανάµεσα στους στόχους της Eurobank, µε την Κύπρο ως βάση, είναι η ανάπτυξη των εργασιών του οµίλου µε τις δυναµικές οικονοµίες της Μέσης Ανατολής και της Ινδίας.
CNP - Ελληνική Τράπεζα
Η Ελληνική Τράπεζα τον προχώρησε σε κίνηση εξαγοράς της Ασφαλιστικής CNP Κύπρου.
Τον Ιούλιο του 2024 η τράπεζα ανακοίνωσε ότι σε συνέχεια της ανακοίνωσής της ηµεροµηνίας 25 Απριλίου 2024 αναφορικά µε τη συµφωνία µε τη CNP Assurances για την εξαγορά της CNP Cyprus Insurance Holdings Limited, η διαβούλευση της CNP Assurances µε το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο Εργασίας της έχει ολοκληρωθεί και η τράπεζα και η CNP Assurances έχουν υπογράψει τη σχετική Συµφωνία Πώλησης και Αγοράς.
Η Επιτροπή Προστασίας του ανταγωνισµού έδωσε τον Νοέµβριο του 2024 το πράσινο φως.
Η συναλλαγή υπόκειται σε άλλες εποπτικές εγκρίσεις και αναµένεται ότι θα ολοκληρωθεί µέχρι το τέλος του πρώτου τριµήνου του 2025.
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Petrolina - ExxonMobil Κύπρου (Esso)
Σε ένα deal 46,8 εκατοµµυρίων η Petrolina έχει συµφωνήσει για την εξαγορά του 100% του µετοχικού κεφαλαίου της ExxonMobil Cyprus Limited.
Η εξαγορά ανακοινώθηκε τον Νοέµβριο του 2024 και µε την ολοκλήρωσή της, 68 πρατήρια που εµπορεύονται µε την επωνυµία Εsso και διαθέτουν καύσιµα Synergy θα περάσουν στα χέρια του Οµίλου Petrolina.
«Η συµφωνία εξαγοράς εντάσσεται στο πλαίσιο περαιτέρω ανάπτυξης των υφιστάµενων εργασιών του Οµίλου Petrolina στον τοµέα εµπορίας πετρελαιοειδών στην κυπριακή αγορά», ήταν η ανακοίνωση του Οµίλου Petrolina.
ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ
Σκλαβενίτης Κύπρου – Υπεραγορές Παπαντωνίου
Το καλοκαίρι του 2024 η Σκλαβενίτης Κύπρου ανακοίνωσε την υπογραφή συµφωνίας µε τις Υπεραγορές Παπαντωνίου. Μετά και από έγκριση της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισµού, τέλη του 2024 έπεσαν οι υπογραφές για την εξαγορά.
Με την ένταξη των νέων καταστηµάτων, η Σκλαβενίτης Κύπρου ενισχύει το δίκτυό της φτάνοντας συνολικά τα 27 καταστήµατα. Σηµειώνεται ότι θα διατηρηθεί το σύνολο των 769 θέσεων εργασίας.
«Κοινός στόχος της συνεργασίας παραµένει η προσφορά υψηλής ποιότητας προϊόντων στις χαµηλότερες τιµές της αγοράς και η παροχή εξαιρετικής καταναλωτικής και ανθρωποκεντρικής εµπειρίας. Η νέα εποχή θα ωφελήσει πολλαπλά τους καταναλωτές, τους εργαζόµενους, καθώς και το σύνολο της κυπριακής αγοράς και οικονοµίας», ανέφερε, η ανακοίνωση των Υπεραγορών Παπαντωνίου για τη συµφωνία.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Forest Park – XM (forex)
Άλλαξε χέρια εντός του 2024 το ιστορικό ξενοδοχείο Forest Park που δεσπόζει στις Πλάτρες από το 1936.
Σε µία συµφωνία που ξεπέρασε τα €10 εκατ., η κυπριακή εταιρεία συναλλάγµατος (forex) XM, εξαγόρασε το 100% του Forest Park. Ανάµεσα στα πλάνα της εταιρείας είναι µεγάλη ανακαίνιση €15 εκατ. που υπολογίζεται να διαρκέσει δύο χρόνια και µε στόχο το rebranding του ξενοδοχείου, σε ελβετικά πρότυπα εµβληµατικών θέρετρων του St. Moritz.
Ξενοδοχείο Ρόδον - Balram Chainrai
Ο επενδυτής Balram Chainrai στις 17 Ιανουαρίου 2025 αγόρασε 4.384 µετοχές της Εταιρείας Αναπτύξεως Αγρού «Η Πρόοδος» (ιδιοκτήτρια εταιρεία ξενοδοχείου Ρόδον στον Αγρό), που αντιπροσωπεύουν περίπου το 0,12% του εκδοµένου µετοχικού κεφαλαίου της AGRO, στην τιµή των €3.00 ανά µετοχή.
«Μετά την προαναφερόµενη απόκτηση, ο Προτείνοντας κατέχει άµεσα 1.268.239 µετοχές που αντιπροσωπεύουν περίπου το 35,32% του εκδοµένου µετοχικού κεφαλαίου και δικαιωµάτων ψήφου», αναφέρει η ανακοίνωση στο ΧΑΚ.
Ο επενδυτής, είχε εκφράσει το ενδιαφέρον του περί τα τέλη του 2024 για απόκτηση έως και του 100% του ξενοδοχείου.
E.V.H. Investments - Salamis Tours
Η E.V.H. Investments Limited αποτελεί τον κύριο µέτοχο της Salamis Tours και σύµφωνα µε ανακοίνωση στο ΧΑΚ, τέλος του έτους, κατέθεσε δηµόσια πρόταση για απόκτηση µέχρι και του 100% των µετοχικού κεφαλαίου.
Ανακοίνωση στο ΧΑΚ στις 16 Ιανουαρίου 2025 στο ΧΑΚ, αναφέρει ότι η E.V.H. Investments Limited («E.V.H.») αγόρασε 5.560 µετοχές της Salamis Tours στην τιµή των €4,20 ανά µετοχή και έναντι συνολικού τιµήµατος €23.352.
Μετά την προαναφερόµενη απόκτηση, η E.V.H. κατέχει άµεσα 31.614.703 µετοχές που αντιπροσωπεύουν περίπου το 86,547% του εκδοµένου µετοχικού κεφαλαίου και δικαιωµάτων ψήφου της Salamis.
AKINHTA
Labs Tower - Trastor
Η Trastor προχώρησε στην εξαγορά του Labs Tower, µιας από τις υψηλότερες αναπτύξεις της πρωτεύουσας.
H Trastor είναι εταιρεία επενδυτικών ακινήτων, εισηγµένη στο Χρηµατιστήριο Αθηνών. ∆ραστηριοποιείται σε επενδύσεις κυρίως στην Ελλάδα και στην ενεργό διαχείριση του χαρτοφυλακίου της, ο δε κύκλος εργασιών της προέρχεται κατά κύριο λόγο από έσοδα από µισθώµατα. Στο χαρτοφυλάκιό της διαθέτει 60 ακίνητα αξίας €647.9 εκατ.
ΥΓΕΙΑ
Hellenic Healthcare -
American Medical Center
Την έγκρισή της έδωσε τον Οκτώβριο του 2024 η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισµού για την πράξη συγκέντρωσης στην απόκτηση µετοχικού κεφαλαίου και συγκεκριµένα το 50%, από τον Όµιλο Hellenic Healthcare (HHG) στο American Medical Center.
Υπενθυµίζεται ότι, ο Όµιλος HHG εξαγόρασε και το Απολλώνειο και το Αρεταίειο Νοσοκοµείο. Πρόκειται για τον µεγαλύτερο Όµιλο Υπηρεσιών Υγείας στην Ελλάδα που διαθέτει συνολικά εννέα θεραπευτήρια, καθώς και άλλα προηγµένα διαγνωστικά κέντρα. To HHG αξιοποιεί τα επενδυτικά κεφάλαια του CVC Capital Partners που αποτελεί έναν από τους µεγαλύτερους επενδυτικούς Οργανισµούς ιδιωτικών κεφαλαίων παγκοσµίως, µε παρουσία σε 29 χώρες. Εν τω µεταξύ, τέλος Ιανουαρίου (2025), έγινε γνωστό ότι η PureHealth, µια εταιρεία µε έδρα το Αµπού Ντάµπι, εξαγοράζει το πλειοψηφικό µερίδιο της ελληνικής αλυσίδας ιδιωτικών νοσοκοµείων HHG από την CVC Capital Partners. Η συµφωνία αποτιµά την HHG σε περίπου 2,3 δισ. δολάρια και η εταιρεία των Ηνωµένων Αραβικών Εµιράτων η οποία ελέγχεται από το κρατικό επενδυτικό fund του Αµπού Ντάµπι, θα αποκτήσει µερίδιο 60%. Η CVC θα διατηρήσει µερίδιο 35% ενώ ο ιδρυτής της ελληνικής εταιρείας θα κρατήσει το υπόλοιπο. Μόλις ολοκληρωθεί η συµφωνία, τα νοσοκοµεία που έχει η HHG στο χαρτοφυλάκιο της σε Ελλάδα και Κύπρο, θα ενσωµατωθούν στο δίκτυο της PureHealth.
Medicover - Synlab Cyprus
Στα χέρια του ευρωπαϊκού κολοσσού της υγειονοµικής Medicover πέρασε η Synlab Κύπρου.
Συγκεκριµένα, η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισµού ανακοίνωσε τον Αύγουστο την απόκτηση µετοχικού κεφαλαίου της Synlab International GmbH συµπεριλαµβανοµένης και της Synlab Cyprus Ltd από τη Medicover Investment B.V.. Υπενθυµίζεται ότι η Medicover to 2022 εξαγόρασε την NIPD Genetics.
Η Medicover είναι µία διεθνής εταιρεία παροχής υπηρεσιών υγείας και διαγνωστικών υπηρεσιών που ιδρύθηκε το 1995 και είναι εισηγµένη στο Nasdaq της Στοκχόλµης. ∆ιαθέτει µεγάλο αριθµό περιπατητικών κλινικών, νοσοκοµείων, εγκαταστάσεων ειδικής περίθαλψης, εργαστηρίων και σηµείων αιµοληψίας και οι µεγαλύτερες αγορές της είναι η Πολωνία και η Γερµανία.
Όµιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ – Χηµεία Παυλίδη
Ο Όµιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, τον Φεβρουάριο του 2024 ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της νοµικής διαδικασίας απορρόφησης των Χηµείων Παυλίδη.
«Πρόκειται για µια σηµαντική στρατηγική κίνηση που ενισχύει τη θέση του οµίλου παγκύπρια και δη στις επαρχίες Λεµεσού και Πάφου, η οποία στοχεύει στην περαιτέρω επέκταση των υψηλού επιπέδου υπηρεσιών πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας προς όλους ανεξαιρέτως τους εξεταζόµενους», ήταν η ανακοίνωση του Οµίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Πύργου Βάκης ∆ΕΠΕ - Προύντζος & Προύντζος ∆ΕΠΕ
Σε στρατηγική συγχώνευση προχώρησαν τα δύο δικηγορικά γραφεία Πύργου Βάκης ∆ΕΠΕ και Προύντζος & Προύντζος ∆ΕΠΕ, η οποία τίθεται σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2025.
To δικηγορικό γραφείο θα λειτουργεί µε την επωνυµία Πύργου Βάκης ∆Ε, µε επικεφαλής τη Μελίνα Πύργου, ενσωµατώνοντας δεκαετίες νοµικής εµπειρίας και ευρεία εξειδίκευση σε πολλούς τοµείς.
«Αυτή η συγχώνευση ενσωµατώνει δεκαετίες νοµικής εµπειρίας, ευρεία εξειδίκευση σε πολλούς τοµείς πρακτικής και σταθερή δέσµευση για παροχή νοµικής υποστήριξης υψηλής ποιότητας», ήταν η δήλωση της Μελίνας Πύργου στην ανακοίνωση της συγχώνευσης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Red Wolf - Ogilvy
Στην ενίσχυση της θέσης της στην αγορά προχώρησε η Red Wolf, αναλαµβάνοντας τον ρόλο του επίσηµου συνεργάτη και αντιπροσώπου του διεθνούς φήµης διαφηµιστικού δικτύου Ogilvy στην Κύπρο.
Από την 1η Οκτωβρίου 2024, οι δύο Οργανισµοί ένωσαν τις δυνάµεις τους και λειτουργούν ως µία ενιαία εταιρεία. Ο Οργανισµός παρέχει υπηρεσίες 360, διαφήµισης, δηµοσίων σχέσεων και digital marketing. Μέτοχοι στο νέο σχήµα είναι ο Κωνσταντίνος Ντάλτας, βασικός µέτοχος της Red Wolf και η Ogilvy Hellas.
Το «φαινόµενο» εξαγορών και συγχωνεύσεων
Τις δύο όψεις του φαινοµένου των εξαγορών και συγχωνεύσεων ανέδειξε ο οικονοµολόγος δρ Μάριος Κληρίδης στο Economy Today, υπογραµµίζοντας τη σηµασία της ρύθµισής τους από τις αρµόδιες αρχές.
«Εάν είναι εξαγορές του ιδίου κλάδου, τότε µπορεί να δηµιουργήσουν µονοπώλια. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει και η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισµού, η οποία δίνει το πράσινο φως, µπορεί να απαγορεύσει κάποια εξαγορά ή ακόµη και να θέσει όρους για την προστασία του ανταγωνισµού», ανέφερε συγκεκριµένα.
Συνεπώς, τόνισε τη σηµασία της προσοχής σε θέµατα ανταγωνισµού, ώστε να αποφεύγονται µονοπώλια τα οποία θα µπορούσαν να λειτουργήσουν εις βάρος των καταναλωτών και της ευρύτερης αγοράς. Παράλληλα, εξήγησε ότι, οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές, λειτουργούν ως ένα είδος «άµυνας» για τις επιχειρήσεις καθώς καλούνται να ανταγωνιστούν ένα σύγχρονο παγκόσµιο περιβάλλον, µε την ανάπτυξη του διαδικτύου και την είσοδο εισαγωγών από άλλες χώρες. «Οι συµφωνίες για εξαγορές και συγχωνεύσεις ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα, ενισχύουν τη θέση των επιχειρήσεων, ενώνοντας δυνάµεις για να χαµηλώσουν το κόστος παραγωγής τους και να αξιοποιήσουν συνέργειες που διαφορετικά δεν θα ήταν εφικτές», επεσήµανε ο δρ Μάριος Κληρίδης. Ουσιαστικά, οι επιχειρήσεις, όπως είπε, ενώνουν δυνάµεις για να χαµηλώσουν και το κόστος παραγωγής τους και προχωρούν σε συνεργασίες που τους προσφέρουν νέες ευκαιρίες.
Σχολιάζοντας συγκεκριµένα τις εξαγορές στον τραπεζικό τοµέα, ο δρ Κληρίδης υπέδειξε ότι από τη µία υπάρχει θεωρητικό πλεονέκτηµα, αλλά εξακολουθούν - γενικά οι τράπεζες στην Κύπρο – να είναι σχετικά µικρές σε σχέση µε την ευρωπαϊκή οικονοµία και τα υπόλοιπα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα της Ευρώπης.
«Γενικότερα, δεν έχουµε δει την ευρωπαϊκή τραπεζική αγορά να γίνεται ενοποιηµένη, είναι διαφορετικές οι τοπικές νοµοθεσίες και παρά µόνο σε κάποιες αγορές υπάρχουν πολυεθνικές δοµές», εξήγησε, ο δρ Μάριος Κληρίδης.
Κατέληξε στο ότι, οι εξαγορές επιτρέπουν στις τράπεζες της Κύπρου, να ανταγωνιστούν καλύτερα σε αυτές τις πιο µεγάλες αγορές.
Διαβάστε επίσης: Θα επιστραφεί και το τελευταίο σεντ - Καθησυχάζει ο ΥΠΟΙΚ για πράσινους φόρους